آکانتوزیس نیگریکانس نوعی بیماری پوستی است که در آن قسمت هایی از بدن که دارای چین است سیاه می شود و حالت مخملی مانند پیدا می‌کند. پوست ناحیه آسیب دیده زبرتر میشود. در اکثر اوقات، آکانتوزیس نیگریکانس در زیر بغل، کشاله ران و گردن مشاهده میشود.
این بیماری، به معمولا در افراد چاق و مبتلا به دیابت رخ می‌دهد. کودکانی مبتلا به این بیمار در خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند. به احتمال بسیار ضعیف آکانتوزیس نیگریکانس می‌تواند نشانه وجود تومور سرطانی در اندام‌های داخلی مثل معده یا کبد باشد.
در حال حاضر، هیچ درمان خاصی برای آکانتوزیس نیگریکانس وجود ندارد. با برخی از روش های درمان می‌توان مقداری از رنگ و بافت طبیعی پوست را در نواحی آسیب دیده بازگرداند.
علائم
علائم اصلی آکانتوزیس نیگریکانس می‌تواند موارد زیر باشد:
- هیپرپیگمانتاسیون: در این حالت، قسمت هایی از پوست تیره و پررنگ‌تر می شود و ممکن است خاکستری، سیاه یا قهوه ای به نظر برسد.
- هیپرکراتوز: در این حالت، قسمت هایی از پوست ضخیم‌تر شده و ظاهری مخملی مانند به خود می‌گیرند. همچنین، خطوط پوستی ممکن است عمیق‌تر و مشخص‌تر شود و زوائدی مانند زگیل ظاهر شود.
Acanthosis nigricans همچنین می تواند باعث علائم اضافی پوستی زیر شود:
- خشکی
- زبری بیش از حد پوست
- خارش
- بوی غیر معمول
آکانتوزیس نیگریکانس بدخیم می‌تواند باعث تغییرات شدیدتری در پوست نسبت به نوع خوش‌خیم (غیر سرطانی) شود.
برخی افراد، این تغییرات پوستی را فقط در یک سمت بدن خود تجربه می‌کنند. این حالت، آکانتوزیس نیگریکانس یک طرفه نام دارد.
تغییرات پوست، معمولا به طور آهسته اتفاق می‌افتد. گاهی اوقات، این نشانه‌ها می‌تواند از بدوتولد وجود داشته باشد، اما معمولاً در کودکی یا بزرگسالی ظهور می‌کند.
علائم می تواند در هر نقطه‌ای رخ بدهد، ولی معمولاً روی این نواحی، بیشتر تأثیر می‌گذارد:
- مقعد
- زیر بغل
- دستگاه تناسلی
- کشاله ران
- پشت و دو طرف گردن
سایر نواحی عبارتند از:
- پشت زانوها
- جلوی آرنج
- ناخن ها
- لب
- کف دست ها
- کف پا
- معده
- زیر سینه ها
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر متوجه تغییراتی در پوست خود شدید، با پزشک خود تماس بگیرید، به خصوص اگر تغییرات ناگهانی ظاهر شود.
احتمال دارد که یک بیماری اساسی داشته باشید که به درمان نیاز دارد.
علت
آکانتوزیس نیگریکانس می‌تواند در اثر موارد زیر باشد:
- مقاومت به انسولین: بیشتر افراد مبتلا به آکانتوزیس نیگریکانس در برابر انسولین مقاوم شده‌اند. انسولین، هورمونی است که توسط لوزالمعده ترشح می شود و باعث تنظیم قند بدن میشود. مقاومت به انسولین، درنهایت باعث دیابت نوع ۲ میشود.
- اختلالات هورمونی: این بیماری، اغلب در افراد دارای اختلالاتی مانند کیست تخمدان، کم کاری تیروئید و یا مشکلات غدد فوق کلیوی رخ می‌دهد.
- داروهای خاص و مکمل ها: دوز بالای نیاسین، قرص‌های ضد‌بارداری، پردنیزولون و سایر داروهای کورتیکواستروئیدها میتوانند باعث آکانتوزیس نیگریکانس شوند.
- سرطان: Acanthosis nigricans می‌تواند با لنفوم یا تومورهای سرطانی در اندام‌های داخلی مثل معده، روده بزرگ یا کبد رخ بدهد.
- ژنتیک: آکانتوزیس نیگریکانس ارثی ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشند، اما اغلب در کودکی یا بزرگسالی مشاهده میشود.
عوامل خطر
عوامل خطر بیماری Acanthosis nigricans:
- چاقی: هر چه وزن بالاتری داشته باشید احتمال ابتلا به آکانتوزیس نیگریکانس بالایی دارید.
- نژاد: مطالعات نشان می دهد كه در آمریكا، این بیماری بیشتر در بین بومیان آمریكایی دیده می شود.
- سابقه خانوادگی: به نظر می رسد برخی از انواع آکانتوزیس نیگریکانس ارثی است.
- داشتن یک اختلال هورمونی: افراد در معرض اختلالات هورمونی، احتمال ابتلا به آکانتوزیس نیگریکانس بالایی دارند.
- مصرف داروهای خاص یا مکمل ها: برخی از داروها ، از جمله کنترل هورمونی هنگام تولد و استروئیدها ، خطر ابتلا به آکانتوزیس نیگریکانس را افزایش می‌دهند.
عوارض آکانتوزیس نیگریکانس
از عوارض این بیماری، می‌توان به ریسک بالای ابتلا به دیابت نوع ۲ اشاره کرد.
تشخیص آکانتوزیس نیگریکانس
Acanthosis nigricans به طور معمول در حین معاینه پوست تشخیص داده می شود. در موارد خاص، پوست برای معاینه در آزمایشگاه نمونه‌برداری(بیوپسی) انجام میشود. اگر علت ابتلا به آکانتوزیس نیگریکانس تشخیص داده نشود، پزشک آزمایش های خون، اشعه ایکس یا آزمایش های دیگری را برای یافتن علت اصلی درخواست می‌کند.
درمان آکانتوزیس نیگریکانس
در بسیاری از موارد، با درمان علت ریشه‌ای می‌توان به کمرنگ شدن پوست کمک کرد.
کاهش وزن
افرادی که به علت چاقی یا مقاومت به انسولین، به آکانتوزیس نیگریکانس مبتلا هستند، پس از کاهش وزن ممکن است پوستشان بهبود یابد.
کاهش وزن ممکن است باعث بهبود بافت پوست شود ، اما تغییر رنگ می تواند باقی بماند.
تنظیم کننده‌های هورمون
اقرادی که علت اصلی بیماری پوست آنها، اختلالات هورمونی است، با استفاده از داروها، تغییر در شیوه زندگی و سایر روشهای درمانی تحت کنترل میتوانند درمان شوند.
کنترل دیابت
افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، به دارو، نظارت منظم بر میزان قند خون و اصلاح رژیم غذایی و شیوه زندگی نیاز دارند. هنگامی که سطح انسولین متعادل شود، علائم آکانتوزیس نیگریکانس برطرف میشود.
عدم مصرف داروهای خاص
اگر داروهای خاص یا مکمل‌ها باعث ایجاد این بیماری می‌شوند، ممکن است پزشک، مانع مصرف آن شود و یا داروی جایگزینی تجویز کند. اغلب پوست پس از قطع مصرف دارو به حالت عادی برمی گردد.
درمان سرطان
آکانتوزیس نیگریکانس بدخیم بعد از جراحی برداشتن تومور سرطانی بهبود می‌یابد. سایر روشهای درمان سرطان شامل شیمی درمانی و پرتودرمانی است.
عمل‌های زیبایی
برای کاهش ظاهر یا بوی آکانتوزیس نیگریکانس، برخی افراد عمل‌های زیبایی انجام می دهند. مانند:
- کرم‌های لایه‌برداربرای روشن شدن پوست و نرم شدن لکه‌های زبر
- لیزر درمانی برای برطرف کردن زبری و روشن‌تر شدن پوست
- صابون‌های ضد‌باکتری
- آنتی بیوتیک موضعی
- داروهای خوراکی
عمل‌های زیبایی، علت اصلی آکانتوزیس نیگریکانس را پنهان می‌کنند. با این حال می‌توان تا زمان انجام سایر روشهای درمانی، ظاهر پوست را بهبود بخشید.
ایجاد آمادگی برای ویزیت
ممکن است پس از ویزیت پزشک عمومی، به یک پزشک متخصص پوست یا متخصص غدد و متابولیسم ارجاع داده شوید. ویزیت ها معمولا کوتاه هستند و اغلب مسائل گسترده ای ممکن است مطرح شود. پس ایده خوبی است که خود را برای ویزیت آماده کنید.
آنچه می توانید انجام دهید
قبل از ویزیت:
- آیا کسی در خانوادتان تا به حال این مشکل را داشته است؟
- آیا در خانوادتان دیابت وجود دارد؟
- آیا تا به حال تخمدان‌ها، غدد آدرنال یا تیروئید دچار مشکل شده است؟
- چه داروها و مکمل هایی مصرف می کنید؟
- آیا تاکنون بیش از یک هفته دوزهای بالایی از پردنیزولون را مصرف کرده‌اید؟
چه انتظاری از پزشک دارید
پزشک احتمالاً تعدادی سؤال از شما خواهد پرسید. آمادگی برای پاسخگویی به آنها می‌تواند نیازمند صرف زمان باشد.
- چه زمانی علائم شما شروع شد؟
- آیا علائم رفته رفته بدتر میشود؟
- چه نواحی از بدن تحت تأثیر قرار گرفته است؟
- آیا تا به حال سرطان داشته اید؟
