حوالی سال ۲۰۰۰ به نظر میرسید کلون کردن انسان توسط دانشمندان سرکش اجتتناب ناپذیر خواهد بود. همرمان با کلون کردن گوسفند دالی در سال ۱۹۹۷، شورای اخلاق زیستی توسط رئیس جمهور زمان، جورج بوش، برگزار شد، به همراه یک گزارش فوری از National Academies، تکنولوژی کلون کردن نا امن شناخته شد و انجام آن حتی برای مقاصد تحقیقاتی و درمانی منع شد. خطرناک بودن این تکنولوژی در رسانههای اجتماعی نیز بازتاب فراوانی داشت، از جمله ساخت فیلم از مردی که کلونهایش زندگی او را تسخیر میکنند!
در طول ۱۵ سال گذشته پیشرفتهای بسیاری در زمینه ژنتیک رخ داده است و از دید علم، ما فاصله چندانی تا توانایی کلون کردن انسانها نداریم. اما جای نگرانی نیست، همچنان موانع بسیاری برای کلون کردن انسان وجود دارد که البته همهی این موانع از منظر علم نیستند.
برای مثال تکنولوژی که در دهه ۹۰ برای کلون کردن دالی استفاده شد تقریباً ناکارآمد است، تنها یکی از صد رویانی که کلون شده بودند منجر به تولد گوسفند زنده شدند، زیرا حتی برخی از گوسفندهایی که تولد موفقیتآمیز داشتند نقایص مادرزادی کشندهای داشتند. امروزه دانشمندان برخی از این موانع را از میان برداشتهاند. این پیشرفتهای علمی برخی از شرکتها را قادر به کلون کردن حیوانات خانگی کرده است و اخیراً دانشمندان چینی کلون موفقیتآمیز میمونها را انجام دادند.
مقاله مرتبط: اولین میمونهای کلون شده با روش ‘دالی’ به دنیا آمدند
اما با وجود این پیشرفتهای علمی، همچنان تعداد چشمگیری از بارداریهای ناموفق رخ خواهد داد. کلون کردن تنها دو میمون، مستلزم ۶۳ مادر جایگزین و ۴۱۷ سلول تخم بود که از میان آنها تنها ۶ بارداری موفقیتآمیز رخ داد. بنابراین با وجود کمیتههای اخلاقی، تصور انجام این تحقیق روی انسانها به دور از واقعیت است.
لازم به ذکر است در بسیاری از کشورها فرآیند کلون کردن ممنوع میباشد. طبق آمار Center for Genetics and Society، در ۴۶ کشور انجام هر نوع کلون کردن ممنوع میباشد و در ۳۲ کشور دیگر کلون کردن انسانِ کامل، ممنوع بوده اما کلون سلولهای انسانی برای استفادههای درمانی مانند رشد ارگانها، بلامانع میباشد.
با این حال وجود قوانین منع کننده همواره به معنی عدم انجام عمل نیست! اما کلون کردن انسان پشتیبانی مالی هنگفت و زیربنای تکنولوژی پیچیدهایی میطلبد؛ بنابراین عملی نیست که انجام آن در یک آزمایشگاه زیرزمینی ممکن باشد. بدین ترتیب به جز بیلیونرهای دیوانهای که قصد انجام مخفیانه چنین عملی را داشته باشند، هر شخصی که قصد کلون کردن انسان را داشته باشد در برابر قانون قرار خواهد گرفت.
به دلیل اینکه چین به طور رسمی هیچ محدودیتی برای کلون کردن ندارد، پس از کلون موفقتآمیز میمونها، برخی منتقدان نگران کلون کردن انسان توسط دانشمندان چینی هستند. با این حال محققان چینی اعلام کردهاند که هیچگونه قصدی برای کلون کردن انسان ندارند زیرا اخلاق مداران جامعه به هیچ وجه اجازه چنین عملی را نخواهند داد.
بیانیه محققان چینی بدین معنی است که دانشمندان به خوبی میدانند که کلون کردن انسان هم از جانب جوامع دیپلمات و هم از جانب جوامع علمی محدودیتهایی را در پی دارد. این دو اهرم فشار حداقل برای مدتی مانع از کلون کردن انسان توسط دانشمندان سرکش خواهد بود.