دل درد شبانه و بیدار شدن از خواب به علت درد معده در شب مطمئناً موردی است که هیچ کس علاقه به تجربه آن ندارد. اگرچه بیدار شدن از خواب به علت دل درد شبانه معمول نیست، اما عواملی که باعث درد معده در شب می‌شوند معمول تلقی می‌شوند. علائمی که فرد در کنار شکم درد شبانه تجربه می‌کند، در شناسایی علت احتمالی آن و یافتن درمان مناسب کمک کننده است. در این مقاله به بررسی بیشتر علت درد معده در شب و روش‌های درمان آن خواهیم پرداخت.
علت دل درد شبانه چیست؟
دل درد شبانه یک علامت شایع برای بسیاری از بیماری‌ها محسوب می‌شود. برای پی بردن به علت دل درد شبانه ، عواملی که باعث به وجود آمدن این حالت می‌شوند و درمان آن، باید به سایر نشانه‌های همراه نیز توجه شود.
۱.دفع گاز
بیشتر افراد با دفع گاز شکم و علائم آن آشنایی دارند و این حالت را تجربه کرده‌اند. درد شکم در شب یکی از علائم این عارضه است. بسیاری از افراد از دردهای تیز و تیر کشنده در ناحیه معده و قسمت بالای شکم شکایت دارند.
۲. سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
تجربه هر فرد در سندرم روده تجریک پذیر متفاوت است، اما بسیاری از افراد از درد شکم در شب شکایت دارند.
علاوه بر درد معده در شب ممکن است علائم زیر نیز مشاهده شود:
- نفخ شکم
- دفع گاز
- اسهال
- یبوست
۳. زخم معده
زخم معده که گاهی به آن زخم پپتیک نیز گفته می‌شود، میتواند علت دل درد شبانه باشد. زخم معده اغلب باعث احساس سوزش در معده می‌شود. در صورت پر بودن معده یا در صورت وجود اسید معده، این درد ممکن است نشدید یابد. در این صورت می‌توان گفت که درد معده اغلب در بین وعده‌های غذایی و نیز شب‌ها بدتر می‌شود.
۴. دیورتیکولیت
این وضعیت باعث بروز کیسه‌های کوچک از بافت زیرین بر روی سطح دستگاه گوارش می‌شود. علاوه بر درد شکم، دیورتیکولیت میتواند ایجاد کند:
- حالت تهوع
- تب
- احساس ناراختی در معده
- تغییر در عادات روده‌ای
۵. برگشت اسید معده یا ریفلاکس اسید معده
ریفلاکس‌های گاه به گاه اسید نتیجه‌ی خوردن بیش از حد غذا، نوشیدن زیاد آب همراه غذا، دراز کشیدن پس از غذا و مصرف غذاهایی است احتمالاً بروز رفلاکس را بیشتر می‌کنند.
مواد غذایی مانند غذاهای تند، غذاهایی که در آن‌ها از گوجه فرنگی استفاده شده است و غذاهای شیرین امکان برگشت اسید معده را افزایش می‌دهند. ریفلاکس اسید مزمن یا ریفلاکسی که بیش از یک بار در هفته رخ می‌دهد، میتواند مشکلات بزرگ‌تری را باعث شود؛ از جمله التهاب و زخم شدن مری، خونریزی و زخم مری.
۶. سنگ کیسه صفرا
سنگ‌هایی که در کیسه صفرای فرد ایجاد می‌شوند، در صورت انسداد مجرای کیسه صفرا می‌توانند یکی از ده‌ها علت دل درد شبانه باشند. این دردها بیشتر پس از مصرف یک وعده غذایی بزرگ یا یک وعده پر چرب، اغلب هنگام صرف شام، بروز می‌یابند. بدین طریق احتمال تجربه حمله سنگ صفرا هنگام شب یا هنگام خواب بیشتر است.
علت دل درد شبانه با شروع ناگهانی چیست؟
گاهی اوقات، درد معده در شب میتواند ناگهانی آغاز شود. در برخی موارد، این درد ممکن است تشدید یابد. در ادامه به بررسی ۴ علت دل درد شبانه که شروع ناگهانی دارند، می‌پردازیم:
۱. سنگ کلیه
هنگامی که سنگ کلیه آغاز به حرکت کرده و وارد مجرای ادرار شود، ممکن است فرد درد ناگهانی و شدیدی را در قسمت پشتی خود احساس کند. این درد میتواند به سرعت به ناحیه معده و شکم گسترش یابد. شدت و مکان دردهای ناشی از سنگ کلیه با حرکت سنگ در مجاری ادراری تغییر می‌کند.
۲. گاستروانتریت ویروسی
در صورتی که این ویروس مسری از شخص دیگری به فرد منتقل شده باشد، ممکن است علائمی مانند درد معده در شب ، استفراغ، اسهال، حالت تهوع و تب مشاهده شود.
۳. مسمومیت غذایی
علت دل درد شبانه بسیاری از افراد مسمومیت غذایی است. در مسمومیت غذایی علائم دیگری نیز دیده می‌شود از جمله؛ استفراغ، حالت تهوع، اسهال. اغلب افرد طی چند ساعت پس از خوردن غذای آلوده این علائم و نشانه‌ها را تجربه می‌کنند.
۴. حوادث قلبی
با این که بعید به نظر می‌رسد، اما در موارد بسیار نادری ممکن است علائم برخی از بیماری‌های قلبی به صورت شکم درد شبانه بروز یابد. به ویژه، در افرادی که به ایسکمی میوکارد مبتلا هستند، ممکن است علت درد معده در شب به دلیل همین مشکلات قلبی باشد.
علاوه بر علائم کلاسیک عوارض قلبی مانند درد گردن و فک، ضربان بالا و تنگی نفس، بروز برخی از علائم گوارشی مانند دل درد شبانه نیز همراه با این بیماری‌های قلبی محتمل است.
راه درمان دل درد شبانه چیست؟
درمان شکم در شبانه کاملاً وابسته به علت آن است. به عنوان مثال، ریفلاکس اسید ممکن است با تجویز یک آنتی اسید بدون نسخه درمان شود و دردهای مربوط به وجود گاز، با دفع گاز برطرف شوند.
با این حال، برای درمان سایر عوارض، ممکن است مراجعه به پزشک ضروری باشد. علاوه بر نیاز به تشخیص قطعی توسط پزشک، باید پروسه درمانی مناسب نیز تعیین شود تا از شدت علائم فرد بکاهد. شایع‌ترین دلایل غیر قابل توضیح درد معده شبانه نیاز به معالجه پزشک دارد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر بیش از یک بار یا دو بار در هفته شکم درد را تجربه می‌کنید، ممکن است که از یک بیماری زمینه‌ای دیگر رنج ببرید. در این موارد از داروهای بدون نیاز به نسخه مانند آنتی اسیدها و ضد دردها را استفاده کنید.
با این وجود، اگر این درمان‌ها نیز اثر بخش نباشند، یا پس از گذشت چند روز، علائم به میزان کافی تسکین نیافت، باید به پزشک مراجعه شود. بسیاری از علل درد معده به راحتی درمان می‌شوند، اما در این موارد به نسخه و تشخیص پزشک نیاز است.
چه کاری می‌توان انجام داد؟
بیدار شدن از خواب در شب به علت دل درد شبانه یک حالت طبیعی نیست و با مراجعه به پزشک میتواند به راحتی تسکین یابد. اما برای رسیدن به آن نقطه می‌توان با در نظر گرفتن یک سری کارها، روند تشخیص و درمان را هم برای خود فرد و هم برای پزشک آسان‌تر کرد.
۱.نوشتن علائم در یک دفتر
اگر اخیراً به علا درد معده در شب از خواب بیدار می‌شوید، در یک دفتر علائم و زمان بیداری خود را یادداشت کنید. تمامی غذاهایی که خورده‌اید، علائمی را که در طول روز تجربه می‌کنید، و احساسی که هنگام بیدار شدن از خواب داشته‌اید، همه را در دفتر خود بنویسید. این یادداشت برداری به شما و پزشک شما کمک می‌کند تا وجود هرگونه الگو یا علائمی را که ممکن است راجع به روند خواب خود نادیده می‌گیرید، مشخص شود.
۲. از روش‌های درمانی خط اول استفاده کنید
استفاده از داروهای بدون نیاز به نسخه مانند آنتی اسیدها و داروهای رفع ناراحتی معده را امتحان کنید. اگر با مصرف این داروها تغییری ایحاد نشد، وقت آن است که به دنبال گزینه‌های دیگری باشید.
۳. تغییر در سبک زندگی شخصی
اگر علت دل درد شبانه شما ریفلاکس اسید است، رفتارهای خود که ممکن است باعث بروز این حالت شود را زیر نظر بگیرید. پرهیز از خوردن یا نوشیدن زیاد میتواند به رفع این مشکل کمک کند. همچنین اضافه وزن یا بلافاصله دراز کشیدن پس از خوردن غذا یکی دیگر از علل شکم درد شبانه است.
۴. به پزشک مراجعه کنید
اگر علیرغم استفاده از روش‌های درمانی خط اول و تغییر در شیوه زندگی علائم شما تغییری نیافت، وقت آن است که به پزشک مراجعه کنید. هر چه زودتر این کار را انجام دهید، دل درد شبانه شما نیز زودتر برطرف شده و خواب خوبی را در ادامه خواهید داشت.
