تمرین موسیقی به مدت چند سال، میتواند فواید غیرمنتظرهای برای توانایی شناختی داشته باشد. در مطالعهای جدید نشان داده شد که تمرین موسیقی میتواند توانایی تمرکز را بهبود بخشد.
موسیقی برای مغز انسان فواید بیشماری دارد. بعضی از مطالعات نشان میدهد که آموزش موسیقی جریان خون را در قسمتی از مغز که در فرآیند زبان دخالت دارد، بهبود میبخشد. اغلب تحقیقات اخیر نشان دادهاند که حتی آهنگ گوش کردن میتواند انگیزهی لازم را برای آموختن از طریق تحریک شبکههای عصبی مرتبط با پردازش پاداش برای مغز ایجاد کند.
اکنون، در مطالعاتی جدید نشان داده شده است که آموزش موسیقی میتواند بر روی کنترل تمرکز نیز تأثیر داشته باشد. محققانی از مرکز تحقیقات پیشفتهی شیلی، زیر نظر دکتر Paulo Barraza، ارتباط بین تمرکز و آموزش موسیقی را بررسی نمودند.
مطالعات مرتبط با آموزش موسیقی و تمرکز
Barraza و تیم او در مقالهی خود توضیحاتی راجع به اینکه سیستم تمرکز مغز شامل سه زیر واحد میباشد که هر کدام از لحاظ آناتومی شبکهی عصبی مجزایی دارند. این سه زیرواحد عبارتند از شبکههای هوشیاری، جهتگیری و کنترل اجرایی.
شبکهی هوشیاری مغز ما را آماده نگهمیدارد. شبکهی جهتگیری به ما در تمایز بین اطلاعات حسی مرتبط و غیرمرتبط و ایجاد تمرکز کمکمیکند. شبکهی کنترل اجرایی نیز به از بین بردن اختلال حواس کمککرده و از طرفی در کنترل توجه بالا به پایین دخالت دارد.
محققان برای انجام مطالعات خود، از ۱۸ نفر متخصص موسیقی و ۱۸ نفر که هیچ زمینهای از موسیقی نداشتند، انتخاب کرده و از آنها خواستند در یک تست استاندارد کنترل تمرکز شرکت نمایند. موسیقیدانانی که پیانو مینواختند، به مدت ۱۲ سال تمرین داشتند. مطابق قسمتی از تست، شرکتکنندگان باید به تصاویر مختلفی که به سرعت پیش چشمانشان فلاش میزد، نگاه میکردند.
این تیم، رفتار عکسالعملی شرکتکنندگان را از طریق سرعت واکنش آنها به تغییرات عکسها، اندازه گرفتند. طولانیترین مدت زمان عکس العمل مربوط به کمترین کنترل تمرکز بود.
به طور میانگین، موسیقیدانان ۳۴.۸۴ میلیثانیه را برای زیرواحد هوشیاری، ۴۳.۷۰ میلیثانیه برای شبکهی جهتگیری و ۵۳.۸۳ میلیثانیه برای شبکهی ثبت کردند.
در مقایسه، افرادی که هیچ زمینهای در موسیقی نداشتند، به ترتیب نمرات ۴۱.۹۸، ۵۱.۵۶ و ۸۷.۱۹ میلیثانیه ثبت کردند.
بهبود بالقوهی کنترل تمرکز با چندین سال تمرین موسیقی، دارای اهمیت بوده است.
Barraza اشاره کرد:
یافتههای ما نشان داد که موسیقیدانان توانایی کنترل تمرکز بالاتری نسبت به گروه دیگر دارند.
وی در ادامه میگوید:
موسیقیدانان قادر به بروز عکس العمل سریع و دقیق و تمرکز روی انجام یک کار مهم و استفادهی مؤثر از محرکهای غیرمعمول و غیرمرتبط بودند. به علاوه، این فواید با بالا رفتن مدت زمان تمرینی، افزایش یافتند.
محققان افزودند که یافتههای آنها با شواهدی معتبر نشان میدهد که آموزش موسیقی مهارتهای شناختی مربوط به موسیقیهای پیشرفته را نیز بهبود میبخشد. David Medina مسئول این مطالعات از دپارتمان موسیقی دانشگاه متروپولیتن سانتیاگو در شیلی نیز نظراتی بر این نتایج ارائه داد، وی خاطر نشان کرد:
یافتههای ما از ارتباط بین تمرین موسیقی و بهبود مهارت تمرکز نیز میتواند در زمینههای پزشکی یا آموزشی مفید باشد.
او در ادامه افزود:
برای مثال، در تقویت توانایی افراد مبتلا به اختلال بیشفعالی کمبود تمرکز، برای پیشکیری از اختلال حواس یا بهبود برنامههای مدرسه، تواناییهای شناختی از طریق تمرینات موسیقی بهبود مییابد.
در نتیجه، باید در طول مطالعات آینده به طور مستقیم به این تفسیرها پاسخ داده شود.