شواهدی روزافزون مبنی بر وجود رایطه بین چاقی و خواب ناکافی وجود دارد و میتوانگفت سیر نزولی خواب متوسط و گسترش چاقی در چند دهۀ اخیر، نسبت به هم چندان هم بیربط نیستند.
اما رابطۀ بین این دو چگونه است؟ در این زمینه بهتازگی تحقیقاتی برروی گروهی از بزرگسالان سالم در طی چهار شب انجام شدهاست. یک گروه از آنها به ۴.۵ ساعت و گروه دیگر به ۸ ساعت خواب شبانه محدود شدند. در پایان تحقیقات، محققان میزان دو هورمون مرتبط با گرسنگی، یعنی “گرلین” (هورمون افزایشدهندۀ اشتها) و “لپتین” (هورمون کاهندۀ اشتها) را اندازه گرفتند. در گروه اول، تعادل این دو هورمون در جهت افزایش اشتها بههم خوردهبود.
تجقیقات دیگر نیز همین نتیجه را در پی داشتهاند، اما این تحقیق نکات دیگری را مورد بررسی قرار دادهاست؛ مصرف اسنک و میانوعده – بهطور خاص، با چربی پروتئین بیشتر – در گروه اول بیشتر بود. طبیعتاً میزان هورمونهای محرک اشتها، مثل گرلین، هم پس از مصرف میانوعده افزایش مییابد. این مسئله خود موجب تحریک مرکز پاداش مغز خواهدشد. پس میتوان نتیجه گرفت که محدودیت خواب نه تنها باعث افزایش گرسنگی شما میشود، بلکه خود عمل “خوردن” را هم رضایتبخشتر میکند. در این شرایط دیگر کار زیادی از نیروی ارادهتان ساخته نیست!
این نتایج هیجانانگیز به بررسیهای بیشتری نیاز دازند، اما در حال حاضر هم با شواهد مستدلی حمایت میشوند؛ شواهدی که تائید میکنند خواب کافی برای سلامتی مطلوب، و بهطور خاص، برای مقابله با چاقی ضروری است.
کمخوابی با مشکلات دیگری نیز همراه است که از جملۀ آنها میتوان به دشواری تصمیمگیری، حالت افسردگی و مشکلات قلبی اشاره کرد. همچنین، کمخوابی موجب پیشرفت التهابهای بدن میشود.
سیستم ایمنی بدن هم از کمخوابی تاثیر میگیرد. بهعنوان مثال ، کمخوابی مزمن مانع اثر واکسن میشود. همچنین، کمخوابی مزمن خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را بیشتر میکند؛ حتی اگر کمخوابی بر منجر به چاقی نشود.
میزان خواب مناسب
این مقدار فرد به فرد متفاوت است، اما در مجموع برای افراد بین ۲۶ و ۷۴ سال، بهطور متوسط در حدود ۷ تا ۹ ساعت در شبانهروز است.