اگر شما گرگینه یا ابرقهرمان نباشید نمیتوانید به سادگی به چیزی که نیستید تبدیل شوید اما سلولهای شما میتوانند!
دانشمندان به تازگی راهی برای تبدیل سلولهای سیستم ایمنی به نورون یافتهاند. این دو سلول شکل و عملکرد کاملا متفاوت دارد. امید است که این روش بتواند به محققان کمک کند که مغز بیمار را به وسیله یک نمونه خونی مطالعه کنند. این مطالعه روز دوشنبه چهارم جون در ژورنال Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است.
ماریوس ورنیگ، استادیار پاتولوژی دانشگاه استنفورد، در بیانیهای گفت:
خون یکی از راحتترین نمونههای بیولوژیکی به لحاظ دستیابی است. تقریبا همهی بیمارانی که وارد بیمارستان میشوند یک آزمایش خون میدهند که اغلب این نمونهها فریز میشوند و برای مطالعات آینده نگهداری میشوند.
سلولهای بنیادی (که میتوانند به انواع بسیار متفاوتی از سلولها تبدیل شوند) به طور معمول راهی هستند که محققان برای تولید سلول دلخواه پیش رو دارند اما گاها سلولهای دیگر که تمایز یافتهاند یا به شکل بالغشان تبدیل شدهاند (برای مثال به سلولهای پوست یا خونی تبدیل شدهاند) نیز میتوانند به شکل نوعی کاملا متفاوتی از سلول تبدیل شوند. محققان این تغییر را تمایز تحولی یا “transdifferentiation” مینامند.
مقاله مرتبط: تمایز سلولی؛ اختیار در سایۀ اجبار
ورنیگ و تیمش ابتدا در سال ۲۰۱۰ روش “transdifferentiation” شان را در یک مطالعه که در ژورنال Nature منتشر شد، شرح دادند. این تیم سلولهای پوستی موش را بدون تبدیل کردن آنها به سلولهای بنیادی به نورونهای موشی تبدیل کردند اما سلولهای پوستی میبایستی مدتی در آزمایشگاه رشد میکردند. این مدت میتوانست منجر به جهشهای ژنتیکی شود که سلولهای فرد را تغییر دهد.
ورنیگ و تیمش برای جلوگیری از این کندی بر روی سلولهای T (گلبولهای سفیدی که با کمک به تخریب پاتوژنها نقش مهمی در سیستم ایمنی ایفا میکنند) تمرکز کردند. آنها دریافتند که با اضافه کردن چهار پروتئین در مدت زمان کوتاهی سلولهای T میتوانند به نورونهایی از جنس خود بیمار تبدیل شوند.
ورنیگ گفت:
این موضوع که سلولهای T به چه سادگی تنها طی چند روز به نورونهای عملکردی تبدیل شدند تکاندهنده بود. سلولهای T سلولهای ایمنی بسیار تخصص یافتهای هستند که شکل گرد سادهای دارند (در مقابل، نورونها دنبالههای درازی دارند) بنابراین چنین تبدیل سریعی تاحدی گیج کننده است. در نهایت میتوان از این روش برای مطالعه بر روی نورونهای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی یا اوتیسم استفاده کرد تا بدین ترتیب ریشه این بیماریها را فهمید و درمانهای بالقوه آنها را شناسایی کرد.
با این حال نورونهایی که آنها ساختند نمیتوانستد سیناپسهای کاملی (فواصلی در بین نورونها که برای ارتباط آنها با یکدیگر لازم است) تولید کنند. براساس این بیانیه، ورنیگ و تیمش امیدوارند که در نهایت بتوانند این روش را بهبود بخشند و هم اکنون شروع به جمع آوری نمونههای خونی از کودکان مبتلا به اوتیسم کردهاند.