پتانسیل تحریکی و نتایج آن
تستهای پتانسیل تحریکی زمان پاسخ مغز به تحریک حسی حاصل از تصویر، صدا یا لمس را اندازه گیری میکند.
آزمایشات پتانسیل به عنوان یک ابزار تشخیصی میتواند پاسخهای غیر طبیعی به تحریک را که ممکن است یک عارضه باشد را شناسایی بکند. آزمایشات پتانسیل تحریکی معمولا برای تشخیص مولتیپل اسکلروزیس (MS) استفاده میشود.
تست پتانسیل تحریکی چیست؟
سیستم عصبی بدن را به یک سری سلولهای عصبی که با سیگنالهای الکتریکی ارتباط برقرار میکنند متصل میکند. هنگامی که بدن تحریک را از طریق چشم (تحریک بصری)، گوش (تحریک شنوایی) یا پوست (تحریک یا لمس سموتوسنسوری) دریافت میکند سیگنالهای الکتریکی در امتداد اعصاب به مغز ارسال میشود. به عنوان مثال نوری که از جسم بازتاب میشود گیرندههای حسی در چشم را تحریک میکند که سیگنالهای الکتریکی را به مغز برای پردازش میفرستد این سیگنال مسیر طولانیتر را نسبت به سیگنال تحریک شده توسط لمس طی میکند تا به مغز وارد شود. برای اینکه فرد چیزی را ببیند قبل از فرستادن آن به مغز بدن باید ابتدا نور را به سیگنال الکتریکی تبدیل بکند. همچنین ممکن است این زمان سیگنالیک توسط یک عارضه که موجب تاخیر در پاسخ میشود تحت تاثیر قرار میگیرد.
تست پتانسیل تحریکی زمان واکنش مغز به محرکهای حسی به عنوان راهی برای شناسایی و نظارت بر مشکلات یا بینظمیهای عملکرد سیستم عصبی اندازه گیری میکند.
چگونه از آن استفاده میشود؟
تست پتانسیل تحریکی اغلب برای تاثیر تشخیص یا نظارت برسیستم عصبی به جای تعیین علت یک اختلال استفاده میشود. یک تست پتانسیل تحریکی میتواند برای تایید یا تشخیص MS از طریق نشان دادن انتقال آهسته سیگنال استفاده میشود. MS هنگامی رخ میدهد که میلین که سلولهای عصبی را تحریک میکند آسیب میبیند هنگامی که میلین آسیب دیده است برسرعت حرکت سیگنالهای الکتریکی در سراسر سلولهای عصبی اثر میگذارد.
تست پتانسیل تحریکی در موارد زیر مورد استفاده قرار میگیرد:
۱. ارزیابی شنوایی یا بینایی
۲. تشخیص ضایعات و تومورها
۳. تشخیص آسیب عصبی مانند عصب بینایی
۴. بررسی فعالیت مغزی در اغما
۵. تشخیص و نظارت بربیماریهایی که به اعصاب آسیب میرسانند
تست پتانسیل تحریکی در مقابل ابزارهایی پیشرفتهتر تشخیصی مثل MRI کمتر توسعه یافته اما هنوز هم یک ابزار تشخیصی مهم محسوب میشود.
چه انتظار میرود؟
تست پتاسیل تحریکی از الکترود روی پوست سر برای دریافت سیگنالهای الکتریکی ارسال شده از مغز را ثبت میکند.
سه نوع اصلی تست عبارتند از:
VER جایی که چشم در معرض الگوهای شطرنجی یا فلاش نور قرار میگیرد.
BAER جایی که گوش در معرض صفحهی تلفن همراه یا صدای زنگ قرار میگیرد زمان پاسخ به سیگنال میتواند آسیب به مسیر شنوایی داخل مغز یا عصب صوتی که گوش را به مغز متصل میکند تعیین بکند.
SSER جایی که یک شوک الکتریکی کمشدت به محل مشخصی روی بدن تزریق میشود این در منطقه سیستم عصبی مورد استفاده قرار میگیرد که ممکن است آسیب دیده باشد به طور مثال میتوان برای تشخیص ضایعه نخاعی استفاده میشود.
تستهای پتانسیل تحریکی بسیار شدت کمی دارند و در طول تست فرد درد کمی را تحمل میکند. در موارد نادری ممکن است یک تحریک بصری باعث ایجاد تشنج میشود بعضی از عوامل مانند اختلالات بینایی یا شنوایی یا اسپاسم عضلانی نیز میتواند دقت آزمون را تحت تاثیر قرار دهد. طولانی شدن زمان انتقال سیگنال نشان دهنده صدمه به مسیر عصبی است که بدون در نظر گرفتن اینکه فرد در معرض آسیب احتمالی است یا خیر رخ میدهد. به طور معمول برای بررسی بیشتر عارضه تصویربرداری CT و MRI صورت میگیرد.