ژله رویال ماده ژلاتینی است که زنبور عسل آن را برای تغذیه تولید می‌کند. این ماده بسیار هیجان انگیز دارای قدرت جادویی بوده و می‌تواند منجر به تبدیل لارو زنبور به زنبور ملکه شود. بعضی از افراد معتقدند ژله رویال منبع جوانی است. آیا این قضیه حقیقت دارد؟
مطالعه جدید بعضی از ویژگی‌های جادویی ژله رویال را آشکار کرده است.
زنبور ملکه زنبوری مقدس بوده که به عنوان مادر کندو کلونی را زنده نگه داشته و آن را سازمان دهی می‌کند.
تخم‌ها از لارو خارج می‌شوند. برخی از این لارو‌ها سپس تبدیل به زنبور‌های کارگر جدید که زنبور‌هایی ماده بوده و تمام کار‌های کندو را به انجام می‌رسانند. بعضی از این لارو‌ها نیز به زنبور‌های نر تبدیل می‌شوند که وظیفه آن‌ها جفت گیری با ملکه است.
وقتی زنبور ملکه می‌میرد، کلونی باید از جانشینی او با زنبور ملکه دیگر اطمینان حاصل کند.
برای تولید ملکه جدید زنبور‌های کارگر مناسب‌ترین لارو را انتخاب کرده و آن را با ژله رویال تغذیه می‌کنند. در نتیجه آن زنبور بالغ ماده سالم و قوی و فعال از نظر باروری، به وجود می‌آید که بعد‌ها تبدیل به زنبور ملکه جدید می‌شود.
ژله رویال حاوی آب، پروتئین‌ها و قند می‌باشد. این که چگونه ژله رویال باعث تحریک لارو جهت تبدیل شدن به ملکه، نه زنبور کارگر می‌شود، هنوز مجهول است.
مقاله مرتبط:
- چرا سرنوشت بعضی از زنبورها کارگری و برخی دیگر ملکه شدن است؟
- زنبور عسل موجودی شگفت‌انگیز است که با مفهوم صفر آشنایی دارد
به علت این خاصیت به ظاهر جادویی ژله رویال، بسیاری از افراد آن را ماده‌ای معجزه آسا می‌نامند که می‌تواند باعث افزایش سلامتی و حفظ جوانی شود.
در یک مطالعه جدید محققان دانشگاه استنفورد کالیفورنیا، علت و چگونگی خاصیت ژله رویال را مورد بررسی قرار دادند. آن‌ها تاثیر این ماده را بر سلول‌های مهم مطالعات بالینی؛ یعنی سلول‌های بنیادی مورد ارزیابی قراردادند. این سلول‌های تمایز نیافته توانایی تبدیل شدن به انواع مختلفی از سلول‌ها را دارند؛ در نتیجه می‌توانند در نهایت عملکرد‌های مختلفی را داشته باشند.
دکتر Kevin Wang معتقد است:
در زمان‌های قدیم؛ بخصوص در آسیا و اروپا از ژله رویال به عنوان ماده‌ای فوق دارویی استفاده می‌شد. سکانس DNA در رویالاکتین اختصاصی زنبور‌های عسل است. رویالاکتین جز اصلی ژله رویال محسوب می‌شود. اکنون به ماده‌ای دست یافته‌ایم که مشابه پروتئین پستانداران بوده و می‌تواند منجر به حفظ سلول‌های سلول‌های بنیادی به حالت چند توانه شود.
محققان یافته‌هایشان را در مورد تاثیر ژله رویال در جوان نگه داشتن سلول‌های بنیادی در ژورنال ارتباطات طبیعی ثبت کرده‌اند.
جزء جادویی ژله رویال
دکتر Wang معتقد است که همیشه کنترل اندازه سلول برایش بسیار جالب بوده است. همه‌ی این لارو‌ها در ابتدا مشابه یکدیگرند؛ اما تغییرات جالب توجهی را از نظر اندازه نشان می‌دهند. این اتفاق چگونه ممکن است؟
در این مطالعه او و همکارانش به این نتیجه رسیدند که پروتئینی به نام رویالاکتین که در ژله رویال موجود است. این پروتئین مسئول رشد قابل توجه سلول در لارو جهت تبدیل شدن زنبور‌های کارگر به زنبور ملکه است.
برای مطالعه تاثیرات این پروتئین، محققان از رویالاکتین در سلول‌های بنیادی جنینی و یا سلول‌های تمایز نیافته که از موش گرفته بودند، استفاده کردند.
برای اینکه ژله رویال در تکامل ملکه موثر واقع شود، باید تاثیر رویالاکتین بر روی سلول‌های پیشرو اعمال شود. محققان تاثیر این ماده را بر روی سلول‌های بنیادی جنینی آزمودند.
سلول‌های بنیادی جنینی کاندید اصلی در مطالعات بالینی محسوب می‌شوند. این سلول‌ها توانایی تبدیل شدن به هر نوع از سلول‌های تخصص یافته را دارند. به این قابلیت، پرتوانی (سلول‌های بنیادی پرتوان) گفته می‌شود.
توانایی جایگزینی سلول‌های پیر تخریب شده با سلول‌های جدید و جوان مشتق از سلول‌های بنیادی، می‌تواند در درمان بسیاری از بیماری‌ها موثر واقع شود. بنابراین توانایی محققان در داشتن دسترسی به سلول‌های بنیادی جوان و سالم بسیار مهم است. آن‌ها می‌توانند این سلول‌ها را به شکل تمایز نیافته در آزمایشگاه نگه داری کنند تا هنگام نیاز مورد استفاده قرار گیرند.
پروتئینی به نام رژینا
دکتر Wang معتقد است: سلول‌های بنیادی می‌توانند تحت شرایط آزمایشگاهی خاص تمایز یافته و غیر قابل استفاده شوند. برای اینکه قدرت پرتوانی این سلول‌ها دست نخورده باقی بماند، محققان باید کمپلکس‌های مهار کننده متعددی را به کار ببرند.
وقتی آن‌ها رویالاکتین را به سلول‌های بنیادی جنینی افزودند، بدون بهره گرفتن از هیچ مهار کننده‌ای، قدرت تقسیم آن‌ها تا ۲۰ نسل حفظ شد.
این یافته غیر منتظره بود، معمولا سلول‌های بنیادی جنینی در حضور فاکتوری مهار کننده به نام فاکتور مهار کننده لوسمی، رشد می‌کنند. این فاکتور از تمایز نامناسب سلول‌ها در کشت سلولی، ممانعت به عمل می‌آورد. طبق یافته‌ها حتی در غیاب این فاکتور، رویالاکتین می‌تواند تمایز سلولی را مهار کند.
با این حال محققان هنوز نتوانسته‌اند علت این پاسخ را دریابند، آن‌ها بر این عقیده بودند که سلول‌های بنیادی پستانداران نباید به این پروتئین پاسخ نشان می‌داد؛ چون پستانداران قادر به تولید این پروتئین نیستند.
آن‌ها در تلاشند پروتئینی بیابند که بیشترین شباهت را به ساختار رویالاکتین داشته باشد. این پروتئین پستانداران می‌تواند جوان نگه داشتن سلول‌های بنیادی موثر واقع شود.
محققان موفق شدند پروتئینی به نام NHLRC3 بیابند. این پروتئین از نظر ساختار به احتمال زیاد از نظر عملکرد مشابه رویالاکتین است. این پروتئین در همه‌ی جنینهای جانوری؛ از جمله در انسان یافت می‌شود.
وقتی که محققان این پروتئین را برای جنینهای موشی به کار بردند، مشاهده کردند که این پروتئین نیز مشابه رویالاکتین قدرت چند توانی آن‌ها را حفظ می‌کند. به همین دلیل محققان این پروتئین را رژینا نامیدند که به معنای ملکه در زبان لاتین است.
این بسیار جالب است. ما توانسته‌ایم به پروتئینی دست یابیم که می‌تواند قدرت تقسیم سلول‌های بنیادی را حفظ کرده و به ایجاد بافت‌های جنینی کمک کند. در حقیقت بین چیزی خیالی با چیزی حقیقی ارتباط برقرار کردیم.
هدف بعدی محققان بررسی بیشتر پروتئین رژینا به منظور درمان زخم و تولید مجدد سلول‌هاست. آن‌ها به دنبال یافتن راهی برای جوان نگه داشتن سلول‌های بنیادی هستند.
