فصل پاییز و زمستان با شیوع هر چه بیشتر بیماریهای این فصل، از جمله آنفولانزا همراه است. آنفولانزا، نوعی عفونت ویروسی است که سیستم تنفسی را درگیر میکند. آنفولانزای نوع A یکی از چهار نوع ویروسی است که میتواند موجب سرفه، بدن درد و گلو درد شود. برای آشنایی با ویروس آنفولانزای نوع A و علائم آنفولانزای نوع A با ما همراه باشید.
ویروس آنفولانزای نوع A بسیار مسری است و میتواند از طریق قطرات کوچک مایعات پخش شده از راه سرفه، عطسه و حتی صحبت کردن به افراد منتقل شود. همچنین اگر دست فردی با سطح یا وسیلهای که ویروس روی آن قرار دارد، تماس پیدا کند و سپس آن شخص با دست آلوده، دهان یا بینی خود را لمس کند، ممکن است ویروس به بدن وارد شود و فرد دچار آنفولانزا شود.
آنفولانزای نوع A چیست؟
آنفولانزا را، به چهار نوع A ،B ،C ،D تقسیم کردهاند. نوع A و B در فصل زمستانهای ایالات متحده بسیار شایع هستند. آنفولانزای نوع C از نوع A و B خفیفتر است و به راحتی قابل انتقال نیست. آنفولانزای نوع D هم بیشتر سبب درگیری احشام میشود تا انسانها.
دانشمندان آنفولانزای نوع A را بر اساس پروتئینهای سطحی ویروس، به دو زیرگروه دیگر تقسیم میکنند. هماگلوتینین (H) و نورآمینیداز (N)، دو نوع از پروتئینهای سطحی ویروس هستند که به اتصال ویروس به سلولهای بدن، کمک کرده و باعث عفونت میشوند.
۱۸ نوع مختلف پروتئین H (هماگلوتینین) در آنفولانزای نوع A وجود دارد و به همین جهت براساس پروتئین H، انواع آنفولانزا را از H1 تا H18 تقسیم بندی نمودهاند. پروتئین N (نورآمینیداز) نیز، ۱۱ نوع مختلف دارد که از N1 تا N11 نام گذاری میشود. هر یک از زیرگروههای N و H، دارای سویههای مختلف دیگری است که بر کارکرد ویروس تأثیر میگذارد.
علائم آنفولانزای نوع A
علائم آنفولانزا نوع A ، معمولاً به طور ناگهانی بروز پیدا میکند. این علائم شامل:
- سرفه
- گلو درد
- آبریزش بینی یا چرکی شدن مخاط بینی
- درد عضله و بدن درد
- سردرد
- خستگی
اسهال و استفراغ، در اغلب مواردی که آنفولانزا شدید باشد، رخ میدهد. این دو علامت، در کودکان بیشتر از افراد بالغ دیده میشود.
در بیشتر افراد مبتلا به آنفولانزا، سیستم ایمنی بدن با ویروس مبارزه میکند و به طور طبیعی ویروس را از بین میبرد. اما برخی افراد ممکن است عوارضی را تجربه کنند. این عوارض بیشتر در افراد پیر و افرادی که سیستم ایمنی آنها مختل شده است، دیده میشود. مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی هم میتواند خطر عوارض خطرناک آنفولانزا را افزایش دهد.
نمونههایی از عوارض خطرناک احتمالی ناشی از آنفولانزا شامل موارد زیر است:
اگر فرد بیماری زمینهای همچون آسم و نارسایی احتقانی قلب داشته باشد، ابتلا به آنفولانزا نوع A میتواند شرایط زمینهای بیمار را تشدید کند. چنین عوارضی بسیار شدید است و حتی تهدید کننده زندگی فرد خواهد بود.
درمان آنفولانزای نوع A
بیشتر موارد ابتلا به آنفولانزا نوع A ، خفیف است و طی دو هفته افراد خود به خود بهبود پیدا میکنند.
برای جلوگیری از انتقال ویروس به دیگران، ماندن در خانه در چند روز اول بیماری، ضرورت دارد. در طول این مدت، فرد باید مایعات زیادی مصرف کرده و تا حد ممکن استراحت نماید.
دستهای از داروهای بدون نسخه میتوانند به تخفیف علائم آنفولانزا کمک کنند. به عنوان مثال، داروهای ضد احتقان، گرفتگی بینی را برطرف میکنند و داروهای ضد سرفه، گلو درد ناشی از سرفه را کاهش میدهند. البته این داروها، خود ویروس را از بین نمیبرند و نمیتوانند مدت بیماری را کوتاه کنند.
افرادی که در معرض خطر ابتلا به عوارض خطرناک آنفولانزا هستند، نیازمند داروهای ضد ویروسی برای مبارزه با ویروس هستند. این داروها شامل اوسلتامیویر (oseltamivir) با نام تجاری تامیفلو (Tamiflu) یا زانامیویر (zanamivir) با نام تجاری رلنزا (Relenza) هستند که میتوانند زمان بهبودی را به چند روز کاهش دهند.
پزشک داروهای ضد ویروسی را برای بیشتر مبتلایان به آنفولانزا که بالای ۶۵ سال سن دارند و یا افرادی که دچار ضعف سیستم ایمنی هستند، تجویز میکند.
در صورت بروز هر یک از علائم زیر، ضروری است که به پزشک مراجعه نمایید:
- دمای بدن بالای ۱۰۱ درجه فارنهایت
- سرفه خلطی سبز رنگ و زرد رنگ
- تنگی نفس هنگام استراحت
- غش کردن و سرگیجه
- لرزش غیرقابل کنترل
پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا
برای جلوگیری از انتشار ویروس آنفولانزا نوع A ، افراد باید به طور منظم دستهای خود را بشویند (خصوصاً در ماههای زمستان).
برخی واکسنها در جلوگیری از ابتلا به آنفولانزا مؤثر هستند. این واکسنها از طریق تحریک سیستم ایمنی، موجب تولید آنتی بادیهایی علیه ویروس در بدن میشوند و آنها را از بین میبرند.
واکسنها برای گونههای مختلف ویروسی اختصاصی هستند. بسته به آن که کدام گونه ویروس در زمانهای مختلف سال شیوع بیشتری دارد، واکسنهای متفاوتی وجود دارد و پزشک با پیش بینی نحوه شیوع گونهها در مقاطع زمانی مختلف سال، واکسن مورد نظر را تجویز میکند.
اغلب واکسنهای موجود، چهارگانه هستند؛ یعنی این واکسنها از ابتلا به دو زیرگروه آنفولانزای نوع A و دو زیرگروه آنفولانزای نوع B، جلوگیری میکنند.
مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، توصیه میکند نوزادان ۶ ماهه و بالاتر، واکسن بزنند (مگر این که شرایطی از منع مصرف داشته باشند). این مرکز به ویژه تزریق واکسن را در افرادی که شانس بیشتری برای بروز عوارض خطرناک دارند، توصیه میکند. این افراد شامل:
- بالغین بالای ۶۵ سال
- زنان باردار
- کودکان
- افراد مبتلا به آسم
- افراد مبتلا به بیماریهای قلبی
- افراد با سابقه سکته مغزی
- افراد دیابتی
- افراد مبتلا به ایدز یا افراد HIV مثبت
- افراد مبتلا به سرطان
- کودکان مبتلا به اختلالات عصبی
افرادی که در تماس نزدیک با اشخاص مطرح شده هستند نیز باید واکسیناسیون را انجام دهند. این افراد شامل پزشکان، پرستاران یا به طور کلی افرادی است که در محیط پزشکی کار میکنند.
لازم است واکسیناسیون آنفولانزا سالانه انجام شود.
شاید این مطلب نیز برای شما مفید باشد: چگونه از ابتلا به آنفولانزا جلوگیری کنیم؟
نتیجه گیری
به طور کلی، آنفولانزای نوع A معمولاً طی دو هفته خود به خود بهبود مییابد. در روزهای ابتدایی بیماری، استراحت در خانه و مصرف آب و مایعات توصیه میشود. اگرچه برخی داروهای بدون نسخه میتوانند به کاهش علائم کمک کنند اما مدت بیماری را کوتاهتر نمیکنند.
آنفولانزا بسیار مسری است. بهتر است هنگام بهبودی از آنفولانزا، از تماس نزدیک با افراد دیگر تا حد ممکن خودداری نمایید. همچنین از هر گونه تماس با افرادی که در معرض عوارض ناشی از آنفولانزا هستند، اجتناب نمایید.
واکسنها برای جلوگیری از ابتلا به آنفولانزا تجویز میشوند. واکسیناسیون، برای افرادی که در معرض خطر عوارض آنفولانزا هستند ضروری است. ابتلا به آنفولانزا در این افراد، پیامدهای بسیار شدیدی به همراه دارد و حتی میتواند، تهدید کننده حیات این افراد باشد.
شاید این مطلب نیز برای شما مفید باشد: چگونه آنفولانزا میتواند باعث مرگ شود؟