گربهها به بیتفاوت بودن معروفند. از هر صاحب گربهای که بپرسید به شما خواهد گفت این جانور تا چه اندازه در نادیده گرفتن انسانها، مخصوصاً هنگام صدا زدنشان خبره اند. با این حال، بر اساس مطالعهای جدید، حیوانات خانگی اسامی خود را تشخیص میدهند، حتی اگر نسبت به شنیدن نام خود واکنشی نشان ندهند.
آتسوکو سایتو، رفتارشناس دانشگاه توکیو، پیش از این نشان داده بود که گربهها توانایی تمایز صدای خود را دارند. ولی در آخرین مطالعهاش، بررسی کرده که آیا گربهها به شنیدن اسم خود پاسخی میدهند یا خیر. مطالعهی سایتو روی ۷۸ گربه انجام گرفته است.
ساتیو و همکارانش از روشی به نام عادیسازی-عادتزدایی بهره بردند. در این روش چیزی که مورد مطالعه قرار گرفته به طور مکرر در معرض محرک قرار میگیرد (در این آزمایش صدا زدن با یک کلمه) تا جایی که آن چیز دیگر واکنشی نشان ندهد. سپس یک محرک آزمایشی (در این آزمایش اسم خود گربه) داده شده و واکنش تحت بررسی قرار میگیرد. این مرحله به رد کردن پاسخها به محرکهای تصادفی کمک مینماید.
در این مطالعهی جدید، دانشمندان ابتدا چهار اسم مشابه اسم گربه از صاحبان آنها پرسیدند، تا گربهها را به آن اسامی عادت دهند. سپس صاحبان اسم اصلی را گفتند و دانشمندان منتظر این ماندند تا ببینند که آیا گربهها در بین همگونههای خود اسمشان را تشخیص میدهند. گربهها در واکنش به شنیدن نام خود با پاسخهایی مثل تکان دادن گوشها، سر، دم و یا میو کردن نشان دادند که نامشان از نام بقیهی گربهها و اسامی مشابه برایشان مهمتر است.
محققان در مرحلهی بعد از افراد ناشناس خواستند تا اسم گربهها را صدا بزنند. با این که پاسخ در این مرحله کمتر از زمانی که صاحبان گربهها بودند، برجسته مینمود، ولی باز هم ظاهراً پس از عادت داده شدن با سایر کلمات، اسامی خود را تشخیص دادند.
البته این احتمال وجود دارد که گربهها صرفاً به خاطر شباهت صدای انسانها با یکدیگر به خطاب قرار گرفتن توسط افراد ناشناس واکنش نشان داده باشند.
به نظر خود ساتیو گربهها اسم خود را تشخیص میدهند؛ چون برایشان سود دارد. به نظر میرسد گربهها اسامی خود را با پاداش و تنبیهها مرتبط کرده باشند. هیچگونه شواهدی دالّ بر این وجود ندارد که گربهها مثل ما خودشان را بشناسند؛ بنابراین، تشخیص اسم آنها متفاوت با ماست. با این حال، شاید بتوان کلمات دیگری را هم به گربهها یاد داد. ولی در آن صورت، آیا گربهها نیز مثل سگها به فرمان ما انسانها گوش فراخواهند داد؟ این مسئلهی متفاوتی است.
گربهها در یادگیری دست کمی از سگها ندارند، فقط آنقدر تیز نیستند که دانستههای خود را به صاحبانشان نشان دهند. بیشتر کسانی که گربه دارند، این موضوع را تأیید خواهند کرد.