گلودرد علامتی نیست که ما را نگران کند و همه‌مان حداقل یک بار هم که شده آن را تجربه کرده‌ایم، اما گلودرد یک طرفه چطور؟ چرا باید فقط یک طرف گلو درد بکند؟ علت ایجاد گلودرد یک طرفه چیست؟ دلایل ایجاد گلودرد یک طرفه مثل سرماخوردگی ساده نیست اما در تمامی موارد هم خطرناک نمی‌باشد. در ادامه‌ی این مقاله، به انواع دلایل احتمالی گلودرد یک طرفه، زمان مراجعه به پزشک، علائم گلو درد عصبی و علت درد در سمت چپ گلو خواهیم پرداخت. با توجه به شیوع ویروس کرونا در کشور، لازم به ذکر است که تاکنون از طرف هیچ نهاد معتبر بهداشتی، گلو درد یک طرفه به عنوان یکی از علائم کرونا ذکر نشده است.
یکی از رایج‌ترین دلایل مراجعه به پزشک گلو درد است. گلو بیشتر به دلایلی چون آلرژی، سرماخوردگی یا آنفولانزا درد می‌کند. با وجود این که گلودرد ممکن است بسیار دردناک باشد اما مشکل نگران کننده‌ای به شمار نمی‌آید. اما اگر تنها یک طرف از گلو درد داشته باشد، ممکن است علائم شرایط خاص یا بیماری خاصی باشد.
در این مقاله به ۹ دلیل گلودرد یک طرفه پرداخته و همچنین در این باره بحث خواهیم کرد که در چه حالتی مراجعه به پزشک الزامی می‌گردد.
علت گلودرد یک طرفه چیست
۱. تورم گره لنفی
غدد یا گره‌های لنفی همانند فیلتری برای بدن بوده و در شناسایی و به دام انداختن عوامل آلودگی بدن همچون باکتری و ویروس (قبل از ایجاد عفونت) به خوبی عمل می‌کنند. عقده‌های لنفی به دلیل عملکردی که دارند ممکن است متورم و دردناک شوند.
گره‌های لنفی به گلو نزدیک بوده و در دو طرف گردن قرار دارند. این گره‌ها هنگام تورم و التهاب ممکن است باعث گلودرد طرفه شوند.
بسیاری از بیماری‌ها و عفونت‌ها باعث التهاب گره لنفی می‌شوند. چنانچه تنها یک طرف از گره متورم شود، گلودرد یک طرفه به وجود آمده و تنها در یک طرف این درد احساس می‌شود.
عوارض پزشکی که ممکن است باعث التهاب گره‌های لنفی و گلودرد یک طرفه شوند عبارتند از:
- سرماخوردگی یا آنفولانزا
- عفونت استرپتوکوکی گلو
- عفونت گوش
- عفونت یا آبسه‌ی لثه
- مونونوکلئوز
- عفونت‌های پوستی
- سرطان
- HIV
شاید این مطلب برای شما مفید باشد: علت بروز توده در زیر چانه چیست؟
۲. آبریزش پشت بینی
بسیاری از بیماری‌های رایج ویروسی، همانند سرماخوردگی و آنفولانزا، ممکن است باعث بروز درد در گلو شوند. در این حالت ممکن است گلودرد یک طرفه بروز یابد.
هنگامی که بینی دچار احتقان می‌شود، مخاط و مایع تولید شده از داخل به سمت گلو باز می‌گردند. ادامه پیدا کردن این شرایط باعث التهاب در گلو شده و درد و خارش شدیدی ایجاد می‌کند.
بخش خاصی از گلو ممکن است با مرطوب شدن بیشتر ملتهب شود. در این شرایط ممکن است در این ناحیه احساس خنکی و التهاب کنید.
آنتی‌بیوتیک نمی‌تواند در درمان و بهبود عفونت‌های ویروسی اثربخش باشد. اگر سرماخوردگی، آنفولانزا یا سایر عفونت‌های ویروسی دارید، سعی کنید با خوردن بیشتر مایعات و استراحت منظم آن را درمان کنید.
۳. ورم لوزه
لوزه‌ها ساختارهای لنفاوی (مرتبط با سیستم ایمنی بدن)، در پشت گلو، هستند. عفونت‌های ویروسی و باکتریایی می‌توانند باعث التهاب و تورم این لوزه‌ها شوند.
التهاب تنها یک لوزه باعث ایجاد گلودرد یک طرفه می‌شود. در بسیاری از موارد این مشکل باعث بروز تب، درد سمت چپ گلو هنگام قورت دادن آب دهان و تنفس صدادار می‌شود.
عفونت لوزه از نوع باکتریایی اغلب با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود.
شاید این مطلب برای شما مفید باشد: بیماری‌های لوزه حلقی (آدنوئید)
۴. آبسه پری تانسیلار (دور لوزه‌ای)
آبسه به یک محفظه‌ی توده مانند پر از چرک درون نسج بدن گفته می‌شود. این ضایعه به دلیل عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود.
آبسه‌ی پری تانسیلار در بافت‌های نزدیک لوزه‌ها به وجود می‌آید. این وضعیت به دلیل وخامت وضع لوزه‌ها یا ترک درمان بروز می‌کند. شرایط ذکر شده باعث بروز درد یک طرفه گلو می‌شود. همچنین تب، تورم غدد لنفی و مشکل بلع (درد سمت چپ گلو هنگام قورت دادن آب دهان) را به وجود می‌آورد.
فردی که به آبسه‌ی پری تانسیلار مبتلا است بایستی تحت مداوای فوری پزشکی قرار گیرد. در شرایط بسیار وخیم ممکن است در تنفس فرد اختلال ایجاد شود. ممکن است نیاز باشد که آبسه توسط پزشک تخلیه شود. در عفونت‌های شدید ممکن است درمان با آنتی‌بیوتیک نیاز باشد.
۵. آسیب به بافت گلو
عوامل بسیاری وجود دارند که باعث وارد شدن آسیب به انتهای دهان یا گلو می‌شوند:
- سوختگی با غذا یا مایعات داغ
- غذاهایی با گوشه‌های تیز و برنده (زاویه دار)، چیپس و کراکر
- لوله گذاری تراشه (قرار دادن یک لوله در گلو برای کمک به نفس کشیدن)
اگر گلودرد یک طرفه به دلیل آسیب یا سوختگی وجود داشته باشد، غرغره کردن آب نمک گرم می‌تواند درمانی برای این شرایط باشد.
۶. بیماری ریفلاکس اسید از معده به مری
ریفلاکس معدی مروی یا گاستروازوفاژیال بیماری است که در آن محتویات معده همچون اسید به لوله‌های انتقال غذا و گلو برمی‌گردد.
این بیماری شب هنگام و زمانی که دراز کشیده‌اید ممکن است بدتر شود. اگر فردی برروی یک سمت بدن خود دراز کشیده باشد ممکن است اسید معده تنها در همان قسمت به سمت بالا حرکت کرده و تنها یک طرف گلو را اذیت کند. در این حالت نیز گلودرد یک طرفه بروز پیدا می‌کند.
سایر علائم بیماری رفلاکس اسید معده از این قرارند:
- سوزش سر دل
- احساس وجود یک توده در گلو
- خشونت صدا
- سرفه‌ی خشک
- سوزش دهان
اگر بیماری رفلاکس اسید برای مدت طولانی مزمن گردد، ممکن است باعث آسیب به مجرای گوارشی و گلو شود. این عارضه با درمان و مصرف دارو و همچنین با تغیر سبک زندگی بهبود می‌یابد.
۷. بیماری دست، پا و دهان
همانطور که از اسم بیماری مشخص است، این نوع بیماری ویروسی باعث ایجاد درد در دست، پا و دهان می‌شود. این درد ممکن است به انتهای دهان و نزدیک گلو منتقل شده و بر یک طرف گلو بیشتر از طرف دیگر اثر گذاشته و باعث گلودرد یک طرفه شود.
این بیماری اغلب در کودکان زیر ۵ سال مشاهده شده اما ممکن است در افراد بزرگ‌تر نیز مشاهده شود.
برای این نوع بیماری استراحت، مایعات و داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه (OTC) برای کاهش درد تجویز می‌شود. همچنین این بیماری باعث دهیدراتاسیون یا کم‌آبی در کودکان می‌شود. اگر فرد قادر نبود تا آب بنوشد بهتر است به پزشک مراجعه کند.
۸. ضایعات تارهای صوتی
استفاده‌ی زیاد یا کم از قوه‌ی صوتی ممکن است باعث آسیب یا درد در تارهای صوتی شود. آسیب ممکن است تنها در یک قسمت باشد که باعث گلودرد یک طرفه می‌شود.
فردی که تارهای صوتی اش دچار آسیب شده است، در صدایش تغییراتی چون خشونت صدا مشاهده می‌شود.
این نوع از آسیب قابل درمان است. استراحت و درمان تارهای صوتی یکی از روش‌های رایج درست برای درمان این ضایعه است. در شرایط خاص ممکن است برای درمان عمل جراحی توصیه شود.
۹. تومورها
یکی از دلایل گلو درد که به ندرت رخ می‌دهد، تومور در حلق و یا اطراف آن است. غده‌های موجود ممکن است خوش‌خیم یا سرطانی باشند.
تومور نیز ممکن است باعث گلو درد یک طرفه شود. این غدده ممکن است در پشت گلو، زبان یا حنجره واقع شده باشد. وجود تومور در گلو ممکن است علائمی متفاوت با عفونت و بیماری داشته باشد.
علائم احتمالی موجود به دلیل تومور:
- توده در گلو
- خشونت صدا
- تنفس صدادار
- کاهش وزن شدید
- بزاق یا خلط خونی
- سرفه‌های مکرر
شاید این مطلب برای شما مفید باشد: سرطان‌های سر و گردن
مراجعه به پزشک به علت گلودرد یک طرفه
اگر گلو درد یک طرفه داشتید، ممکن است به دلیل عفونت خفیف ویروسی همچون سرماخوردگی باشد. چنانچه علائم زیر مشاهده شدند، حتما به پزشک مراجعه کنید:
- ناتوانی در خوردن و آشامیدن به دلیل گلو درد
- درد سمت چپ گلو هنگام قورت دادن آب دهان
- گلو درد شدیدی که بیشتر از ۷ روز طول بکشد
- تورم غدد لنفی که با کمتر شدن گلو درد بزرگ‌تر شود
- مشکل تنفسی یا گرفتگی گلو
- مشکل در بلع
- تب
- چرک در پشت گلو
- درد بدن یا مفاصل
- درد گوش
- راش یا بثورات پوستی
- وجود خون در دهان
- سرفه‌ی خونی
- وجود توده در گلو
- گلودرد راجعه
- خشونت صدایی که بیش از ۲ هفته طول بکشد
علائم گلو درد عصبی چیست
نورالژی گلوسوفارنژیال یا درد عصبی زبانی حلقی، یک درد شدید در پشت گلو، زبان یا گوش می‌باشد. حملات درد شدید، شبیه شوک الکتریکی ممکن است بدون علائم هشدار دهنده رخ داده یا هنگام بلع تحریک گردد. با این که علت دقیق گلو درد عصبی ناشناخته است، اما معمولاً یک رگ خونی را می‌توان مقصر دانست که بر عصب داخل جمجمه فشار وارد می‌آورد. گلو درد عصبی در بیماران مبتلا به سرطان گلو یا گردن نیز شایع است. شاید با دارو بتوان علائم گلو درد عصبی را تسکین بخشید اما معمولاً در نهایت جراحی لازم می‌شود.
عصب گلوسوفارنژیال (زبانی حلقی) از ساقه مغز منشعب شده و از طریق سوراخ ژوگولار از جمجمه خارج می‌شود. شاخه‌های این عصب به خلف زبان، گلو، لوزه، گوش و جسم کاروتید عصب‌رسانی می‌کند.
بیماران حمله‌ی گلو درد عصبی را به صورت یک درد سوزشی یا فرو رفتن سوزن یا شوک الکتریکی توصیف می‌کنند که ممکن است چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد. بلع، جویدن، تکلم، سرفه، خمیازه یا خنده می‌تواند حمله گلو درد عصبی را تحریک کند. بعضی‌ها حس فرو رفتن یک سوزن به گلو را توصیف می‌کنند. این درد معمولاً ویژگی‌های زیر را دارد:
- ایجاد گلودرد یک طرفه
- ایجاد درد چند روزه تا چند هفته‌ای و بهبودی به مدت چند ماه تا چند سال
- فرکانس بروز آن با گذشت زمان بیشتر شده و ممکن است موجب ناتوانی گردد
قریب به ۱۰ درصد بیماران اپیزودهایی از ناهنجاری‌های قلبی نیز دارند که به علت درگیری عصب مجاور (عصب واگ) است:
- نبض آهسته
- افت ناگهانی فشار خون
- غش کردن (سنکوپ)
- تشنج
خیلی عالی مختصر و مفید پاینده باشید