تونسیلیت چیست ؟ تونسیلیت عفونت شایعی است که لوزه ها را درگیر می کند. لوزه ها در پشت گلو قرار گرفته اند. آن ها مجموعه ای از بافت لنفی هستند که بخشی از سیستم ایمنی را تشکیل می دهند.
اگرچه تونسیلیت یا عفونت لوزه ها می تواند ناخوشایند باشد، اما این شرایط ندرتا یک مشکل نگران کننده است. عفونت لوزه بسیاری از افراد در طی چند روز بهبود می یابد ؛ چه دارو مصرف کنند چه مصرف نکنند. بسیاری از علائم ورم لوزه طی ۷-۱۰ روز از بین می رود.
در این مقاله علت عفونت لوزه، علائم عفونت لوزه و تشخیص تونسیلیت را توضیح خواهیم داد. علاوه براین، چند واقعیت درباره درمان عفونت لوزه، شامل عمل جراحی لوزه ها نیز در این مقاله تهیه شده است.
علائم ورم لوزه
شایع ترین علامت ورم لوزه چیست؟
- گلودرد هنگام ورم لوزه ها
- لوزه های قرمز و متورم همراه با نقاط پر شده از چرک
- تب
- سردرد
- مشکل در قورت دادن
- درد گوش ها و گردن
- خستگی
- مشکل در خواب
- سرفه
- احساس سرما
- تورم غدد لنفاوی
علایمی که شیوع کمتری دارند، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- خستگی
- درد معده و استفراغ
- تهوع
- زبان پرزدار
- تغییر در صدا
- بوی بد دهان
- مشکل در باز کردن دهان
در بعضی از افراد ممکن است سنگ های لوزه به وجود آید که پرشکان آن ها را tonsilloliths (تونسیلولیت ها) یا tonsillar calculi (کالکولی لوزه ای) می نامند. این سنگ ها معمولا کوچک هستند، اما در موارد نادر ممکن است بزرگتر باشند.
سنگ های لوزه می توانند آزار دهنده باشند و گاهی اوقات برداشتن آن ها سخت باشد، اما در کل آسیب رسان نیستند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
گاهی تونسیلیت ها می توانند به اندازه ای باعث تورم گلو شوند که باعث مشکل در تنفس شود. این مورد نادر است، اما اگر رخ دهد سریعا به پزشک مراجعه کنید.
علاوه بر این اگر کسی یکی از علائم زیر راتجربه کند، باید به پزشک خود مراجعه کند:
- تب بالا
- سفتی گردن
- ضعف عضلانی
- گلودردی که بیش از دو روز ادامه داشته باشد
تشخیص عفونت لوزه
برای تشخیص تونسیلیت، پزشک معاینه عمومی انجام می دهد و تورم اطراف لوزه ها را که اغلب با نقاط سفید همراه است بررسی می کند.
پزشکان ممکن است ناحیه خارجی گلو را نیز برای دیدن علائم غدد لنفی متورم و راش هایی که گاهی به وجود می آیند، بررسی کنند.
پزشک ممکن است با سواب نمونه ای از محل عفونت بردارد تا از نزدیک بتواند نگاه کند. با استفاده از این تکنیک می توان مشخص کرد که علت عفونت، ویروسی است یا باکتریایی.
ممکن است آزمایش شمارش سلول های خونی (CBC) نیز انجام گیرد. در این آزمایش مقداری خون از فرد گرفته می شود تا میزان انواع سلول های خونی بررسی شود. این آزمایش خونی می تواند به پزشک در تکمیل اطلاعات به دست آمده از سواب کمک کند.
در بعضی موارد، اگر سواب نتواند چیزی را اثبات کند، آزمایش CBC می تواند به پزشک کمک کند تا بهترین درمان را انتخاب کند.
درمان عفونت لوزه چیست
اگر فردی نتواند عفونت لوزه را در خانه درمان کند، روش های درمانی مختلفی در دسترس است.
دارو درمانی تونسیلیت چیست
بیماران می توانند از داروهای بدون نسخه مسکن برای تسکین علائم عفونت لوزه استفاده کنند.
اگر علت تونسیلیت عفونت باکتریایی باشد، پزشکان معمولا آنتی بیوتیک تجویز می کنند. با وجود این، آن ها برای فرد با تونسیلیت ویروسی آنتی بیوتیک تجویز نمی کنند. آنتی بیوتیک ها علیه ویروس ها موثر نیستند.
پنی سیلین رایج ترین آنتی بیوتیک است. طول دوره درمان با آنتی بیوتیک باید به طور کامل تکمیل شود. حتی اگر علائم فرد بهبود یابد، باید مصرف آن را تا تمام شدن دوره درمان ادامه دهد. متوقف کردن دوره درمان آنتی بیوتیک ممکن است باعث گسترش عفونت شود.
ندرتا اگر فرد درمان نشود، انواع خاصی از باکتری ممکن است باعث تب روماتیسمی یا التهاب کلیوی شوند.
جراحی لوزه
قبلا پزشکان برای درمان عفونت لوزه، به طور مرتب جراحی لوزه را پیشنهاد می کردند. امروزه پزشکان تونسیلکتومی (جراحی لوزه) را پیشنهاد نمی کنند ؛ مگر در موارد تونسیلیت مزمن و مکرر.
اگرچه فعالیت لوزه ها پس از بلوغ کمتر می شود، اما همچنان ارگانی دارای عملکرد هستند. به همین علت، جراحان در مواردی که ضروری نباشد این عمل را انجام نمی دهند.
پزشک زمانی ممکن است درخواست تونسیلکتومی کند که لوزه ها باعث ایجاد مشکلات ثانویه مثل موارد زیر شوند:
- آپنه خواب که شامل مشکلات تنفسی هنگام شب است
- مشکل تنفسی یا بلع
- آبسه ای که درمانش مشکل است
- سلولیت لوزه ای ، که در آن عفونت به سایر نقاط منتشر می شود و باعث ایجاد چرک در اطراف لوزه ها می شود
اگر تونسیلکتومی ضروری باشد، پزشکان از روش های متعددی برای انجام جراحی می توانند انتخاب کنند. پزشکان به طور موفقیت آمیز توانسته اند از لیزر ، امواج رادیویی ، انرژی فراصوت ، دماهای سرد یا سوزن داغ برای برداشتن لوزه استفاده کنند.
جراحی به طور فزاینده ای به آخرین بخش از پروسه درمان تبدیل شده است. تاثیرات منفی جراحی ممکن است بیشتر از آثار مثبت جراحی لوزه باشد.
اگرچه عفونت لوزه هنگام وقوع می تواند ناراحت کننده باشد، اما در بیشتر افراد بدون ایجاد مشکلی طولانی مدت و جدی بهبود می یابد.
درمان گیاهی عفونت لوزه
تعدادی درمان گیاهی عفونت لوزه وجود دارد که می توانند به بهبود علائم عفونت لوزه به طور خانگی کمک کنند :
- استراحت به بدن کمک می کند تا به جای صرف انرژی برای فعالیت های روزانه، برای مبارزه با عفونت انرژی ذخیره کند.
- نوشیدن مایعات زیاد از خشکی گلو و احساس ناراحتی در گلو جلوگیری می کند. وقتی بدن در حال مبارزه با عفونت است، بیشتر از همیشه به آب نیاز دارد. نوشیدنی های گرم و بدون کافئین نیز می توانند اثر تسکینی داشته باشند.
- غرغره آب نمک می تواند به کاهش احساس ناراحتی در گلو کمک کند.
- استفاده از قرص های مکیدنی گلو ممکن است گلو را تسکین بخشد.
- هوای خشک، گلو را اذیت می کند. استفاده از دستگاه بخور و رطوبت ساز یا نشستن در حمام بخار می تواند گلودرد را کاهش دهد.
- پرهیز از مواد محرک مثل تنباکو و محل های پر از دود، می تواند به کاهش علائم عفونت گلو کمک کند.
- استفاده از داروهایی مثل ایبوپروفن یا استامینوفن می تواند به کاهش تب یا درد کمک کند.
علت عفونت لوزه چیست
لوزه ها اولین خط دفاع علیه بیماری ها و عفونت های بالقوه هستند. به همین علت، به راحتی می توانند عفونی شوند.
تونسیلیت ها به طور معمول ویروسی هستند. اما گاهی اوقات باکتری ها هم می توانند علت عفونت لوزه باشند.
تونسیلیت های ویروسی یا باکتریایی می توانند واگیر دار باشند و از فردی به فرد دیگر منتقل شوند. با وجود این اگر علت عفونت لوزه یک بیماری ثانویه مثل سینوزیت یا تب یونجه باشد، انتشار آن غیرمحتمل است.
علل ویروسی عفونت لوزه چیست
ویروس ها، شایع ترین علت عفونت لوزه هستند. بیشترین ویروس هایی که باعث عفونت لوزه ها می شوند، شامل ویروس های زیر هستند:
- آدنوویروس ، که می تواند باعث ایجاد سرماخوردگی معمولی و گلودرد شود
- رینوویروس ، که شایع ترین عامل ایجاد سرماخوردگی معمولی است
- آنفولانزا
- ویروس سنسیشیال تنفسی ، که اغلب باعث ایجاد عفونت حاد مجرای تنفسی می شود
- دو نوع از کرونا ویروس ، که یکی از آن ها سارس را ایجاد می کند.
با شیوع کمتر، ویروس های زیر نیز می توانند باعث ایجاد تونسیلیت ویروسی شوند:
- ویروس اپستین بار (EBV)
- ویروس هرپس سیمپلکس (HSV)
- سایتومگالو ویروس (CMV)
علل باکتریایی تونسیلیت چیست
شایع ترین باکتری که باعث عفونت لوزه ها می شود، استرپتوکوکوس پیوژنز است. با وجود این، گاهی سایر گونه های باکتری نیز می توانند علت عفونت لوزه ها باشند. شامل:
- استافیلوکوکوس اورئوس
- مایکوپلاسما پنومونیه
- کلامیدیا پنومونیه
- بوردتلا پرتوسیس
- فوزوباکتریوم
- نایسریا گونوره‌آ
انواع تونسیلیت چیست
انواع مختلفی از تونسیلیت یا تورم لوزه می تواند به وجود آید. پزشکان انواع تونسیلیت را براساس علائم و دوره بهبودی مشخص می کنند.
انواع تونسیلیت شامل :
- تونسیلیت حاد : علائم تونسیلیت حاد معمولا حدود ۳-۴ روز باقی می ماند اما ممکن است تا دو هفته هم طول بکشد.
- تونسیلیت عود کننده : اگر فردی، در طول یک سال مکررا به تونسیلیت حاد مبتلا شود.
- تونسیلیت مزمن : در تونسیلیت مزمن، بیمار به طور مداوم گلودرد و بوی بد دهان را تجربه می کند.
تشخیص نوع تونسیلیت به پزشک کمک می کند که بهترین روش درمانی را انتخاب کند.
تفاوت تونسیلیت و گلودرد استرپتوکوکی
گاهی اوقات مفهوم تونسیلیت و گلودرد استرپتوکوکی مخلوط می شود. این دو مورد تفاوت های مهمی دارند.
نوع خاصی از باکتری، استرپتوکوکوس نوع A ، باعث ایجاد گلودرد استرپتوکوکی می شود. علائم گلودرد استرپتوکوکی اغلب شدید تر است. استرپوکوکوس می تواند سایر بخش های گلو را نیز عفونی کند.
علت تونسیلیت می تواند ویروسی هم باشد. در حالی که، گلودرد استرپتوکوکی یک عفونت باکتریایی است.
عوارض ناشی از تونسیلیت چیست
تونسیلیت های باکتریایی می توانند باعث ایجاد عوارض و مشکلاتی شوند. با وجود این، این مشکلات نادر هستند و معمولا در کودکان به وقوع می پیوندند. تونسیلیت های ویروسی معمولا عوارضی ایجاد نمی کنند.
عفونت ممکن است به سایر بخش های بدن منتشر شود و باعث ایجاد مشکلاتی شود. شامل :
- آبسه دور لوزه ها : آبسه ای است که از چرک پر شده و بین لوزه و دیواره گلو قرار دارد.
- آپنه خواب انسدادی : هنگامی که فرد خوابیده باشد، دیواره گلو شل می شود و بر تنفس و چرخه خواب بیمار تاثیر می گذارد.
عوارض نادر ؛ شامل :
- تب اسکارلت یا مخملک
- تب روماتیسمی : باعث ایجاد التهاب در سراسر بدن ، حرکات غیرارادی و درد مفاصل می شود.
- گلومرونفریت : فیلتر های کلیوی ملتهب و متورم شده و باعث تحریک استفراغ می شود.
عوارض جانبی نادر هستند. تونسیلیت ها در بسیاری از افراد بدون ایجاد مشکل، برطرف می شوند.
