آزمایش قند ادرار یک راه ساده و سریع برای بررسی افزایش گلوکز در ادرار شما می‌باشد. گلوکز نوعی قند است که بدن شما به آن نیاز دارد و جهت تولید انرژی استفاده می‌کند. بدن شما کربوهیدرات‌هایی که مصرف می‌کنید را به گلوکز تبدیل می‌کند.
سطح بالای گلوکز می‌تواند سلامت شما را تحت تاثیر قرار دهد؛ در صورتی که درمان نشوید و سطح گلوکز بدنتان بالا باقی بماند، ممکن است مشکلات جدی‌تری ایجاد شود.
آزمایش قند ادرار شامل نمونه گیری از ادرار می‌باشد. زمانی که شما این نمونه را آماده کردید، دستگاهی به نام dipstick سطح گلوکز شما را اندازه‌گیری خواهد کرد. Dipstick بسته به سطح گلوکز ادرار تغییر رنگ می‌دهد. در صورتی که سطح گلوکز شما متوسط یا بالاتر باشد، پزشک ممکن است آزمایشات بیشتری برای تشخیص علت زمینه‌ای درخواست کند.
شایع‌ترین علت افزایش قند خون، دیابت می‌باشد؛ وضعیتی که در آن توانایی بدن برای کنترل قند خون تحت تاثیر قرار می‌گیرد. خیلی مهم است که سطح گلوکز خود را کنترل کنید؛ حتی اگر با دیابت تشخیص داده شده‌اید یا علائم پیش دیابتی در شما تظاهر پیدا کرده است. این علائم شامل:
- تشنگی شدید
- خستگی
- تاری دید
در صورتی که دیابت درمان نشود، ممکن است عوارض بلند مدتی ایجاد شود که شامل نارسایی کلیوی و آسیب عصبی می‌شود.
چرا آزمایش قند ادرار انجام می‌شود؟
تست قند ادرار برای بررسی دیابت انجام می‌شود. به علاوه افراد مبتلا به دیابت نیز می‌توانند از این تست برای کنترل سطح قند خون خود استفاده کنند و میزان موثر واقع شدن درمان را بسنجند. آزمایش ادرار زمانی از آزمایش‌های مهم برای سنجش سطح گلوکز در افرادی بود که به دیابت مبتلا بودند. اما امروزه با آزمایش خون که دقیق‌تر و آسان‌تر است، آزمایش ادرار کمتر رایج شده است.
در بعضی از موارد پزشک ممکن است برای بررسی مشکلات کلیوی یا عفونت‌های ادراری درخواست آزمایش ادرار دهد.
چگونه برای آزمایش قند ادرار آماده شوم؟
بسیار اهمیت دارد که درباره‌ی داروهایی که مصرف می‌کنید، از مکمل گرفته تا داروهایی که نیاز به نسخه ندارند(OTC)، به پزشک خود اطلاع دهید. داروهای خاصی می‌توانند روی نتیجه‌ی این تست تاثیر بگذارند. اما شما خودتان نباید مصرف دارو را متوقف کنید، مگر این که پزشک به شما اجازه دهد.
آزمایش قند ادرار چگونه انجام می‌شود؟
پزشک تست قند ادرار را ممکن است در مطب یا آزمایشگاه انجام دهد. یک پزشک یا تکنسین آزمایشگاه یک ظرف پلاستیکی همراه با سرپوش به شما خواهد داد تا نمونه‌ی ادرار را تحویل دهید. زمانی که به دستشویی رفتید، دست‌هایتان را بشوئید و با دستمال توالت اطراف ناحیه‌ی تناسلی را پاک کنید.
اجازه دهید قسمت ابتدایی ادرار دفع شود، سپس ظرف نمونه را در مسیر ادرار قرار دهید. سعی کنید نمونه را از قسمت میانی ادرار تهیه کنید و نمونه تا نیمی از ظرف کافی است. با احیتاط درپوش را قرار دهید و مطمئن شوید که به قسمت داخلی ظرف دست نزنید. مسئول آزمایش، نمونه را گرفته و با استفاده از دستگاهی به نام dipstick سطح گلوکز را اندازه‌گیری می‌کند. تست Dipstick معمولا در همان لحظه می‌تواند انجام شود، در نتیجه ممکن است طی چند دقیقه جواب آزمایش را بگیرید.
نتایج نامعمول
مقدار نرمال گلوکز در ادرار ۰-۰.۸ mmol/lit می‌باشد و مقادیر بالاتر می‌تواند نشاندهنده‌ی بیماری باشد. دیابت شایع‌ترین علت افزایش سطح گلوکز خون می‌باشد. ممکن است پزشک برای تایید بیماری، تست ساده‌ی خون انجام دهد.
در بعضی موارد، سطح بالای گلوکز در ادرار می‌تواند به دلیل حاملگی باشد. زنانی که سطح بالایی از گلوکز در ادرار دارند باید از نظر حاملگی بارداری غربالگری شوند. سطح بالای گلوکز در ادرار ممکن است نتیجه‌ی گلیکوزوریای کلیوی نیز باشد. این شرایط به ندرت اتفاق می‌افتد که در آن کلیه گلوکز را به ادرار رها می‌کند. گلیکوزوریای کلیوی می‌تواند سطح گلوکز ادرار را بالا ببرد حتی در صورتی که سطح گلوکز خون نرمال باشد.
اگر نتیجه‌ی آزمایش قند ادرار نرمال نباشد، ممکن است پزشک تست‌های بیشتری برای تشحیص علت انجام دهد. در این زمان بسیار اهمیت دارد که با پزشک خود روراست باشید. مطمئن شوید که لیست همه‌ی داروهایی که مصرف می‌کنید را در اخیتار پزشک قرار دهید. بعضی از داروها می‌توانند در سطح گلوکز خون و ادرار تداخل ایجاد کنند. همچینین اگر تحت استرس و اضطراب هستید، باید به پزشک خود اطلاع دهید؛ زیرا استرس می‌تواند سطح گلوکز را بالا ببرد.
دیابت و آزمایش قند ادرار
شایع‌ترین علت بالابودن سطح گلوکز ادرار، دیابت می‌باشد. به طور طبیعی هورمون انسولین سطح گلوکز خون را کنترل می‌کند. در افراد مبتلا به دیابت یا بدن انسولین کافی تولید نمیکند و یا انسولین عملکرد مناسب را ندارد. در این صورت گلوکز در خون تجمع می‌یابد. علائم دیابت شامل:
- گرسنگی یا تشنگی شدید
- تکرر دفع ادرار
- خشکی دهان
- خستگی
- تاری دید
- پایین بودن سرعت ترمیم زخم
دیابت نوع یک
دو نوع دیابت داریم که دیابت نوع اول که دیابت جوانی نیز نامیده می‌شود، یک بیماری خودایمنی است که در آن سلول‌های سیستم ایمنی بدن به سلول‌های تولید کننده‌ی انسولین در پانکراس حمله می‌کنند. این باعث می‌شود تا بدن نتواند به اندازه‌ی کافی انسولین تولید کند. در این صورت گلوکز خون بالا می‌رود. افراد مبتلا به دیابت نوع یک باید برای کنترل این وضعیت، روزانه انسولین دریافت کنند.
دیابت نوع دو
دیابت نوع دو معمولا با گذشت زمان رخ می‌دهد و اغلب به دیابت بزرگسالی شناخته می‌شود اما می‌تواند کودکان را نیز درگیر کند. در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بدن نمی‌تواند انسولین کافی تولید کند و سلول‌ها نسبت به انسولین مقاوم‌اند؛ بدین معنا که سلول‌ها نمی‌توانند گلوکز را دریافت و ذخیره کنند. در عوض گلوکز در خون باقی می‌ماند. دیابت نوع دو اغلب در افرادی که اضافه وزن دارند و زندگی کم تحرکی دارند رخ می‌دهد.
درمان دیابت
هر دو نوع دیابت می‌توانند با درمان مناسب، کنترل شوند. درمان معمولا شامل استفاده از دارو و تغییر روش زندگی می‌شود؛ ورزش بیشتر و رژیم غذایی سالم.
در صورتی که به بیماری دیابت تشخیص داده شوید، ممکن است پزشک شما را به یک متخصص تغذیه ارجاع دهد. متخصص تغذیه می‌تواند به شما کمک کند تا سطح قند خونتان را با خوردن غذاهای مناسب کنترل کنید.
