افزایش سن، تغذیۀ نامناسب و تاثیر برخی داروها می‌تواند سبب کاهش سطح ویتامین B12 در بدن شود. American Journal of Clinical Nutrition با انجام یک پژوهش گسترده در این زمینه، به این نتیجه رسید که ۴ درصد بانوان ۴۰ تا ۶۰ سال به کمبود B12 دچار هستند.
مهم‌ترین نشانه‌های کمبود B12 عبارتند از:
- سرگیجه: سرگیجه یا مشکلات تعادلی می‌تواند نشانۀ کاهش ذخایر B12 باشد. مثلاً وقتی ناگهانی از جای خود برمی‌خیزید، سرگیجه بگیرید یا برای حفظ تعادل خود به زحمت بیفتید. یا مثلاً هنگام پائین آمدن از پله‌ها، سرگیجه به سرغتان بیاید.
- سوزن-سوزن شدن یا بی‌حسی‌های خاص: اگر زمان زیادی را جهارزانو روی زمین یا پا روی پا انداخته روی صندلی بنشینید، ممکن است حس “سوزن-سوزن شدن” را تجربه کنید. این حس یا حتی یی‌حسی –آن‌هم زمانی که هیچ قسمتی از بدنتان تحت فشار نبوده– می‌تواند نشانه‌ای از کمبود B12 باشد. در حقیقت این مشکل در دستۀ مسائل عصبی قرار می‌گیرد. مشکلات مربوط به سلول‌های عصبی می‌توانند نتیجۀ کمبود اکسیژن باشند، مسئله‌ای که در اثر ضعف گلبول‌های قرمز خون در انتقال اکسیژن پدید می‌آید؛ ضعفی که به شدت مرتبط با کمبود B12 است.
- چهرۀ رنگ‌پریده: کمبود B12 منجر به کاهش گلبول‌های قرمز خون می‌شود. در نتیجه گونه‌های قرمز، جای خود را به چهرۀ زرد و پزمرده می‌دهد.
- فراموشی: همۀ ما روزانه با “باگ”های زیادی از طرف مغزمان رو‌به‌رو می‌شویم، اما فراموشی‌های ادامه‌دار و مبهم می‌توانند نشان از مشکل پزشکی عمیق‌تر –نظیر کمبود B12– باشند.
- خستگی: خستگی بعد از یک روز پرکار، طبیعی است. اما اگر این خستگی –با وجود خواب شبانۀ کافی– ادامه پیدا کند، می‌تواند یکی از نشانه‌های کمبود B12 باشد. محققان این مشکل را نتیجۀ کمبود گلبول‌های قرمز خون می‌دانند. کمبود گلبول‌های قرمز هم می‌تواند در اثر کمبود B12 باشدو نتیجۀ آن، کاهش اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها و خستگی شدید است.
- مشکلات بینایی: وجود نقطه در میدان بینایی، دوبینی و تاری دید نشانه‌هایی از کمبود B12 هستند که نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. در حقیقت کمبود B12 می‌تواند در طولانی‌مدت منجر به مشکلات جدی بینایی گردد. در صورتی که عروق چشم مسدود شوند، مشکلاتی برای شبکیۀ چشم به‌وجود می‌آید. در این حالت ممکن است شرایطی مثل حساسیت کم، دوبینی، سایه و تاری دید ایجاد شوند؛ علائمی که در آسیب عصب بینایی هم دیده می‌شوند.
- ضعف عضلانی: مشکلات عضلانی، تنبلی عضله و احساس ضعفِ مبهم می‌توانند نشان از کمبود B12 باشد.
به یاد داشته باشید که B12 نقش بسیار مهمی در خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها و عضلات دارد.
