اینترفرون بتا ۱-a که با نام آوونکس (Avonex) شناخته می‌شود، دارویی‌است که برای درمان نوع خاصی از بیماری MS تحت عنوان relapsing-remitting multiple sclerosis -RRMS استفاده می‌شود و نقش اصلی آن، جلوگیری ازحمله‌ی سیستم ایمنی بدن به سیستم عصبی است.
این دارو در حددود ۲۰سال پیش در ایالت متحده مجوز استفاده گرفته و از آن پس، به عنوان شیوه‌ی درمانی برای جلوگیری از پیشرفت MS استفاده می‌شود.
شیوه‌ی مصرف آن نیز، به‌صورت تزریق هفتگی درون عضله است.
آوونکس می‌تواند عوارض جانبی خفیف تا شدیدی داشته‌باشد که در ادامه به معرفی برخی از آنان می‌پردازیم.
تاثیر آوونکس:
این دارو نمی‌تواند به طور کامل پیشرفت مالتیپل اسکلروزیس زا متوقف سازد اما می‌تواند سرغت پیشرفت بیماری را در صورت استفاده‌ی مرتب کاهش دهد.
آوونکس یکی از داروهای متعددی است که درمان MS موثرند؛ درصورتی که عوارض جانبی آن برای بیمار غیرقابل تحمل باشد، پزشک ناچار به تجویز داروهای دیگر است.
سیستم‌هایی که تحت تاثیر این دارو قرار می‌گیرند عبارت‌اند از:
سیستم عصبی مرکزی:
آوونکس می‌تواند علائمی مانند آنفولانزا داشته باشد. از جمله:
- گیجی
- سردرد
- خستگی
- احساس سرما
- درد عضلانی
این عوارض معمولا تا چند ساعت پس از تزریق بروز پیدا می‌کنند و تا ۲۴ ساعت پس از آن، از بین می‌روند. لازم به ذکر است که بروز این علائم در نخستین ماه‌های استفاده از دارو طبیعی است و اگر مدتی طولانی‌است که از این دارو استفاده می‌کنید، نباید انتظار بروز آن‌‌هارا داشته باشید.
هم‌چنین احساس درد، قرمزی یا تورم در ناحیه‌ی تزریق نیز می‌تواند بروز پیدا کند که در حالت طبیعی، داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن می‌توانند به بهبود این علائم کمک کنند.
درصورت داشتن سابقهی افسردگی نیز پزشک معالج خود را مطلع سازید.
سیستم گردش خون:
افرادی با سابقهی بیماری‌های قلبی با ریسک بالاتری برای ازکارافتادگی قلب مواجه‌اند که می‌تواند یکی از عوارض جانبی نادر مصرف آوونکس باشد.
نشانه‌های این دارو بر سیستم گردش خون عبارت‌اند از:
- خستگی
- کوتاهی و بریدگی تنفس
- افزایش وزن
- تورم مچ‌پا
سیستم اندوکراین
تیروئید ارگان مهمی‌است که در تنظیم بسیاری از فعالیت‌های بدن نقش اساسی دارد. هورمون‌های آزادشده توسط آن، وارد جریان خون می‌شوند.
آوونکس می‌تواند با تاثیر بر غده‌ی تیروئید، مانع آزادسازی نرمال هورمون‌های آن شود و مشکلاتی نظیر خستگی، احساس سرما و تغییراتی در مو و ناخن‌ها ایجاد کند.
سیستم گوارشی
دربرخی افراد، عوارضی نظیر احساس درد در ناحیه‌ی شکم یا حساست آن پساز مصرف آوونکس گزارش شده‌است.
سیستم ایمنی
ابتلا به برخی عفونت‌ها نیز در زمان مصرف این دارو ممکن می‌باشد.
آوونکس سطح گلبول‌های سفید در خون را کاهش می‌دهد. نقش اصلی گلبول‌های سفید، محافظت از بدن در برابر عوامل خارجی است اما در افراد مبتلا به MS، این سلول‌ها به بافت عصبی خودی حمله می‌کنند.
در این صورت، نشانه‌هایی مانند نشانه‌های آلرژی بروز پیدا می‌کنند مانند:
- کهیر
- مشکلات تنفس
- خارش و تحریک پوست
این مشکلات به دلیل وجود پروتئین‌هایی در آوونکس است که بدن با آن‌ها مانند عامل خاجی برخورد خواهد کرد.
