افراد دارای اختلالات شخصیتی اغلب افرادی انعطاف ناپذیر و یا غیرقابل پیش‌بینی هستند. با این حال، این یک ناهماهنگی از دست رفته است و آن یکی از همان چیزهایی است که جهان ما را به سمت تغییر و دگرگونی سوق می‌دهد.
یکی از اختلالاتی که اکثریت مردم از وجود آن اطلاعی ندارند اختلال شخصیت اسکیزوئید نام دارد. این چه نوع بیماری است؟ چه علائمی دارد؟ این‌ها تمام سوالاتی هستند که ما در ادامه به آنها پاسخ خواهیم داد.
اختلال شخصیت اسکیزوئید چیست؟
این بیماری اغلب به عنوان اختلال تنهایی و منزوی بودن شناخته می‌شود. حال چرا این عنوان؟ چراکه افرادی درگیر این اختلال روانی، اغلب در دید اطرافیان خود افرادی گوشه‌گیر و تنها به نظر می‌رسند. تعریف ساده‌ی اختلال شخصیت اسکیزوئید را می‌توان با بی‌توجهی به آنچه در محیط اطرافشان قرار دارد و دوری از تعاملات اجتماعی بیان داشت. اغلب افراد دارای این اختلال، هرگز متوجه نمی‌شوند که دارای مشکل هستند. برای آنها این رفتارها کاملا طبیعی است.
مقاله‌ی مرتبط: اسکیزوئید
تعریف اسکیزوئید
تعریف اسکیزوئید چیست؟ روانشناسی امروز، شخصیت اسکیزوئید را به عنوان الگوی بی‌تفاوتی نسبت به روابط اجتماعی همراه با محدودیت در ابراز و بیان تجربیات احساسی توصیف می‌کند.
این تعریف نشان می‌دهد که چرا بسیاری از مردم، از این اختلال تحت عنوان اختلال تنهایی یاد می‌کنند اما این اختلال با پیگیری درمان‌های مناسب قابلیت بهبود دارد. ممکن است بسیاری این اختلال را با اختلالات دیگری همچون اختلالات روانی دوقطبی، اختلال روان پریشی، اختلالات اضطرابی و این قبیل بیماری‌های روانی مرتبط دانند. محققان به دنبال ارتباط این اختلال و شانس ابتلا به اسکیزوفرنی در مراحل بعدی این بیماری هستند.
مقاله‌ی مرتبط: تأثیر مشکلات دوران کودکی در شکل‌گیری اختلال دو قطبی
شخصیت اسکیزوئید
چه نوع از تیپ شخصیتی، فرد دارای اختلال اسکیزوئید شناخته می‌شود؟ آنها اغلب ممکن است در ظاهر چنین به نظر بیایند که اصلا احساسی ندارند. وقتی که با فرد درگیر این اختلال در مورد موضوعی ناراحت کننده صحبت می‌شود، ممکن چنین وانمود کند که گویی موضوع اصلا برایش جذابیتی ندارد. بروز چنین رفتارهایی، آنها را افرادی بی روح و بی احساس جلوه می‌دهد. آنها در هر شرایطی که قرار داشته باشند ،حالت یکنواختی و ثابتی از لحاظ احساسی دارند.
اسکیزوئید و اسکیزوتایپال
اکثریت مردم از افراد دچار اختلال شخصیتی اسکیزوئید، تصور بروز رفتارهایی همچون افراد اسکیزوتایپال (نوعی اختلال روانی) دارند و این عاملی برای داشتن حس ترس و واهمه نسبت به این افراد است. برای درک بهتر هر کدام از این اختلالات به هر کدام از آنها نگاهی خواهیم انداخت.
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال نوعی اختلال در سلامت روحی و روانی است که در آن فرد، در روابط خود با دیگران احساس ناراحتی کرده و در الگوهای فکری، ظاهری و رفتار خود دچار مشکل شده است. آنها اغلب در نحوه‌ی ارتباط با دیگران و ابراز احساساتشان به طور نامناسبی عمل می‌کنند.
مقاله‌ی مرتبط: با ۱۰ اختلال شایع شخصیتی آشنا شویم!
علاوه بر این، افراد دارای شخصیت اسکیزوتاپیال اغلب:
- عقاید عجیب و غریبی دارند
- وهم و خیال را باور دارند
- لباس‌های عجیب و غریبی می پوشند
- حواس پریشانی دارند و از چیزهایی که برای مردمان عادی بی ضرر است واهمه دارند
- آنها همواره درگیر انجام کارهای خودشان هستند
- آنها این ذهنیت را دارند هر اتفاقی که در محیط اطرافشان رخ بدهد به آنها مربوط می‌شود؛ حتی اگر آنها نقشی در رخداد آن اتفاق نداشته باشند!
برای کسانی که با اختلال شخصیت اسکیزوئید مواجه هستند، ممکن است برقراری روابط شخصی و دوستانه امری مشکل باشد اما با این حال آنها در نحوه‌ی طرز تفکر و حتی لباس پوشیدن جزو افراد عجیب و غریب طبقه بندی نمی‌شوند. آنها در واقع هیچ احساسی را ابراز نمی‌کنند و این امر باعث می‌شود اطرافیان حس کنند که آنها افرادی بی عاطفه هستند و نیاز به مراقبت و همیاری ندارند.
چنین به نظر می‌رسد که در هر دو بیماری، اثرات ژنتیکی و محیطی نقش بسیار مهمی دارد. فرضیه‌های بسیاری در این زمینه وجود دارد. به عنوان مثال معتقدند؛ اگر دوران کودکی فردی سرد و بی احساس (عدم وجود حس صمیمیت و راحتی) گذرانده شود، این عامل می‌تواند یکی از دلایلی باشد که چرا بعدها این اختلالات گسترش و توسعه می‌یابند. لطفا توجه داشته باشید که افراد دارای این اختلالات، تهدیدی برای جامعه یا خودشان ندارند؛ آنها تنها قادر به تعامل و ارتباط مناسب با افراد جامعه نمی‌باشند.
اختلال اسکیزوئید و اسکیزوتایپال اغلب با عنوان یکدیگر توصیف می‌شوند اما هر کدام از این دو اختلال نیازمند درمان‌های خاص و منحصر به فرد خود می‌باشند تا شرایط به حالت نرمال و طبیعی خود باز گردد. همچنین باید توجه داشت که مردان بیشتر از زنان به این اختلال دچار می‌گردند.
علائم اختلال شخصیت اسکیزوئید
علائم متعددی وجود دارد که در افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید دیده می‌شود. فرد بیمار باید حداقل چهار مورد از این علائم را به منظور تشخیص این اختلال از خود بروز دهد و معمولا این علائم باید مدت زمان طولانی در فرد دیده شود. این علائم عبارتند از:
- آنها خواسته و آرزویی ندارند. از روابط نزدیک و دوستانه همچون بودن در جمع خانوادگی لذت نمی‌برند.
- آنها تقریبا همیشه دنبال فعالیت‌های انفرادی هستند.
- آنها روابط جنسی کمتری دارند.
- آنها گاهی اوقات هیچ لذتی در انجام فعالیت‌ها نمی‌برند.
- آنها ممکن است با بستگان درجه‌ی اول خود صحبت کنند اما هیچ یک از آنها دوست نزدیک و صمیمی ندارند.
- آنها نسبت به تعریف و تمجید بی‌تفاوت‌اند.
- سردی هیجانی، بی‌تفاوتی یا عاطفه‌ی سطحی از خود بروز می‌دهند.
برخورد مناسب
برخورد مناسب افراد به شیوه‌ی پاسخ یا عدم پاسخ عاطفیشان باز می‌گردد که افراد مبتلا به این اختلال از خود بروز می‌دهند. عکس العمل آنها همیشه یکنواخت است. برای تصور این حالت فرض کنید شخصی نام این بیماران را صدا می‌زند و بیمار نسبت به این خطاب قرار دادن آن فرد کاملا بی‌تفاوت است! یک فرد عادی ممکن است گاهی ناراحت یا عصبانی شود اما افراد مبتلا به این اختلال اغلب در ظاهر بی‌تفاوت و یکنواخت جلوه می‌کنند.
این افراد به ندرت احساساتشان را ابراز می‌کنند، به همین دلیل اغلب آنها را غیرمنعطف توصیف می‌کنند. به عنوان مثال افراد عادی اغلب در طول تعطیلات خود، شادی خود را نشان می‌دهند اما افرادی که این اختلال را دارند به روزی همچون روز تعطیل، به دیدِ سایر روزهای هفته می‌نگرند.
کسانی که از این اختلال رنج می‌برند، اغلب حتی متوجه نیستند که رفتار آنها چقدر سرد و بی تفاوت است. به همین دلیل بسیار مهم است که مردم متوجه این اختلال شخصیتی در آنها باشند چراکه واقعا باید بدانند کسانی که از این اختلالِ سلامت روان رنج می‌برند، نمی‌توانند به مسائل از دید افراد عادی بنگرند.
افراد عادی ممکن است یک روز عصبانی باشند، یک روز ناراحت شوند، برای چند روز خوشحال و سپس چرخه را بار دیگر تکرار کنند. با این حال، افراد مبتلا به این اختلال، هر روز احساسات ثابتی دارند. این شاید به این دلیل است که آنها احساساتشان را نشان نمی‌دهند و یا هیچ نوع احساسی را درک نمی‌کنند. این موضوعی است که پزشکان در حال حاضر به دنبال بررسی آن هستند.
عدم داشتن روابط دوستانه؛ منزوی بودن
شايد شايع‌ترين ويژگي افرادي که SPD دارند، اين است که آنها افرادی منزوی و تنها هستند. آنها دوستان بسیار کمی دارند و هیچ روابط دوستانه‌ی نزدیکی با دیگران ندارند. کسانی که این اختلال را دارند، اغلب تنها زندگی می‌کنند و هرگز در موقعیت‌های اجتماعی قرار نمی‌گیرند؛ چرا؟ آنها هیچ تمایلی برای بودن در این موقعیت‌ها ندارند. با اینکه دیگر بزرگسالان جوان به دنبال کار و هدف‌های اجتماعی خود هستند، افراد دچار این اختلال ترجیح می‌دهند در خانه‌ی خود بنشینند و فعالیت انفرادی انجام دهند. آنها تمایل ندارند با دیگران و افرادی که در محیط اطرافشان قرار دارد صحبت کنند.
مقاله‌ی مرتبط: آیا غیراجتماعی بودن راز خلاقیت است؟
این نوع طرز رفتار، روابط شخصی آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اکثر افرادی که این اختلال را دارند ازدواج نمی‌کنند زیرا آنها نسبت به رابطه‌ای که شامل تعامل جنسی است بی‌تفاوت‌اند. با توجه به رفتار اجتناب ناپذیرشان، اکثر این افراد از تعامل جنسی و هر نوع صمیمیت اجتناب می‌کنند، چراکه هیچ علاقه و تمایلی در این زمینه در خود نمی‌بینند.
بهترین زمان، زمان تنهایی
کسانی که اختلال شخصیتی اسکیزوئید دارند، اغلب می‌دانند که بهترین زمان برای آنها مواقعی است که تنها هستند. تعاملات اجتماعی برای همه تازگی دارد با این حال، فرد مبتلا به این اختلال اغلب متوجه غیر عادی بودن خود نیست و دوست ندارد با دیگران ارتباط داشته باشد. به همین دلیل است که چنین افرادی اغلب در حرفه‌هایی مشغول به کار هستند که در آن حرفه‌ها نیازی به داشتن محیط اجتماعی گسترده وجود ندارد. کسانی که این اختلال را دارند، اغلب در منزل خود به طور آنلاین یا در جاهایی که مجبور نباشند با دیگران برخورد داشته باشند کار می‌کنند.
مقاله‌ی مرتبط: احساس تنهایی می‌کنید؟ مغز شما ممکن است در خطر باشد
رفتار گریزان
یکی از بزرگترین نشانه‌های این اختلال این است که بسیاری از این افراد، رفتار گریزانی دارند. آنها اغلب از موقعیت‌های اجتماعی اجتناب می‌کنند، در حالی که آنها می‌دانند که باید با دیگران ارتباط برقرار کنند. آیا مغز آنها برای انجام چنین رفتاری برنامه ریزی شده است؟ یا دلیلش این است که از انجام دادن چنین کارهایی احساس راحتی نمی‌کنند؟ این مسئله‌ای است که برای چندین سال مورد بحث قرار گرفته است. بسیاری از افرادی که این اختلال را دارند، هیچ نظری و دلیلی در مورد کارهایی که انجام می‌دهند ندارند و هیچ عمل اشتباهی که باید در رفتارهایشان از آن اجتناب کنند نمی‌بینند. آنها حتی ممکن است شما را کمی عجیب و غریب بپندارند؛ به ویژه اگر شما یک فرد کاملا اجتماعی باشید!
درمان اختلال شخصیتی اسکیزوئید
برای افراد اسکیزوئید، درمان اغلب کمی سخت‌تر از آنی است که فکر می‌کنند. به عنوان مثال، کسانی که از این اختلال رنج می‌برند اغلب نمی‌دانند که آیا واقعا خواهان تغییر هستند یا خیر. با همه‌ی این شرایط این افراد بعد از مدتی زندگی بدون ارتباطات پایدار با مردم و درگیر نشدن با مسائل عاطفی، توانستند به زندگی کردن ادامه دهند. ایده‌ی تغییر نسبتا ترسناک است و ممکن است حتی در دید آنها غیرضروری و بی مورد باشد. وقتی فردی تصمیم می‌گیرد تا تغییراتی در زندگی‌اش ایجاد کند، در آن صورت است که گزینه‌های درمانی متعددی وجود خواهد داشت.
ثابت شده که روان درمانی در قالب سخنرانی، راهی عالی برای کمک به افراد مبتلا به این اختلال است. این نوع درمان به منظور تغییر رفتارهایی است که مشکل ساز می‌باشد و همچنین به فرد این اجازه را می‌دهد تا در مورد زندگی شخصی، با ایده‌های جدیدش برای افرادی که از این اختلال رنج می‌برند، کمک کننده باشد. ایده این است که درمانگر می‌تواند با صحبت کردن، فرد را راهنمایی کند و تا زمانی که فرد احساس راحتی بیشتری در صحبت با دیگران ندارد، به این کار ادامه دهد. درمانگر می‌داند چه موقع و در مورد چه چیزی با او سخن بگوید.
گروه درمانی نیز گزینه‌ی خوبی برای درمان می‌باشد. با این روش، گروهی از افراد مبتلا به این اختلال می‌توانند در ارتباط با یکدیگر باشند. بسیاری از درمانگران دریافته‌اند که گروه درمانی برای کمک به افزایش مهارت‌های اجتماعی فرد بسیار عالی است. با گذشت زمان، این گروه بیشتر شبیه به یک گروه پشتیبانی می‌گردد و فرد می‌تواند با گذشت زمان، روند درمانی خود را احساس کند. (به عقاید سابق خود برگردد) این ایده می‌تواند یک راه عالی برای برخورد با افرادی مثل هم با تجربیات مشترک باشد که همان مسیر و کشمکش‌ها را تجربه کرده‌اند.
دارو درمانی
روش درمان نهایی، استفاده از دارو است. لازم به ذکر است که هیچ داروی خاصی برای درمان SPD وجود ندارد. با این حال، داروهایی وجود دارد که می‌توانند به آنها کمک کند؛ به عنوان مثال، بسیاری از افراد مبتلا به SPD، دارای مشکل اضطراب و افسردگی هستند. بنابراین در این زمینه می‌توان از داروها برای از بین بردن علائم اختلال استفاده کرد.
مقاله‌ی مرتبط: اختلال افسردگی عمده باعث پیری زودرس DNA می‌شود
درمانی که برای یک بیمار مشخص شده است، ممکن است برای بیمار دیگر موثر واقع نشود. درمان هر فردی به صورت شخصی است. بنابراین؛ آنچه که برای فردی موثر است چه بسا برای دیگری اصلا مناسب نباشد. بسیاری از درمانگران دریافتند که روند درمانی، روشی است بر مبنای آزمون و خطا تا ببینیم چه چیزی موثر است و چه چیزی نتایج خوبی ندارد.
مدیریت اختلال شخصیت اسکیزوئید
اختلال شخصیت اسکیزوئید بیماری‌ای می‌باشد که می‌تواند بهبود یابد و تغییر کند. کسانی که از این اختلال رنج می‌برند می‌توانند درمان‌هایی را دریافت کنند که به آنها کمک کند زندگی شایسته‌ای را تجربه کنند. با این حال، افراد درگیر این اختلال ممکن است در زمینه‌ی درمان خود، از اعضای خانواده نیازمند دلیل‌های قانع کننده‌ای باشند چراکه این افراد کارها و رفتارهای خود را کاملا طبیعی و نرمال می‌پندارند.
آیا در اطرافیانتان کسی با این خصوصیات رفتاری را مشاهده کرده‌اید؟ اگر چنین است سعی کنید به آنها کمک کنید تا بتوانند یک زندگی شایسته و درخوری را تجربه کنند.
