خارش گوش مشکلی است که عموماً در همه‌ی افراد رخ می‌دهد اما معمولاً مشکل خاصی را برای فرد ایجاد نمی‌کند. اما علت خارش گوش چیست ؟ خارش گوش علت‌های مختلفی دارد. درمان خارش گوش نیز به علت آن بستگی دارد و شامل استفاده از آنتی بیوتیک، سرنگ‌های مخصوص و قطره‌های گوش می‌شود. در این مطلب به بررسی علت خارش گوش و درمان‌های مورد استفاده برای آن می‌پردازیم.
علت خارش گوش چیست
از علت خارش گوش می‌توان موارد زیر را نام برد:
۱. عفونت گوش
خارش گوش گاهاً ناشی از وجود یک عفونت قدیمی یا عفونت در حال رشد است. باکتری‌ها و ویروس‌ها از طریق سرماخوردگی و آنفولانزا می‌توانند باعث خارش گوش شوند. مرطوب بودن گوش و باقی ماندن آب در آن نیز خارش گوش ایجاد می‌کند.
عفونت گوش مزمن نوعی عفونت عود کننده است و نیاز به درمان دارویی دارد.
۲. خشکی گوش
برخی از سلول‌های گوش برای حفظ سلامت مسیر شنوایی و پرده‌ی صماخی، روغن و یا موم تولید می‌کنند. اگر فردی گوش خود را بیش از حد تمیز کرده و موم آن را به طور مدارم پاک کند، گوش حساس شده و خارش ایجاد می‌شود.
در برخی از افراد نیز به طور طبیعی ماده‌ی ترشحی گوش کم است و خشکی گوش باعث خارش و پوسته پوسته شدن آن ناحیه می‌گردد.
۳. حساسیت غذایی
گاهی افراد نسبت به غذاهای مختلفی حساسیت دارند که باعث می‌شود خارش گوش داشته باشند. برخی از غذاهای آلرژیک عبارتند از:
- آجیل
- شیر
- ماهی و صدف
- گندم
- سویا
بیماران معمولا در سایر نقاط صورت نیز دچار خارش و راش می‌شوند. سندرم آلرژی دهان نوعی واکنش آلرژیک مربوط به گرده است که به طور معمول باعث خارش اطراف دهان می‌شود، اما برخی از افراد خارش گوش را گزارش می‌کنند. غذاهایی که باعث این آلرژی می‌گردند عبارتند از:
- میوه‌ها نظیر سیب، کیوی، خربزه، گیلاس و موز
- تخمه‌ی آفتاب گردان
- بادام
- فندق
اگر فردی بعد از خوردن غذاهای آلرژن دچار اختلال تنفسی شود، ممکن است دچار شوک آنافیلاکسی گردد. این شوک یک مورد اورژانسی بوده و نیازمند مداخلات سریع پزشکی است.
۴. انسداد توسط جرم گوش
تولید بیش از حد موم گوش باعث خارش شده و شنوایی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. موم، گوش را از عفونت گوش داخلی و محافظت می‌کند. موم گوش به طور طبیعی به بیرون راه یافته و سلول‌های مرده و دبری را همراه خود به بیرون می‌آورد. در صورت چسبیدن شی‌ای به کانال گوش، ممکن است تجمع موم گوش در آن ناحیه ایحاد شود.
درصورت وارد کردن گوش پاککن، انگشت، پارچه، کلید و سایر اجسام خارجی به گوش، گوش حساس شده و موم را به گوش داخلی نزدیک‌تر می‌کند. تجمع موم، گوش را مستعد عفونت می‌کند.
۵. ابزار کمک کننده‌ی شنوایی
یکی دیگر از علت خارش گوش استفاده از ابزارهایی نظیر سمعک است. سمعک که به شنوایی کمک می‌کنند، به علت داشتن پوشش پلاستیکی می‌توانند علت خارش گوش باشند. بعضی از افراد پوست حساس و یا نسبت به مواد خارجی آلرژی دارند. اگر رطوبتی در پشت سمعک وجود داشته باشد، خارش و عفونت گوش محتمل است.
اگر افراد به دلیل فشار دستگاه سمعک خارش گوش دارند، مراجعه با متخصص می‌توانند از انواع دیگرسمعک استفاده کنند تا بهتر در گوش جای بگیرد.
۶. گوش شناگران
اگر آب در گوش جمع شود، حالتی پیش می‌آید که اوتیت اکسترنا نام دارد. اوتیت اکسترنا اغلب در شناگران و غواصان رخ می‌دهد و به همین دلیل به آن گوش شناگران نیز می‌گویند. باکتری‌ها در محیط مرطوب سریع‌تر رشد کرده و عفونت گوش ایجاد می‌کنند.
گوش شناگران خارش شدیدی ایجاد می‌کند. افرادی که به این مشکل دچارند، اغلب با علائم زیر مواجه می‌شوند:
- درد گوش
- درد گردن، صورت و سر
- التهاب اطراف گوش
- احساس انسداد گوش
- ترشحات گوش
- کاهش شنوایی
۷. رینیت آلرژیک
رینیت آلرژیک که تب یونجه نیز نامیده می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که فرد نسبت به آلرژن‌های مختلف نظیر گرد و غبار، گرده گل، مو و پر حیوانات واکنش ایمنی نشان دهد. این واکنش باعث بروز خارش در چشم‌ها، گوش و گلو همراه با علائم زیر، می‌گردد:
- آبریزش چشم
- ابریزش بینی
- سر درد
- عطسه
- احتقان
همچنین، ممکن است افراد به دلیل احتقان ناشی از سرماخوردگی، خارش گوش را تجربه کنند. این خارش معمولاً با رفع سرماخوردگی، بهبود می‌یابد.
۸. مشکلات پوستی
افرادی که بیماری‌های پوستی مبتلا هستند، ممکن است دچار خارش گوش و التهاب و راش‌های پوستی در حوالی گوش شوند. بیماری‌هایی نظیر پسوریازیس، درماتیت و اگزما می‌توانند علت خارش گوش باشند.
شاید این مطلب نیز برای شما مفید باشد: گوش‌ها درباره‌ی سلامتی چه می‌گویند؟
راهکارهای درمان خارش گوش چیست
افراد می‌توانند با روش‌های ایمن، درمان خانگی خارش گوش را انجام دهند.
اگر علت خارش گوش خشکی پوست باشد، می‌توان چند قطره روغن زیتون یا روغن بچه را داخل مجرای گوش ریخت.
یک قطره روغن، خارش ناشی از سمعک را بهبود می‌بخشد. اما روغن نباید به سمعک بخورد. برای جلوگیری از این اتفاق بهتر است قبل از رفتن به رخت‌خواب این کار انجام شود.
همچنین افراد باید مطمئن شوند که سمعک مناسب اندازه‌ی گوش خود را انتخاب کرده‌اند. در صورت حساسیت بیمار به سمعک، بهتر است این موضوع با پزشک در میان گذاشته شود.
پاک کردن لاله‌ی گوش با استفاده از دستمال تمیز مشکلی به وحود نمی‌آورد، اما وارد کردن هرگونه جسم خارجی به داخل مجرای گوش مجاز نیست. اگر موم گوش سفت شده باشد، چکاندن چند قطره روغن بچه، آن را نرم‌تر کرده و پاک کردنش را آسان‌تر می‌کند. روغن بچه را بدون نسخه‌ی پزشک می‌توان از داروخانه‌ها تهیه کرد.
اگر روغن موثر نبود، پزشک با تزریق نرمال سالین به داخل مجرا و مکش آن، موم گوش را تخلیه می‌کند. افراد می‌توانند در خانه نیز این کار را انجام دهند.
زمانی که علت خارش گوش بیماری‌هایی نظیر پسوریازیس است، استفاده از پمادهای موضعی توصیه می‌شود.
افراد مبتلا به گوش شناگران برای بهبود خارش گوش خود می‌توانند از محلول اسیدی ملایم که متشکل از اتانول و سرکه است، استفاده کنند. در این مورد درمان خارش گوش با سرکه متداول است. این ماده آب اضافی گوش را از بین می‌برد. در صورت عدم بهبود، احتمالا گوش عفونت کرده که نیاز به آنتی بیوتیک و مراقب جدی‌تری دارد.
افرادی که به دلیل رینیت آلرژیک، خارش گوش دارند، برای بهبود وضعیت خود باید آنتی‌بیوتیک مصرف کنند. اگر آلرژی‌های غذایی باعث خارش گوش شود، افراد می‌توانند با رعایت رژیم غذایی، مشخص کنند کدام غذاها باعث ایجاد علائم می‌شوند.
اگر درمان‌های خانگی کارایی نداشته باشند و یا علائم شدیدتر شوند، نظیر درد گوش و کاهش شنوایی؛ باید به پزشک مراجعه شود.
راه حل پیشگیری از علت خارش گوش چیست
ریسک ابتلا به خارش گوش زمانی کاهش می‌یابد که افراد اشیای خارجی را وارد گوش خود نکنند. اجسامی مثل:
- گوش پاک کن
- گیره‌ی موی سر
- خلال دندان
- مداد
- موم گوش
- دستمال کاغذی
وارد کردن این اجسام به داخل گوش باعث از بین بردن روغن محافظ گوش، آسیب رساندن به مجرا و هل دادن موم به سمت پرده‌ی گوش می‌شود.
افراد با رعایت موارد زیر می‌توانند از ابتلا به گوش شناگران پیشگیری کنند:
- استفاده از گوش گیر به هنگام شنا کردن
- استفاده از سشوار با حرارت کم و فاصله‌ی دور برای خشک کردن مجرای گوش
- استفاده از حوله‌ی تمیز برای پاک کردن لاله‌ی گوش
خلاصه‌ی کلام
در صورتی که عده‌ای از مردم به طور مداوم دچار خارش گوش می‌شوند، بهتر است برای یافتن علت خارش گوش به پزشک مراجعه شود. برای درمان خانگی خارش گوش می‌توان از چند قطره روغن بچه یا روغن زیتون استفاده کرد.
اگر عامل خارش گوش عفونت باشد، مصرف آنتی بیوتیک با تجویز پرشک لازم است. درصورت نیاز، پزشک می‌تواند موم گوش سفت شده را از مجرای گوش خارج کند.
بیشتر علل خارش گوش به راحتی با داروهای خانگی یا معالجه پزشک معالجه می شود.
