آیا از مراجعه به رسانه‌های اجتماعی جهت باخبر شدن از آخرین خبرهای مرتبط با کویید-۱۹ خسته نمی شوید؟ ممکن است تجدید نظری در این مورد داشته باشید؟ محققان در دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا و دانشگاه هینان چین (Jinan University) دریافتند که مراجعه بیش از حد به رسانه‌های اجتماعی برای بروز شدن در مورد بیماری کویید-۱۹ با افسردگی وآسیب ثانویه مرتبط می باشد.
دانشیار دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا Bu Zhong می گوید:” ما دریافته‌ایم که استفاده از رسانه‌های اجتماعی در خصوص بیماری کویید-۱۹ تا حدی که پشتیبانی اطلاعاتی، احساسی، و پشتیبانی همتایان را دربرداشته باشد، مفید و موثر می‌باشد. با این حال، استفاده بیش از حد از رسانه‌های اجتماعی می تواند منجر به بروز مشکلات و مسائل روانی گردد. نتایج تحقیقات تلویحا بیان می دارند که دوری جستن موقت از رسانه‌های اجتماعی می تواند باعث ارتقا سلامتی در طی دوران پاندمی گردد، که این بنوبه خود می تواند برای کاهش آسیب‌های روانی ناشی از آن (دوران پاندمی) از اهمیت ویژه‌ای برخوردارباشد.”
این تحقیق که به صورت آنلاین در ژورنال Computers in Human Behavior در ۱۵ آگوست ۲۰۲۰منتشر شد، شامل ۳۲۰ شرکت کننده بود که در مناطقی از ووهان چین زندگی می کنند. تیم تحقیقاتی در فوریه ۲۰۲۰ برای شرکت کنندگان ارزیابی آنلاینی را فراهم نمود تا چگونگی دسترسی آنها به رسانه‌های اجتماعی و به اشتراک گذاشتن اطلاعات مرتبط با بهداشت و سلامتی را با اعضای خانواده، دوستان و همکاران در چنین رسانه‌هایی را مخصوصا در app مخصوص گوشی همراه WeChat، که معروف‌ترین رسانه اجتماعی چین است، را مورد بررسی و کنکاش قرار دهد.
این تیم تحقیقاتی از ابزاری استفاده کرد که برای اندازه گیری میزان اعتیاد به Facebook بوجود آمده بود تا میزان استفاده شرکت کنندگان از WeChat را مورد ارزیابی قرار دهد. با استفاده از مقیاس ۵ درجه‌ای لیکرت، که شامل مواردی از قبیل “کاملا مخالف” تا “کاملا موافق” بود، نظرات شرکت کنندگان در مورد app WeChat در تامین پشتیبانی اطلاعاتی، احساساتی، و پشتیبانی همتایان مورد ارزیابی قرار گرفت. این ارزیابی همچنین تغییرات رفتار بهداشتی/سلامتی شرکت کنندگان را به خاطر استفاده از رسانه‌های اجتماعی مورد بررسی قرار داد.
گزاره‌های مرتبط با پشتیبانی اطلاعاتی شامل مواردی از قبیل “من از WeChat برای بدست آوردن اطلاعاتی در مورد چگونگی مدیریت اپیدمی ویروس کرونا استفاده می کنم” و “اگر سوالی یا نیاز به کمک در مورد اپیدمی ویروس کرونا داشته باشم، معمولا پاسخ‌های خود را در WeChat پیدا می کنم” در این ارزیابی قرار داشتند. گزاره‌های مرتبط با پشتیبانی اطلاعاتی شامل مواردی از قبیل ” سطح استرس من در زمان مشغول بودن با دیگران در WeChat کاهش می یابد” و “اطلاعات مرتبط با سلامتی در WeChat به من در کاهش میزان احساسات تنها بودن کمک می کند.” گزاره‌هایی مرتبط با پشتیبانی همتایان شامل “من از WeChat برای به شراکت گذاشتن دستورالعمل‌ها و نصایح عملی در خصوص مدیریت اپیدمی کرونا استفاده می کنم” و “من از بعضی از اطلاعات دریافتی از دوستان در WeChat بعنوان استراتژی خود برای مقابله با اپیدمی ویروس کرونا استفاده می کنم” بودند.
این ارزیابی همچنین تغییرات رفتارهای بهداشتی/سلامتی شرکت کنندگان را که مرتبط با استفاده از WeChat بود، مورد بررسی قرار داد و از آنها خواست که گزاره‌هایی مثل “اطلاعات بهداشتی/سلامتی در WeChat خیلی از رفتارهای بهداشتی/سلامتی مرا مثل استفاده از ماسک، استفاده از الکل یا محلول‌های ضدعفونی کننده یا شستن دستها را تغییر داده است.” را ارزیابی نمایند.
محققان از مقیاس ۲۱ ماده‌ای بنام Depression Anxiety Stress Scale برای ارزیابی افسردگی استفاده کردند که در آن شرکت کنندگان گزاره‌هایی مثل ” بنظر نمی رسید که من بتوانم احساس مثبتی را تجربه کنم” و “من احساس کردم که زندگی بی معنی است” را مورد ارزیابی قرار دادند.
طیق نظر Zhongآسیب ثانویه به رفتار و احساساتی اطلاق می شود که از آگاهی و دانش در مورد اتفاقات ترومایی تجربه شده توسط دیگران حادث می شود. با استفاده از مقیاس استرس آسیب ثانویه (Secondary Trauma Stress Scale) محققان از شرکت کنندگان خواستند که گزاره‌هایی مثل “قلب من در زمان تفکر در مورد اپیدمی ویروس کرونا شروع به تپش کرد” و “من خواب‌های آزار دهنده‌ای در مورد اپیدمی ویروس کرونا داشتم” را مورد ارزیابی قرار دهند.
در این خصوص Zhong می گوید:”ما دریافتیم که ساکنان ووهان پشتیبانی اطلاعاتی خیلی زیادی از همتایان خود بدست آوردند ولی میزان پشتیبانی عاطفی تقریبا کمی را در زمان بدست آوردن و به اشتراک گذاشتن اطلاعات بهداشتی در خصوص کویید-۱۹ در WeChat دریافت کردند. همچنین شرکت کنندگان بعضی تغییرات رفتار بهداشتی/سلامتی را مثل افزایش میزان شستشوی دستها و استفاده از ماسک گزارش نمودند.”
در این تحقیق بیش از نصف شرکت کنندگان میزانی از افسردگی را گزارش نمودند. بطوری که تقریبا بیست درصد دارای افسردگی متوسط یا حاد بودند. در بین شرکت کنندگانی که از آسیب ثانویه شکایت داشتند، اکثرا (حدود هشتاد درصد) سطح آسیب کمی را گزارش کردند. در حالی که تعدا کمتری (حدود سیزده درصد) آسیب متوسط و حدود هفت درصد آسیب شدیدی را گزارش نمودند. هیچ کدام از شرکت کنندگان در مورد اختلالات ترومایی یا افسردگی قبل از انجام بررسی گزارشی ارایه ننمودند. Zhong در این خصوص اذعان می‌کند:”نتایج ما نشان می دهد که استفاده از رسانه‌های اجتماعی با افسردگی و آسیب ثانویه در طی زمان گسترش اولیه کویید-۱۹ در ووهان چین مرتبط بود. یافته‌های ما نشان می دهند که دوری جستن موقت و هر از چند گاهی از رسانه‌های اجتماعی ممکن است به بهتر شدن بهداشت روانی در طی دوران پاندمی کوید-۱۹ کمک نماید.
