علت ترمور یا لرزش دستهای شما میتواند هرچیزی از یک تمرین سخت گرفته تا بیماریهای زمینهای باشد.
شما بیشتر صبحها متوجه لرزش میشوید، زمانیکه پیام کوتاه میدهید و یا قهوه مینوشید. یا اینکه ممکن است یک مصیبت همیشگی باشد، که باعث میشود دستان شما هرموقع که در دوطرف شما آویزان هستند، بلرزند.
تو تنها نیستی. طبق مطالعه انجامشده در سال ۲۰۱۱ در American Family Physician، لرزش و رعشه یا ترمور، شایعترین نوع اختلال حرکتی است. و دستها محتملترین قسمت درگیر بدن هستند.
چهچیزی باعث لرزش شما میشود؟ دکتر جوزف جانکوویچ،MD. و پروفسور نورولوژی و رئیس بخش اختلالات حرکتی در کالج پزشکی بیلور میگوید: لرزش دست میتواند از دلایل مختلفی منشا بگیرد؛ از بیماریهایی مانند پارکینسون گرفته تا مصرف زیاد کافئین.
چطور میتوانید بگویید علت لرزش دستتان چیست؟
در بسیاری از موارد شما نمیتوانید. اما دکتر میتواند بر اساس زمان و چگونگی بروز لرزشها علت را مشخص کند.
یانکوویچ می گوید، به عنوان مثال، ممکن است یک لرزش “حرکتی” داشته باشید، که نوعی است که هنگام بلندکردن یا دستکاری کردن اشیا با دست ظاهر میشود. این نوع لرزش ممکن است هنگامی که برخلاف گرانش عمل میکنید واضحتر باشد، مانند خوردن یا نوشیدن یا زمانیکه میخواهید چیزی را بلند کنید و آن را مقابل صورت خود نگه دارید. او میگوید، شما همچنین ممکن است یک ترمور “استراحتی” داشته باشید، به این معنی که دست شما هنگامی که بیحرکت و یا در طرفین بدن شماست، میلرزد یا حرکت میکند.
یانکوویچ میگوید: صرفنظر از نوع لرزشی که دارید، اگر لرزشهای شما در توانایی عملکرد شما تداخل ایجاد میکند یا باعث خجالتزدگی شما در مقابل دیگران میشود، وقت آن است که یک پزشک را ملاقات کنید.
در اینجا، او و دیگر متخصصان، علل شایع لرزش دست و نحوه ی تشخیص آنها از یکدیگر را توضیح میدهند.
ترمور اولیه
شایع ترین نوع لرزش مزمن دست، ترمور اولیه است – تا حدود ۱ در ۲۵ نفر یا ۴٪ جمعیت ممکن است آن را تجربه کنند – ترمور اولیه به گفتهی گوردون بالتاچ، MD.، PHD.، استاد جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه پنسیلوانیا و مدیر بخش تحقیقات، آموزش و کلینیک بیماریهای پارکینسون دانشگاه، نوعی لرزش است که هنگام انجام کار یا اقدامی ایجاد میشود.
بالتاچ توضیح میدهد که اگر دستان شما هنگام نوشتن یا تایپ کردن یا هنگام برداشتن نمکدان یا لیوان نوشیدنیتان بلرزد، نشاندهندهی این نوع لرزش است.
این لرزش ممکن است خفیف و تقریبا غیرقابل تشخیص باشد – یا به حدی باشد که شما نتوانید امور روزانه خود را کامل کنید. اما یک راه آسان برای تشخیص اینکه آیا آنچه شما تجربه میکنید ترمور اولیه است یا خیر وجود دارد: یک نوشیدنی الکلی قوی بنوشید. او میگوید: “اگر بعد از نوشیدن لرزش قطع شود، تشخیص شما درست است.”
در واقع، نوشیدن، از گذشته راهی برای افراد با ترمور اولیه برای مدیریت لرزش هایشان بوده است. بالتاچ میگوید که بیماران با حالت مستی به دفترش وارد شدهاند و کارکنان دفتر سعی کردهاند آنها را به خانه بازگردانند. او میگوید: “من مجبور شدم به آنها بگویم این کار را نکنند چون بیمار مجبور است برای انجام کارهایش بنوشد.”
چه چیزی ترمور اولیه را ایجاد میکند؟ “ما نمیدانیم،” او میگوید. “ما میدانیم که در خانوادهها اتفاق میافتد، بنابراین به نظر میرسد که یک مولفه ژنتیکی است، اما ما واقعا علت آن را درک نمیکنیم.” او میگوید ممکن است مربوط به نحوه ارسال و دریافت اطلاعات در مخچه باشد – بخشی از مغز که مهارتهای حرکتی را کنترل میکند. اما جزئیات مبهم هستند.
ترمور اولیه معمولا از یک دست شروع میشود، اغلب از دستان غالب انسان، و درنهایت به سوی دیگر حرکت میکند. درحالی که خطر ابتلا به ترمورر اولیه با افزایش سن بالا میرود، در هر زمانی ممکن است ظاهر شود. بالتاچ میگوید: “من بچه هایی را دارم که با ترمور اولیه مراجعه میکنند.”
برای آن چکار میتوانید انجام دهید؟ اگر بسیار خفیف باشد، لازم نیست کاری انجام دهید. ممکن است با افزایش سن بدتر شود، یا نشود. او میگوید که رها کردن آن به حال خود بدون درمان احتمالا هیچ مسئلهای در مسیر بیماری ایجاد نمیکند.
اگر در زندگی شما تداخل ایجاد میکند، داروهایی وجود دارد که میتوانند کمک کنند. او میگوید: “اصلیترین درمان آن، بتا بلاکر ها هستند.” “اگر آنها اثر نکنند، برخی از داروهای ضدتشنج ممکن است موثر باشند.”
اگر درمانهای دارویی ناموفق باشند، برخی از عملهای جراحی در دسترس است. Baltuch یک فرم غیر تهاجمی جراحی با سونوگرافی را انجام میدهد که میتواند زندگی را برای بیماران مبتلا به موارد شدید تغییر دهد.
بیماری پارکینسون
“درحالیکه ترمور اولیه هنگام فعالیت و حرکت دستها ظاهر میشود، لرزش دستی که با پارکینسون مرتبط است “ترمور استراحت” نامیده میشود، زیرا هنگامیکه دستها بیکار هستند ظاهر میشود.” Micheal Rezak، MD، PhD، مدیر مرکز اختلالات حرکتی و بیماریهای نورودجنراتیو در Northwestern Medicine میگوید. Rezak توضیح میدهد: “هنگامی که بازوها در طرفین آویزان هستند، یا هیچ تن عضلانی در بازو وجود ندارد، این نوع لرزش برجستهتر است.”
او همچنین میگوید، در حالی که ترمور اولیه بیشتر شبیه لرزش به نظر میرسد، لرزش مرتبط با پارکینسون اغلب دارای نوعی حالت ریتمیک است. برای بسیاری از بیماران، این لرزش به شکل حرکت “pill rolling” یا غلتاندن یک قرص بین انگشت شست و انگشت اشاره است. (این ویدیو یوتیوب به شما نشان میدهد که این لرزش چگونه به نظر میرسد.) پارکینسون یک بیماری نورودژنراتیو است که در آن بعضی سلولهای مغزی تدریجا غیر فعال میشوند. در حالیکه علت شروع این غیر فعال شدن به خوبی شناخته نشده است، منجر به کمبود مادهی شیمیایی دوپامین مغز میشود که در نهایت باعث لرزش و سایر علائم حرکتی مانند تیکهای صورت، بدشکلی و اشکال در صحبت میشود.
Rezak میگوید پارکینسون معمولا در ۶۰ سالگی یا بعد از آن ظاهر میشود، اگر چه درصد کمی از بیماران آن را در سنین جوانتر بروز میدهند. هیچ درمانی برای پارکینسون وجود ندارد. ولی دارو و فعالیت بدنی میتواند کمک کند.
استرس
هر فرد زندهای دارای یک لرزش خفیف، پایه و غیر قابل مشاهده است که از ضربان قلب، جریان خون و سایر فرایندهایی که درون بدن اتفاق میافتد، حاصل میشود. به آن لرزش فیزیولوژیک میگویند. ژانکوویچ میگوید، در شرایط خاص، این لرزش میتواند برجستهتر شود.
یکی از این شرایط خاص: دورههای استرس زیاد یا اضطراب. ژانکوویچ توضیح میدهد اگر تابه حال دستها یا صدای شما قبل از یک سخنرانی در جمع لرزیده است، یا وقتی که از لبه یک ساختمان بلند پایین را نگاه کردهاید پایتان لرزیده است، شما این نوع لرزش را تجربه کردید، که به عنوان “لرزش فیزیولوژیک افزایش یافته” شناخته میشود.
ممکن است بسته به شرایط این وضعیت آزاردهنده یا شرمآور باشد. او میگوید، به جز درحالتیکه شما همواره درگیر آن هستید و بنابراین احساس میکنید که روی زندگی شما اثر منفی دارد، لازم نیست کاری در خصوص آن انجام دهید.
اگر احساس میکنید که لرزش ناشی از استرس شما، برایتان مشکل بزرگی است، به پزشک خود بگویید. فعالیت های تسکین دهنده استرس مانند مدیتیشن، یوگا، یا گوش دادن به موسیقی و همچنین داروهای ضد اضطراب میتواند به شما کمک کند.
مصرف بیش از حد کافئین
جانکوویچ میگوید: کافئین درست همانند تنش و استرس، میتواند لرزش فیزیولوژیک طبیعی و غیرقابل تشخیص شما را افزایش دهد. اگر متوجه شدید که دستهایتان پس از قهوه یا سایر منابع کافئین میلرزد، وقت آن رسیده است تا مصرف قهوه تان را کم کنید یا به نصف برسانید.
به گفته او، کافئین (و استرس) همچنین میتوانند ترمور اولیه را برجستهتر کنند. اگر فکر میکنید لرزشهای شما به علتی بیش از یک مصرف زیاد کافئین است، به دکتر خود اطلاع دهید.
داروها
جانکوویچ میگوید: مانند استرس و کافئین، برخی از داروها – به ویژه داروهای آسم مانند برونکودیلاتورها- میتوانند منجر به لرزش دست شوند. آمفتامینها، بعضیاز استاتینها و مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) نیز میتوانند باعث لرزش دست شوند.
اگر بعد از استفاده از داروهایتان متوجه لرزش دستهایتان شدید یا در صورت شروع لرزش پس از یک نسخه جدید، ارائه دهنده مراقبتهای اولیه به شما احتمالا بتواند به شما یک دارو جایگزین بدهد که باعث ایجاد لرزش نشود.
خستگی
یکی دیگر از دلایل افزایش لرزش فیزیولوژیک: خستگی.
تحقیقات نشان میدهد که چه به علت کمبود خواب خسته باشید یا به دلیل تمرین طولانی و خسته کننده، هر دو خستگی عضلانی و خستگی، با لرزش دست و سایر قسمت های بدن مرتبط هستند. به همین ترتیب هر چیزی که بتواند خواب شما را بهم بزند مانند یک نوشیدن سنگین.
ژانکوویچ میگوید، خستگی همچنین میتواند ترمور اولیه را بیشتر کند. بنابراین اگر دستهایتان همیشه میلرزد، اما هنگامی که خسته اید و یا کم خوابیده اید، بدتر میشود، به پزشک خود اطلاع دهید.