سرطان واژن چیست
سرطان واژن یک نوع سرطان نادر در واژنتان، لوله‌ای توخالی که رحم را به دستگاه تناسلی خارجی‌تان وضل می‌کند، رخ می‌دهد. در اغلب موارد سرطان واژن در سلول‌هایی که سطح واژنتان را پوشانده‌اند رخ داده که معمولا کانال زایمانی می‌نامند. اگرچه گسترش سلولهای بدخیم از سایرنقاط بدنتان به واژن می‌تواند اتفاق بیافتد ولی شروع بدخیمی در خود واژن(سرطان واژن اولیه) بسیار نادر است.
تشخیص زودهنگام این سرطان بهترین شانس بیمار برای درمان است. سرطان واژنی که به فراتر از واژن گسترش یافته، به سختی قابل درمان است.
علائم سرطان واژن
سرطان واژن اولیه ممکن است هیچ نشانه و علامتی نداشته باشد. ولی هنگامی که پیشرفت کرد، می‌تواند باعث علائم زیر شود:
• خونریزی غیرطبیعی از واژن مثلا پس ازمقاربت یا پس از یائسگی
• ترشحات آبکی واژن
• احساس توده یا برآمدگی در واژن
• ادرار دردناک
• تکرر ادراری
• یبوست
• درد لگنی
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
درصورتی که هرگونه علائمی از سرطان واژن مانند خونریزی غیرطبیعی دارید، هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. از آنجایی که سرطان واژن همیشه همراه با علائم و نشانه‌هایی نیست، برنامه معاینات روتین پزشکتان را با دقت دنبال کنید.
علت سرطان واژن
هنوز مشخص نیست که چه عواملی باعث ایجاد سرطان واژن می شود. به طور کلی ، سرطان هنگامی شروع می شود که سلول های سالم یک جهش ژنتیکی کسب کرده که سلول های طبیعی را به سلول های غیر طبیعی تبدیل می کند. سلولهای سالم با سرعت مشخص رشد و تکثیر می یابند و سرانجام در یک زمان مشخص می میرند. سلولهای سرطانی خارج از کنترل رشد و تکثیر می یابند و نمی میرند. سلولهای غیرطبیعی انباشت یک توده (تومور) را تشکیل می دهند. سلولهای سرطانی به بافتهای اطراف حمله می كنند و می توانند از تومور اولیه جدا شوند تا در جای دیگری از بدن گسترش یابد (متاستاز).
انواع سرطان واژن
سرطان واژن بر اساس نوع سلولی که سرطان شروع می‌شود، به انواع مختلفی تقسیم می شود. انواع سرطان واژن شامل موارد زیر است:
• کارسینوم سلول سنگفرشی واژینال ، در سلولهای نازک و مسطح (سلولهای سنگفرشی) که سطح واژن را می‌پوشانند ، شروع شده و رایج ترین نوع آن است
• آدنوکارسینوما واژینال ، که در سلولهای غده ای روی سطح واژنتان شروع می شود
• ملانوم واژینال ، که در سلولهای تولید کننده رنگدانه (ملانوسیت) واژنتان ایجاد می شود
• سارکوم واژینال ، که در سلولهای بافت همبند یا سلولهای ماهیچه ای در دیواره واژنتان ایجاد می شود
ریسک فاکتورهای سرطان واژن
• افزایش سن: خطر ابتلا به سرطان واژن با افزایش سن افزایش می یابد. بیشتر افرادی که به سرطان واژن مبتلا هستند ،بیشتراز ۶۰ سال سن دارند.
• سلولهای آتیپیک در واژن به نام نئوپلازی داخل رحمی واژینال شناخته می‌شوند. تشخیص نئوپلازی داخل واژینال داخل واژن (VAIN) خطر ابتلا به سرطان واژن را افزایش می دهد.
در VAIN ، سلول های داخل واژن با سلول های طبیعی متفاوت بوده ، اما این تفاوت به اندازه‌ای نیست که سرطان محسوب شوند. تعداد کمی از مبتلایان بهIN VA در نهایت به سرطان واژن مبتلا می شوند ، اگرچه پزشکان مطمئن نیستند که چه عواملی باعث ابتلا به سرطان و برخی دیگر خوش خیم می شود.
VAIN غالباً توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شود که می تواند باعث بروز سرطان دهانه رحم ، واژن و روده شود. واکسن هایی که از برخی از انواع عفونت HPV جلوگیری می کنند در دسترس هستند.
• مصرف داروی پیشگیری از سقط جنین. اگر مادرتان در دهه ۱۹۵۰ دارویی بنام دی اتیل استیل بیسترول (DES) مصرف کرده است ، ممکن است در معرض خطر ابتلا به یک نوع خاص از سرطان واژن بنام آدنوکارسینومای سلول روشن باشید.
• سایر عوامل خطر که با افزایش خطر ابتلا به سرطان واژن ارتباط دارند عبارتند از:
•
• شرکای جنسی متعدد
• سن پایین در اولین مقاربت
• سیگار کشیدن
• عفونت HIV
عوارض
سرطان واژن ممکن است در مناطق دوردست بدن مانند ریه ها ، کبد و استخوان ها گسترش یابد (متاستاز شود).
جلوگیری
هیچ روش مطمئنی برای جلوگیری از سرطان واژن وجود ندارد. با این حال ، اگر:
• تحت معاینات منظم لگن و تست پاپ قرار بگیرید. شما می توانید با انجام معاینات روتین لگن و تست های پاپ ، احتمال تشخیص ابتلا به سرطان واژن در اوایل بیماری را افزایش دهید. هنگامی که در مراحل اولیه خود کشف شد ، احتمالاً سرطان واژن بهبود می یابد. در مورد زمان شروع این آزمایش ها و تعداد تکرار آنها با پزشک خود مشورت کنید.
• در مورد واکسن HPV از پزشک خود سؤال کنید. دریافت واکسیناسیون برای جلوگیری از عفونت HPV ممکن است خطر ابتلا به سرطان واژن و سایر سرطانهای مرتبط با HPV را کاهش دهد. از پزشک خود بپرسید که آیا واکسن HPV برای شما مناسب است یا خیر.
• سیگار نکشید. اگر سیگار می کشید ، ترک کنید. اگر سیگار نمی‌کشید ، شروع نکنید. سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطان واژن را افزایش می دهد.
تشخیص
غربالگری سرطان واژن
سرطان واژن گاهی اوقات در طی معاینات روتین معمول لگن یافت می شود که علائم و نشانه ها آشکار باشند. در طی معاینه لگن ، پزشک شما با دقت به بررسی دستگاه تناسلی خارجی می پردازد ، و سپس دو انگشت یک دست را درون واژنتان وارد می کند و همزمان دست دیگر را روی شکم فشار می دهد تا رحم و تخمدان های شما را حس کند. او همچنین دستگاهی به نام اسپکولوم را در واژنتان وارد می کند. اسپکولوم کانال واژنتان را باز می کند تا پزشک بتواند واژن و دهانه رحم‌تان را از نظر ناهنجاری ها بررسی کند.
ممکن است پزشکتان تست پاپ اسمیرانجام دهد. پاپ اسمیر معمولاً برای غربالگری سرطان دهانه رحم استفاده می شود ، اما بعضی اوقات سلول های سرطانی واژینال را می توان در آزمایش پاپ تشخیص داد.
اینکه چند بار تحت این غربالگری قرار می گیرید به فاکتورهای خطر ابتلا به سرطان و اینکه آیا در گذشته آزمایش پاپ غیر طبیعی داشته اید بستگی دارد. با پزشک خود در مورد اینکه چند بار باید این غربالگری های بهداشتی را انجام دهید ، مشورت کنید.
آزمایشاتی برای تشخیص سرطان واژن
ممکن است پزشکتان معاینه لگن و پاپ تست را انجام دهد تا ناهنجاری هایی که ممکن است نشان دهنده سرطان واژن باشد را بررسی کند. براساس این یافته ها ، پزشک ممکن است روش های دیگری را برای تعیین سرطان واژن استفاده کند ، مانند:
• بازرسی واژن با ابزار بزرگنمایی. کولپوسکوپی به معنای معاینه واژنتان با یک دستگاه بزرگنمایی ویژه به نام کولپوسکوپ است. کولپوسکوپی به پزشک اجازه می دهد تا سطح واژن شما را بزرگ کند تا مناطقی از سلول های غیر طبیعی را ببیند.
• برداشتن نمونه ای از بافت واژن برای آزمایش. بیوپسی روشی برای از گرفتن نمونه ای از بافت مشکوک برای آزمایش سلول های سرطانی است. پزشک ممکن است در طول معاینه کولپوسکوپی بیوپسی از بافت انجام دهد. پزشک نمونه آزمایش را برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستد.
مرحله‌بندی(staging)
هنگامی که پزشک سرطان واژن را تشخیص داد ، برای تعیین میزان سرطان – فرایندی به نام مرحله بندی انجام می شود. مرحله سرطان به پزشک شما کمک می کند تا تصمیم بگیرد که چه درمانی برای شما مناسب است. برای تعیین مرحله سرطان ، پزشک ممکن است از موارد زیر استفاده کند:
• تست های تصویربرداری : پزشک ممکن است آزمایشات تصویربرداری را برای تعیین میزان گسترش سرطان ، درخواست کند. آزمایشات تصویربرداری ممکن است شامل اشعه X ، اسکن توموگرافی کامپیوتری (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) یا توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) باشد.
• دوربین های ریز برای دیدن داخل بدنتان: روش هایی که از دوربین های ریز برای دیدن بدن استفاده می کند ، ممکن است به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد که سرطان به مناطق خاص گسترش یافته است یا خیر. دوربین ها به پزشک کمک می کنند تا داخل مثانه (سیستوسکوپی) و روده (پروکتوسکوپی) مشاهده کند.
درمان سرطان واژن
گزینه های درمانی شما برای سرطان واژن به عوامل مختلفی از جمله نوع سرطان واژن و مرحله آن بستگی دارد . شما و پزشکتان بر اساس اهداف درمانی خود و عوارض جانبی که مایل به تحمل آن هستید ، هم‌فکری می‌کنید تا بتوانید تعیین کنید که بهترین روشهای درمانی برای شما کدام است. درمان سرطان واژن معمولاً شامل جراحی و پرتودرمانی است.
جراحی
عمل‌های جراحی که برای درمان سرطان واژن به کار می‌روند، عبارتند از:
• برداشتن تومورهای کوچک یا ضایعات. قسمت سرطانی محدمد به واژن و کمی از حاشیه بافت سالم برای اطمینان از عدم وجود سلولهای سرطانی، برداشته می‌شوند.
• برداشتن واژن (واژینکتومی). برداشتن بخشی از واژن (واژینکتومی جزئی) یا کل واژن (واژینکتومی رادیکال) ممکن است برای از بین بردن سرطان ضروری باشد. بسته به میزان سرطان ، جراح ممکن است همزمان با واژینکتومی ، تصیه به جراحی برای برداشتن رحم و تخمدان ها (هیسترکتومی) و غدد لنفاوی مجاور (لنفادنکتومی) کند.
• برداشتن اکثر ارگانهای لگن : اگر سرطان در ناحیه لگن‌تان گسترش یافته باشد یا اگر سرطان واژن عود کرده باشد ، ممکن است این عمل جراحی لازم شود.
در حین برداشتن لگن ، جراح ممکن است بسیاری از ارگان های موجود در ناحیه لگن ، از جمله مثانه ، تخمدان ها ، رحم ، واژن ، روده و قسمت تحتانی روده بزرگ را خارج کند. دهانه هایی در شکم شما ایجاد می شود تا ادرار (urostomy) و مدفوع(colostomy) از بدن شما خارج شود و در کیسه های استومی جمع شود.
اگر واژنتان به طور کامل برداشته شود ، می توانید برای ساخت واژن جدید اقدام به جراحی کنید. جراحان برای ایجاد واژن جدید از قسمت هایی از پوست ، بخش هایی از روده یا فلپ های عضلانی از مناطق دیگر بدن استفاده می کنند.
با برخی تغییرات ، واژن بازسازی شده به شما امکان می دهد تا مقاربت واژینال داشته باشید. با این حال ، واژن بازسازی شده همان واژن شما نیست. به عنوان مثال ، واژن بازسازی شده فاقد روغن کاری طبیعی است و به دلیل تغییر در اعصاب اطراف ، احساس متفاوتی ایجاد می کند.
پرتو درمانی
پرتودرمانی از پرتوهای پر انرژی مانند اشعه X برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده می کند. تابش می تواند از دو طریق انجام شود:
• اشعه خارجی. تابش پرتوهای خارجی بسته به میزان سرطان بستگی به تمام شکم یا فقط لگن شما دارد. در طول پرتوهای پرتوی خارجی ، شما روی یک میز قرار می گیرید و یک دستگاه پرتوی بزرگ در اطراف‌تان مانیتور می شود تا منطقه مورد نظر را هدف قرار دهید. بیشتر زنان مبتلا به سرطان واژن در معرض اشعه پرتو خارجی قرار دارند.
• اشعه داخلی. در هنگام تابش داخلی (براکی تراپی) ، دستگاه های رادیواکتیو – بذر ، سیم ، سیلندر یا مواد دیگر – در واژن یا بافت اطراف آن قرار می گیرند. بعد از مدت زمان مشخصی ، دستگاه ها برداشته می شوند. افراد مبتلا به سرطان واژن در مراحل اولیه ممکن است فقط پرتودرمانی داخلی دریافت کنند. برخی دیگر ممکن است بعد از تابش اشعه خارجی ، تابش داخلی دریافت کنند.
پرتودرمانی سلولهای سرطانی را که به سرعت در حال رشد هستند ، از بین می برد ، اما ممکن است به سلولهای سالم اطراف هم آسیب برساند و باعث عوارض جانبی شود. عوارض جانبی تابش به شدت تابش و محل مورد نظر بستگی دارد.
سایر گزینه‌های درمان
• شیمی درمانی: شیمی درمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی از مواد شیمیایی استفاده می کند. مشخص نیست که شیمی درمانی برای معالجه سرطان واژن مفید است یا خیر. به همین دلیل ، شیمی درمانی به طور کلی به خودی خود برای معالجه سرطان واژن استفاده نمی شود. شیمی درمانی ممکن است در طول پرتودرمانی مورد استفاده قرار گیرد تا کارایی اشعه را افزایش دهد.
• آزمایشات بالینی: آزمایشات بالینی آزمایشاتی برای آزمایش روشهای جدید درمانی است. در حالی که یک کارآزمایی بالینی به شما امکان می دهد آخرین پیشرفت های درمانی را امتحان کنید ، درمانی تضمین نمی شود. درمورد آزمایش های بالینی موجود با پزشک خود صحبت کنید تا گزینه های خود را بهتر بشناسید ، یا با موسسه ملی سرطان یا انجمن سرطان آمریکا تماس بگیرید تا دریابید که چه کارآزمایی های بالینی برای شما در دسترس است.
مراقبت حمایتی (تسکین دهنده)
مراقبت تسکین دهنده مراقبت های پزشکی تخصصی است که بر روی رهایی از درد و سایر علائم یک بیماری جدی متمرکز است. متخصصان مراقبت تسکینی با شما ، خانواده و پزشکان دیگر شما همکاری می کنند تا یک لایه اضافی از پشتیبانی را ارائه دهد که مراقبت های مداوم شما را تکمیل می کند.
هنگامی که از مراقبت تسکین دهنده و سایر درمان های مناسب استفاده می شود ، ممکن است مبتلایان به سرطان احساس بهتری داشته و طولانی تر زندگی کنند.
مراقبت تسکینی توسط تیمی از پزشکان ، پرستاران و سایر متخصصان متخصص آموزش دیده ارائه می شود. تیم های مراقبت تسکینی قصد دارند کیفیت زندگی افراد مبتلا به سرطان و خانواده هایشان را ارتقا دهند. این نوع مراقبت در کنار درمان های درمانی یا سایر مواردی که ممکن است دریافت کنید ارائه می شود.
