فضانوردانی که مدت زمانی را در ایستگاه فضایی گذراندهاند دچار تغییرات ساختاری در چشمهایشان میشوند که ممکن است روی بینایی آنها اثر گذارد. ناسا این پدیده را که تحت عنوان «سندرم عصبی-بینایی مرتبط با فضا» شناخته میشود، سالها مطالعه کرده است. اکنون اپتومتریستهای دانشگاه Houston برخی از این تغییرات ساختاری چشم را به کمک تصویربرداری OTC (توموگرافی بینایی) شناسایی کردهاند. این تکنیک تصویربرداری یک تست بالینی غیرتهاجمی است که میتوان به کمک آن تصاویری از مقطع عرضی شبکیه چشم به دست آورد.
مقاله مرتبط: زندگی طولانی مدت در فضا چه تاثیری بر مغز فضانوردان دارد؟
اطلاعات مربوط به ساختار چشم قبل از پرواز و پس از پرواز ۱۵ فضانوردی بررسی شد، هم قبل و هم بعد از سفر فضایی بینایی فضانوران بی نقص بود اما بسیاری از آنها دچار تغییراتی در ساختار چشم شده بودند. الگوریتمهای تهیه شده به کمک تصویربرداری OTC نشان داد که طی سفر فضایی و قرار گرفتن در شرایط میکروجاذبه، سه تغییر عمده در ساختار چشم رخ میدهد:
۱. تغییر محل ورودی داخلیترین لایهی مشیمیه (غشاء Bruch)
۲. افزایش ضخامت شبکیه در نزدیکی عصب اپتیک
۳. افزایش چینهای کوروئیدال چشم
درحالیکه برخی از این تغییرات ممکن است در بیمارانی با فشار بالای داخل جمجمهای مشاهده شود اما تفاوتهای قابل توجهی وجود دارد. برای مثال چینهای کوروئيدال در بیماران با فشار بالای داخل جمجمهای شایع نیستند. اگرچه دلیل اصلی این تغییرات در ساختار چشم ناشناخته است اما به نظر میرسد این تغییرات مشاهده شده در فضانوردان، ناشی از تغییر مکان مایعات جمجمه و چشم در ارتباط با شرایط میکروجاذبه باشد.
مقاله مرتبط: تب فضایی در کمین فضانوردان!
برخی از فضانوردانی که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند قبلاً در پروازهای فضایی شرکت کرده بودند بنابراین اطلاعات قبل از پرواز آنها ابتدا با گروه کنترل سالم مقایسه و سپس با اسکنهای پس از پرواز مقایسه شد. نتایج حاصل از مقایسه نشان داد علاوه بر این که ممکن است تغییرات ساختاری قابل توجهی رخ دهد، ممکن است پس پروازهای فضایی طولانی مدت، تغییرات آناتومیکی طولانی مدتی در چشم مشاهده شود.
قدم بعدی محققان شناسایی سرعت اثر این تغییرات در چشم و مدت زمان بهبود بیماران پس ایجاد این تغییرات است. محققان امیدوارند این الگوریتمها برای مراقبت بیشتر از شرایط فضانوردان مورد استفاده قرار گیرد.