در یک مقاله جدیدا منتشر شده در ژورنال پیشگامان در شناخت غدد درون ریز (Frontiers in Endocrinology)، محققان اثبات کردند، تستهای جهانی تیروئید در زایمانهای زودرس میتوانند باعث بهبود وضعیت جنین و مادر شوند.
مطالعه نشان داده است که هورمونهای تیروئیدی مادر برای تکامل مغز جنین ضروری هستند. جنین تا هفتهی ۱۶ ام به طور کامل به هورمونهای تیروئیدی مادر وابسته است. این دوره از لحاظ تکامل مغزی دورهی بسیار حساسی است.
حتما بخوانید: قرار گرفتن در معرض داروهای آنتیتیروئید در سه ماهه اول بارداری با نقایص مادرزادی همراه است
مقادیر بسیار بالا یا بسیار کم هورمونهای تیروئیدی میتوانند باعث کاهش IQ، افزایش خطر زایمانهای زودرس، پری اکلامپسی و عوارض دیگر شود.
متاسفانه سطح هورمونهای تیروئیدی در سن باروری زنان پایین است. تصحیح علائم قطعا میتواند هم از مادر و هم از جنین در برابر عوارض مربوطه محافظت کند. امروزه شواهدی وجود دارد که نشان میدهد حتی زنان باردار بدون علامت نیز میتواندد از تستهای جهانی تیروئید سود ببرند.
دکتر Peter Taylor از دانشگاه کاردیف انگلستان که سرپرستی این مطالعه را بر عهده داشته است، میگوید:
خوشبختانه اختلال در عملکرد تیروئید، با تستهای قابل اعتماد خون سریعا قابل شناسایی و به سادگی با روشهای درمان ایمن، کمهزینه و در دسترس، قابل اصلاح است.
تستهای جهانی تیروئید در زایمانهای زودرس که در حال حاضر در کشورهایی مانند اسپانیا، چین و لهستان اجرا شده است، بیشترین معیارهای مورد نیاز برای یک تست غربالگری مفید و مقرون به صرفه را فراهم میکنند.
ولی در کشورهای دیگر از جمله انگلستان و آمریکا، افراد برحسب وجود موارد بالینی انتخاب میشوند. بدین معنی است که فقط زنانی که در معرض خطر بالای مشکلات تیروئیدی هستند؛ برحسب علائم و نشانههای بالینی یا سابقهی وجود بیماریهای خود ایمنی یا زایمانهای زودرس تست میشوند.
پس چرا همه با تستهای جهانی تیروئید در زایمانهای زودرس موافق نیستند؟
به عقیدهی Taylor مدلهای اقتصادی نشان میدهند که این تستها موثرترین روشها هستند. با این که فقط برخی از شکلهای خاصی از کم کاری تیروئید (سطح بسیار پایین هورمون تیروئیدی) در زایمان و تکامل مغز تاثیر گذار هستند.
تشخیصهای بیش از حد در نمونههایی که شک برانگیز هستند، میتوانند باعث استرس غیر ضروری بیماران و فشار بر پزشکان شود. درمان بیش از حد باعث خنثی شدن و کم اثر شدن این درمانها شده و خطرات احتمالی را در پی خواهد داشت.
با این که ارتباط قوی بین هیپوتیروئیدیسم خفیف (کم کاری تیروئید) و نتایج حاد منفی آن؛ مانند از دست دادن حاملگی وجود دارد، شواهد با کیفیت کمی در مورد تاثیر جایگزینی هورمون تیروئید در این موارد وجود دارد.
یکی از آزمایشات نشان داده است که درمان نمونههای کمخطر میتواند باعث کاهش عوارض ناشی از آن شود. در دو مطالعهی دیگر هیچ تاثیری را بر IQ کودک مشاهده نکردند. علت عدم مشاهده تاثیر این بود که این مطالعات و جایگزینی هورمون تیروئید، بعد از اتمام دورهی مهم تکاملی مغز انجام شدند.
این قضیه برای زنان باردار در کشورهایی مانند آمریکا و انگلستان چه مفهومی دارد؟
Taylor در این باره میگوید:
تستهای جهانی تیروئید در زایمانهای زودرس، میتوانند IQ کودک را بالا برده و عوارض ناشی از بارداری را کاهش دهند. با این حال رسیدن به یک توافق عمومی بدون انجام آزمایشات کنترل شده بیشتر در زنان قبل از زایمان یا در دوران بارداری بعید به نظر میرسد.
در این مدت نتایج حاصل از این پروژهی غربال گری جهانی در عملی کردن این دیدگاه بسیار مهم خواهد بود.
حتما بخوانید: تست های غربالگری دوران بارداری از چه قرارند؟