نقاط عطف رشد
این دوره‌ی سنی زمان تغییرات جسمی، روحی، احساسی و اجتماعی بسیاری است. با شروع بلوغ، هورمون‌ها تغییر می‌کنند. در اکثر پسران، موی ناحیه صورت و پوبیک رشد می‌کند و صدایشان کلفت‌تر و عمیق‌تر می‌شود. در اکثر دختران سینه‌ها و موی ناحیه پوبیک رشد می‌کند و پریود آغاز می‌شود. آن‌ها ممکن است نگران این تغییرات و اینکه دیگران چگونه به آن‌ها نگاه می‌کنند، باشند. همچنین، این دوره زمانی خواهد بود که نوجوانان ممکن است زیر فشار همسالان خود برای مصرف الکل، تنباکو، مواد مخدر و داشتن رابطۀ جنسی قرار گیرند. چالش‌های دیگر می‌تواند اختلالات تغذیه‌ای، افسردگی و مشکلات خانوادگی باشد. در این سنین، نوجوانان بیشتر انتخاب‌های خود را در ارتباط با دوستان، ورزش، تحصیل و مدرسه می‌گیرند. آن‌ها از نظر شخصیت و علایق خود مستقل‌تر می‌شوند؛ هرچند والدین هنوز بسیار مهم هستند.
مقالۀ مرتبط: سیر تحولات شخصیتی در نوجوانی
تغییرات احساسی-اجتماعی
بچه‌ها در این سنین ممکن است:
- نگرانی بیش‌تری در ارتباط با ظاهر جسم، قیافه و لباس خود نشان دهند.
- بر روی خود تمرکز کنند؛ بین انتظارات بالا و عدم اعتماد به نفس جلو و عقب کنند!
- خلق و خوی بیش‌تری تجربه کنند.
- علاقۀ بیش‌تری به همسالان خود نشان دهند و تحت تاثیر آن‌ها قرار گیرند.
- علاقه و محبت کم‌تری به والدین خود ابراز کنند و گاهی اوقات ممکن است بی‌ادب و بداخلاق به‌نظر برسند.
- به‌خاطر چالش‌های تکالیف و کارهای مدرسه‌ای احساس استرس کنند.
- مشکلات تغذیه‌ای‌شان گسترده‌تر شود.
- احساس ناراحتی و افسردگی زیادی داشته باشند که می‌تواند منجر به کسب نمرات ضعیف در مدرسه، مصرف الکل یا مواد مخدر، رابطۀ جنسی نادرست و سایر مشکلات شود.
مقالات مرتبط:
تفکر و یادگیری
بچه‌ها در این سنین ممکن است:
- توانایی بیش‌تری برای تفکرات پیچیده داشته باشند.
- بهتر بتوانند احساسات خود را هنگام صحبت منتقل کنند.
- احساس قوی‌تری از خوب و بد کسب کند.
مقالۀ مرتبط: مشکلات روحی در نوجوانان، ناشی از IQ کمتر؟!
نکات والدینی مثبت
با انجام برخی موارد می‌توانید به‌عنوان والدین به فرزندان خود در این سنین کمک کنید:
- در هنگام صحبت در ارتباط با موارد حساس مانند مواد مخدر، مصرف الکل، سیگار کشیدن و روابط جنسی با او صادق و روراست باشید و مستقیم (بدون میانبر) حرف بزنید.
- با دوستان فرزندتان ملاقات کرده و آشنا شوید.
- به زندگی مدرسه‌ای او علاقه نشان دهید.
- به او کمک کنید انتخاب‌های سالم انجام دهد، درحالی‌که او را تشویق می‌کنید خودش تصمیم‌گیری کند.
- به نظرات او احترام بگذارید و افکار و احساساتش را در نظر بگیرید. مهم است که بداند شما به او گوش می‌دهید.
- هنگامی‌که ناسازگاری وجود دارد، در مورد اهداف و انتظارات واضح باشید (مانند گرفتن نمرات خوب، تمیز نگه داشتن اشیا و نشان دادن احترام)، اما دستیابی به این اهداف را به خودش بسپارید و اجازه دهید انرژی صرف کند (کی و چگونه مطالعه یا تمیزکاری کند).
مقالۀ مرتبط: با نوجوانان متمایل به خودکشی، چگونه باید رفتار شود؟
ایمنی و مراقبت نوجوانان
شما نقش مهمی را در حفظ امنیت فرزندتان ایفا می‌کنید –مهم نیست که او چندساله است- در اینجا به چند نکته برای کمک به حفاظت فرزندتان اشاره می‌کنیم:
- توجه کنید فرزندتان اهمیت بستن کمربند ایمنی را بداند. تصادفات خودرویی عامل اصلی مرگ در سنین ۱۲ تا ۱۴ سالگی است.
- او را تشویق کنید هنگام استفاده از وسایلی مانند دوچرخه و اسکیت بورد از کلاه ایمنی استفاده کند. آسیب‌های ناشی از ورزش و سایر فعالیت‌ها شایع است.
- با او درمورد خطرات مواد مخدر، الکل، سیگار و فعالیت‌های جنسی نادرست صحبت کنید. از او بپرسید در ارتباط با این موارد چه می‌داند و چگونه فکر می‌کند و افکار و احساسات خود را با او در میان بگذارید. گوش دهید که چه می‌گوید و به سوالاتش صادقانه و مستقیم پاسخ دهید.
- با او درمورد اهمیت داشتن دوستان علاقه‌مند به فعالیت‌های مثبت صحبت کنید. او را تشویق کنید از همسالانی که او را مجبور به انتخاب‌های ناسالم می‌کند، دوری کند.
- بدانید که فرزندتان کجاست و آیا بزرگسالی حضور دارد. برنامه‌ای تنظیم کنید که او کِی به شما زنگ بزند، چه جاهایی می‌توانید او را پیدا کنید و چه زمانی باید در خانه حضور داشته باشد.
- قوانین روشنی را برای زمانی‌که در خانه تنهاست، تنظیم کنید. درمورد مسائلی مانند حضور دوستان در خانه، چگونگی برخورد و ادارۀ شرایط خطرناک و انجام تکالیف و وظایف خانگی صحبت کنید.
سلامتی نوجوانان
- او را تشویق کنید از نظر جسمی فعال باشد. به تیم ورزشی بپیوندد ویا ورزش‌های فردی انجام دهد. کمک به کارهای خانگی مانند اصلاح چمن‌ها، پیاده‌روی سگ و شستن ماشین نیز می‌تواند موجب فعالیت فرزندتان شود.
- زمان غذا خوردن برای خانواده‌ها بسیار مهم است. باهم غذا خوردن کمک می‌کند نوجوانان درمورد غذایی که می‌خورند، انتخاب‌های بهتری انجام دهند و افزایش وزن سالمی داشته باشند و زمانی را برای صحبت اعضای خانواده باهم فراهم می‌کند.
- زمان استفاده از صفحۀ نمایش را، چه در مدرسه و چه در خانه، به یک الی دو ساعت محدود کنید.
مقالات مرتبط:
برای مشاهدۀ مجموعه‌ی کامل “اصول فرزندداری” اینجا کلیک کنید.
