جراحان اعصاب ژاپنی ایمپلنت سلول‌های بنیادی برنامه‌ریزی شده در مغز یک بیمار مبتلا به پارکینسون را برای اولین بار گزارش کرده‌اند. این تنها دومین باری است که یک روش درمانی مبتنی بر سلول‌های بنیادی پر توان (iPS) کارآزمایی شده است. این سلول‌های از بازبرنامه‌ریزی سلول‌های بافت‌های بدن همچون پوست ایجاد می‌شوند. در واقع سلول به وضعیت شبه رویانی خود برمی‌گردد؛ حالتی که می‌تواند به سایر انواع سلول‌ها تمایز یابد.
دانشمندان دانشگاه Kyoto از این تکنیک برای تبدیل سلول‌های iPS به پیشگامان نورون‌ها که نوروترنسمیتر دوپامین تولید می‌کنند، استفاده کرده‌اند. کمبود نورون‌های تولیدکننده‌ی دوپامین در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون می‌تواند به لرزش‌ها و دشواری در راه رفتن بیانجامد.
Takayuki Kikuchi، جراح اعصاب در بیمارستان دانشگاه Kyoto در ماه اکتبر، ۲.۴ میلیون سلول پیشگام دوپامین در مغز یک بیمار حدوداً پنجاه ساله ایمپلنت کرد. در این پروسه‌ی سه ساعته، تیم Kikuchi سلول‌ها را در ۱۲ ناحیه جاسازی کردند. این نواحی به عنوان مراکز فعالیت دوپامین شناخته می‌شوند. سلول‌های پیشگام دوپامین قبلاً موجب بهبود علائم پارکینسون در میمون‌ها شده بودند.
بیشتر بخوانید:
- ایمپلنت‌های تطابقی جدید برای درمان پارکینسون
- استفاده از سلول‌های خون و پوست انسان برای درمان پارکینسون در میمون‌ها
- درمان آلزایمر و پارکینسون با نقاط کوانتومی
Jun Takahashi، دانشمند سلول‌های بنیادی، به همراه همکارانش در دانشگاه Kyoto، از ذخیره‌ی سلول‌های IPS دانشگاه، سلول‌های پیشگام دوپامین ایجاد کردند. این سلول‌ها حاصل بازبرنامه‌ریزی سلول‌های پوستی از یک فرد اهدا کننده بودند.
بیمار اکنون عملکرد خوبی داشته و تاکنون عارضه‌ی بد مهمی دیده نشده است. تیم تحقیقاتی این بیمار را به مدت ۶ ماه تحت نظر خواهد داشت؛ در صورتی که عوارضی مشاهده نشود، ۲.۴ میلیون سلول پیشگام دوپامین دیگری نیز در مغزش ایمپلنت خواهد شد.
این تیم در نظر دارد تا پایان سال ۲۰۲۰، ۶ بیمار دیگر مبتلا به پارکینسون را نیز با این روش برای ارزیابی ایمنی تکنیک و کارآیی آن درمان کند. به گفته‌ی Takahashi، اگر این کارآزمایی خوب پیش برود، تا سال ۲۰۲۳ این تکنیک قابل ارائه به بیماران خواهد بود. اگرچه این امر به میزان رضایتمندی از نتایج بستگی دارد. Masayo Takahashi، افتالمولوژیست و همسر Takahashi، در سال ۲۰۱۴ مؤفق به ایجاد سلول‌های شبکیه از سلول‌های iPS برای درمان بیماری‌های چشمی شد.
