معاینه لگن شامل معاینه بصری و فیزیکی اندام‌های تولید مثلی زنان از جمله واژن و دهانه رحم، لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها و رحم است. ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی دولتی و خصوصی، به طور مرتب معاینات لگن را در مطب یا کلینیک‌های خود انجام می‌دهند.
زمان انجام معاینه لگنی
دستورالعمل مشخصی در مورد این که زنان هرچند وقت یک بار باید معاینات لگن را انجام دهند وجود ندارد، اما اغلب توصیه میشود که سالی یک بار انجام شود. بسته به سابقه پزشکی فرد، پزشک ممکن است توصیه کند که فرد معاینات بیشتری در سال انجام دهد. زنان باید اولین معاینه لگنی خود را در سن ۲۱ سالگی انجام دهند، مگر این که به دلیل سایر مشکلات بهداشتی زودتر به انجام آن نیاز داشته باشند. اغلب اولین معاینه لگن زمانی است که یک زن جوان به دنبال روش پیشگیری از بارداری مناسب است.
زنان بالای ۲۱ سال باید همانند معاینات عمومی، معاینات منظم لگن را نیز دریافت کنند. اما شایط ویژه‌ای که حتماً نیازمند انجام معاینه لگن است، عبارتند از:
- خونریزی یا ترشحات غیر معمول واژن
- سابقه خانوادگی سرطان
- نگرانی در مورد سرطان تخمدان، کیست‌ها، بیماری‌های مقاربتی و سایر مشکلات مربوط یه حیطه زنان و زایمان
آمادگی برای انجام معاینه لگن
گاهی اوقات پزشک معاینه را قبل از تجویز روش‌های پیشگیری از بارداری انجام می‌دهد. اگر قبلاً معاینات مخصوص لگن را انجام نداده‌اید، به پزشک ارائه دهنده خدمات درمانی خود این موضوع را اطلاع دهید. زمان معاینه لگنی خود را برای تاریخی تنظیم کنید که در دوران قاعدگی نباشید. اما اگر از مشکلات مربوط به قاعدگی رنج می‌برید، پزشک ممکن است در طول قاعدگی نیز به انجام معاینات اقدام کند.
حداقل ۲۴ ساعت قبل از معاینات لگن خود از مقاربت واژینال، قرار دادن هر چیزی در مهبل و دوش واژن خودداری کنید.
نحوه معاینه لگن
نحوه معاینه لگن به این صورت است که پزشک از فرد می‌خواهد لباسش را در بیاورد و لباس گشاد معاینه را بپوشد. معاینه سینه نیز ممکن است همزمان با معاینات لگنی انجام شود که در این صورت از فرد خواسته میشود سینه بند خود را نیز بردارد. به فرد پارچه‌ای داده میشود تا اطراف کمر خود را برای حفظ حریم شخصی خود بپوشاند. فرد روی تخت معاینه دراز کشیده و پاهایش را باز کرده و روی رکاب‌های میز معاینه قرار می‌دهد.
معاینه بصری لگن
پزشک معاینه لگن زنان را بررسی بصری واژن و فرج بیمار آغاز می‌کند. در این مرحله پزشک به دنبال قرمزی، سوزش، ترشحات، کیست یا زخم‌های است که نشان دهنده بیماری‌های مقاربتی باشند.
معاینه واژن با اسپکولوم
در مرحله بعد، پزشک ابزاری به نام اسپکولوم را وارد واژن فرد خواهد کرد. اسپکولوم دستگاهی از جنس استیل ضد زنگ یا پلاستیکی است که شبیه منقار اردک است. هنگام معاینه واژن با اسپکولوم فرد باید نفس عمیق کشیده و سعی کند در هنگام قرار گرفتن اسپکولوم، عضلات واژن، مقعد و شکم خود را شل کند. بعضی اوقات پزشک پیش از معاینه اسپکولوم را گرم می‌کند.
پاپ اسمیر
گاهی پزشک قبل از برداشتن اسپکولوم، با استفاده از وسیله‌ای که شبیه یک کاردک کوچک است، از دهانه رحم نمونه برداری می‌کند. این وسیله سلول‌ها را برای انجام معاینات بعدی جمع آوری می‌کند. این روش به پاپ اسمیر معروف است. با بررسی سلول‌ها، پزشک می‌تواند اختلالاتی مانند سرطان و بیماری‌های مقاربتی را تشخیص دهد.
معاینه واژینال به روش دستی
هنگام معاینه لگن پزشک به صورت دستی اندام‌های تولید مثلی و جنسی داخلی را نیز معاینه خواهد کرد. برای این کار، پزشک از دستکش و برای راحت شدن معاینه لگن از لوبریکنت استفاده خواهد کرد. سپس دو انگشت خود را وارد واژن کرده و از دست دیگر خود را برای لمس شکم استفاده خواهد کرد. از روش دستی معاینه لگن برای بررسی مشکلات رحم یا تخمدان‌ها استفاده میشود. همچنین پزشک می‌تواند اندازه رحم، بارداری و ناهنجاری‌های لوله‌های فالوپ را نیز بررسی می‌کند.
سرانجام، پزشک ممکن است معاینه مقعد نیز انجام دهد. برای این معاینه، پزشک انگشتان خود را به طور همزمان وارد مقعد و واژن فرد می‌کند تا ناهنجاری‌های موجود در بافت بین این دو عضو را بررسی کند.
بعد از انجام معاینه
هنگام معاینه لگن زنان در صورت کشف هرگونه ناهنجاری، پزشک قادر به تشخیص خواهد بود. با این حال، آماده شدن نتایج پاپ اسمیر ممکن است چند روز طول بکشد. پزشک ممکن است دارو نیز تجویز کند یا به انجام ویزیت‌های بعدی برای پیگیری معاینات اکتفا کند.
مزایای معاینه لگن
معاینات لگن برای تعیین سلامت جنسی و تولید مثلی یک زن ضروری است. همچنین امکان تشخیص عارضه‌های تهدید کننده زندگی مانند سرطان یا عفونت‌ها نیز فراهم میشود.
چشم انداز معاینه لگن
معاینات لگنی معاینات روتینی محسوب می‌شوند، اما ممکن است در طول معاینه یا به دلیل نحوه معاینه لگن احساس ناراحتی کنید یا بعد از آن دچار لکه بینی شوید. معاینه زنان برای بسیاری از افراد از نظر جسمی و روحی ناراحت کننده است. پزشک باید تلاش کند تا حد ممکن معاینات را بدون ایجاد احساس درد انجام دهد و در طول فرآیند معاینات نیز اطمینان و بازخورد بیمار را بررسی کند. شاید آماده کردن یک سری سوالات قبل از معاینه مفید واقع شود یا از یک دوست یا عضوی از خانواده خود بخواهید که در طول ویزیت در کنار شما بمانند.
تحقیقات نشان می‌دهد که برخی از زنان در هنگام انجام معاینه لگنی احساس ناراحتی جسمی و روحی بیشتری دارند. از جمله نوجوانان، اقلیت‌ها، معلولین و افرادی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته‌اند. ارائه دهندگان خدمات بهداشتی در هنگام انجام معاینات لگن با استفاده از لوبریکنت‌ها هنگام وارد کردن ابزارآلات مخصوص معاینه به واژن و آموزش زنان در مورد نحوه معاینه لگن قبل از شروع کار، مراقبت‌های ویژه لازم را انجام می‌دهند. اما اگر در هر مرحله از معاینات احساس ناراحتی کردید، پزشک خود را در جریان بگذارید.
