خواب بخش مهمی از چرخه زندگی روزانه بسیاری از حیوانات، از جمله انسان، را تشکیل می‌دهد، اما هنگامی که یک حیوان به خواب می رود خود را بی‌دفاع در معرض خطرات قرار می‌دهد. چرا خواب تا این اندازه مهم است که ما این خطر را می‌پذیریم؟ محققان به بررسی نقش خواب در سلامت پرداخته‌اند.
تحقیقات جدید و قدیمی نشان می دهند خواب نقش مهمی را در تمامی جنبه‌های سلامت ما ایفا می‌کند.
در مطالعات اخیر متوجه شده‌اند یک خواب شبانه خوب می‌تواند به سلامت قلبی عروقی کمک کند، همچنین می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و موجب مقاومت در برابر مشکلات متابولیکی مانند دیابت شود.
مقاله مرتبط: از دست دادن تنها ۶ ساعت از خواب می‌تواند خطر دیابت را افزایش دهد
انسان حدود یک سوم زندگی خود را صرف خواب می کند، اما چرا خواب تا این اندازه مهم است؟
زمان خوابیدن فرصتی است که شکارچیان در طبیعت می‌توانند بدون محدودیت به طعمه خوابیده خود حمله کنند. چرا همه ما به طور طبیعی این خطر را می‌پذیریم؟
مطالعه جدید دانشمندان دانشگاه بار ایلان توانسته از عامل کلیدی موثر در ضرورت خواب پرده بردارد: اثر ترمیم کنندگی آن بر سلول‌های مغز فرد.
تیم تحقیقات به رهبری پروفسور لیور اپلباوم یافته های جدید خود را در ژورنال Nature Communications چاپ کرده‌اند.
فرصت ترمیم سلول‌های مغز
در این مطالعه محققان از ماهی قزل آلا، به علت شباهت بسیار آن به انسان، استفاده کردند. در واقع حدود ۷۰ درصد از ژن‌های انسان و ژن‌های آبزیان آب‌های شیرین مشترک است.
دانشمندان با استفاده از تصویربرداری ۳D time-lapse، اثرات خواب روی نورون‌ها را در سطح میکروسکوپی بررسی کردند.
به این وسیله تیم پروفسور اپلباوم توانست حرکت DNA و پروتئین‌های داخل سلولی را درون سلول‌های مغزی دنبال کند.
آنها دریافتند که در طول خواب، نورون‌های فرد به ترمیم هسته سلول، عنصر مرکزی هر سلول که اکثر مواد ژنتیکی را در بر دارد، می‌پردازند.
هنگامی که تخریب هسته آغاز می‌شود، اطلاعات DNA موجود در آن نیز آسیب می بینند و منجر به پیری، بیماری و در کل عملکرد ضعیف در یک عضو یا بافت می‌شود. محققان توضیح می دهند که در طول خواب، نورون ها فرصت دارند آسیب‌هایی که در طول روز به آنها رسیده را درست کنند.
مقاله مرتبط: بی‌خوابی به آهستگی می‌تواند شما را بکشد! پس چگونه جلویش را بگیریم؟
سطح بالای فعالیت کروموزوم
دانشمندان خاطرنشان می سازند که در هنگام بیداری سطح فعالیت کروموزوم پایین‌تر از زمان خواب است، به این معنی که سلول‌های مغز نمی‌توانند DNA را به طور مناسب ترمیم کنند.
پروفسور اپلباوم این موقعیت را به “داشتن چاله در جاده” تشبیه می‌کند:
جاده‌ها هنگام روز که رفت و آمد زیاد است متحمل خرابی می‌شوند و بهترین زمان برای تعمیر چاله‌ها شب‌هاست که رفت و آمد کم است.
از آنجایی که پروسه خواب برای سالم ماندن مغز بسیار حیاتی است، می‌توان متوجه شد که چرا حیوانات، از جمله انسان ها، زمان زیادی را با وجود خطراتی که ممکن است آنها را در طبیعت تهدید کند، صرف خوابیدن می‌کنند.
پروفسور اپلباوم توضیح داد:
ما یک رابطه علت معلولی بین خواب، دینامیک کروموزوم، فعالیت‌های عصبی، و آسیب و تعمیر DNA با ارتباط فیزیولوژیکی مستقیم با کل ارگانیسم پیدا کرده ایم.
خواب، فرصتی برای کاهش دادن آسیب‌های تجمع یافته DNA در مغز است.
