آزمایش فشار خون، فشار شریان‌های بدن را همراه با پمپاژ قلب اندازه گیری می‌کند. ممکن است اندازه گیری فشار خون به عنوان بخشی از معاینات معمول یا غربالگری فشار خون بالا انجام شود. بسیاری از افراد، مانند افراد با فشار خون بالا، فشار خود را در خانه اندازه گیری می‌کنند تا بهتر بتوانند سلامت خود را تحت نظر داشته باشند. در صورتی که تشخیص مشکل فشار خون مااند فشار خون بالا (هایپرتنشن) یا فشار خون پایین (هایپوتنشن) مطرح شود، باید فشار خون بیمار به طور مکرر چک شود. در این مقاله به بررسی بیشتر روش انجام سنجش فشار خون و بررسی عدد به دست آمده خواهیم پرداخت.
علت اندازه گیری فشار خون
آزمایش فشار خون بخش روتینی از معاینات پزشکی را تشکیل می‌دهد.
پزشک ممکن است ملاقات‌های جداگانه‌ای را برای چک کردن فشار خون درخواست کرده و وضعیت فعلی سلامتی فرد را با ارزیابی فشار خون او از جمله، هایپرتنشن، هایپوتنشن، بیماری‌های قلبی یا سایر موارد تحت نظر داشته باشد.
مطالعه این مطلب نیز توصیه می‌شود: شوک کاردیوژنیک
هر فرد باید باید با آغاز ۱۸ سالگی حداقل هر دو سال یک بار فشار خون خود را اندازه بگیرد. فشار خون بالا به عنوان یکی از عامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی و سکته مغزی در نظر گرفته می‌شود. افراد ۴۰ سال یا بالاتر یا افراد ۱۸ تا ۳۹ یال که با خطر فشار خون بالا در آن‌ها وجود دارد باید هر سال تست فشار خون انجام دهند.
اگر فردی عوامل خطر دیگری ابتلا به بیماری‌های قلبی را داشته باشد مانند اضافه وزن یا سابقه خانوادگی فشار خون بالا یا بیماری قلبی، پزشک ممکن است غربالگری در سنین پایین‌تر توصیه کند. اگر در حال حاضر تشخیص فشار خون بالا یا پایین برای شما مطرح شده است، باید با دفعات بیشتری اندازه گیری فشار خون انجام دهید.
حتی اگر پزشک به فشار خون بالا یا پایین مداوم شک نداشته باشد، فشار خون یکی از اطلاعات مهمی است که باید در اختیار پزشک باشد؛ زیرا می‌تواند اطلاعات مهمی در مورد سلامت عمومی بیمار ارائه دهد.
ممکن است پزشک توصیه کند که علاوه بر آزمایش منظم فشار خون در مطب، بیمار فشار خون خود را در منزل نیز تحت نظر داشته باشد. برای این منظور دستگاه‌های دیجیتال فشار خون خانگی وجود دارند که استفاده از آن‌ها بسیار آسان است.
خطرات
اندازه گیری فشار خون هیچ خطری ندارد. ممکن است فشردن کاف فشار خون و فشار وارد شده بر روی بازو ناراحت کننده باشد، اما تنها چند ثانیه طول می‌کشد.
گاهی اوقات چند لکه کوچک و بدون درد قرمز (پتشی) بعد از تست درست در زیر محل کاف ظاهر می‌شود، به خصوص در صورت مصرف داروهای ضد پلاکت.
آمادگی برای اندازه گیری فشار خون
گرفتن فشار خون به آمادگی خاصی نیاز ندارد. بهتر است یک پیراهن آستین کوتاه بپوشید تا پرستار یا تکنسینی که فشار خون را اندازه می‌گیرد دسترسی آسان‌تری به بازوی شما داشته باشد.
اما اگر اندازه گیری فشار خون علت اصلی ویزیت پزشک برای بررسی یا چک کردن فشار خون بالا است، باید پیش از آزمایش دستشویی بروید تا مثانه خالی باشد و از خوردن، آشامدین نوشیدنی‌های کافئین دار و سیگار کشیدن به مدت یک ساعت پیش از آزمایش خودداری کنید.
از آن جایی که برخی از داروها مانند داروهای سرماخوردگی بدون نسخه، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، داروهای ضد افسردگی، قرص‌های ضد بارداری و سایر دارو می‌توانند بر روی فشار خون تأثیر بگذارند، بهتر است که لیستی از داروها و مکمل‌های مصرفی تهیه شود. مصرف داروهای تجویزی که فکر می‌کنید ممکن است بر روی فشار خون شما تأثیر بگذارد، را بدون دستور پزشک قطع نکنید.
گرفتن فشار خون چگونه انجام می‌شود
در طول تست
اندازه گیری فشار خون اغلب بخش روتینی از ویزیت پزشکی محسوب می‌شود. این تست ممکن است توسط پرستار یا تکنسین انجام شود.
بهترین حالت برای تست فشار خون شرایطی است که بیمار بر روی یک صندلی در اتاق معاینه نشسته باشد. بازو باید به روی یک میز هم سطح با قلب قرار داده شود. هر دو پا روی زمین صاف بوده و بیمار به پشتی صندلی تکیه دهد.
پرستار یا تکنسین کاف بادی را در قسمت بالای بازوی می‌پیچید به طوری که انتهای کاف دقیقاً بالای آرنج باشد. کاف به یک صفحه دیجیتال یا دستگاهی شبیه دماسنج متصل است. به این دستگاه‌ها به اسفیگمومانومتر گفته می‌شود.
پرستار یا تکنسین فشار خون را در هر دو بازوی می‌گیرد تا بررسی کند که آیا تفاوتی وجود دارد یا خیر. استفاده از کاف بازویی با اندازه مناسب و وسیله کالیبره شده مناسب بسیار مهم است.
در طول تست، بیمار نباید صحبت کند یا بازوی خود را جابجا کند. پرستار یا تکنسین نبض مچ دست فرد را احساس کرده، سپس با اسفیگمومانومتر عدد را چک خواهد کرد و همزمان با ورود هوا به کاف نبض بیمار چک خواهد کرد. در این حالت باو می‌تواند تخمین بزند که چه مقدار هوا برای پمپاژ درون کاف به منظور اندازه گیری دقیق فشار خون لازم است.
هنگامی که پرستار یا تکنسین سرخرگ را پیدا کرد گوشی را بالای بازو قرارمی دهد تا جریان خون را بشوند. سپس او با یک پمپ دستی کوچک شروع به باد کردن کاف می‌کند. این باد کردن تا لحظه‌ای که ورود جریان خون از طریق شریان به بازوها متوقف شود، ادامه خواهد یافت.
سپس پرستار یا تکنسین دریچه روی پمپ دستی را باز می‌کند تا به آرامی هوای کاف آزاد شود. همچنین به نبض بیمار نیز گوش می‌دهد تا فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را ثبت کند.
فشار سیستولیک یا بزرگ‌ترین عدد خوانده شده هنگام گرفتن فشار خون، فشار جریان خون هنگام انقباض عضله قلب را تخمین می‌زند. فشار دیاستولیک یا کوچک‌ترین عدد خوانده شده هنگام گرفتن فشار حون، فشار اندازه گیری شده در بین ضربانات قلبی است. فشار خون بر اساس میلی متر جیوه اندازه گیری می‌شود که به طور خلاصه mm Hg نوشته می‌شود.
همچنین ممکن است فشار خون با استفاده از دستگاهی که فشار نبض را بررسی می‌کند، اندازه گیری شود تا فشار خون سیستولیک و دیاستولیک تعیین شود. اگر در این حالت نیاز نیست تا پرستار یا تکنسین نبض بیمار با استتوسکوپ چک کند.
فشار خون چه به صورت دستی و چه با دستگاه اتوماتیک اندازه گیری شود، تنها یک دقیقه طول می‌کشد.
بعد از تست
پرستار یا تکنسین که فشار خون را اندازه می‌گیرد می‌تواند بلافاصله پس از پایان آزمایش به بیمار بگوید که فشار خونش چقدر بود. اگر آزمایش فشار خون نشان دهنده‌ی فشار خون بالا یا پایین باشد، ممکن است پزشک معالج در مورد نتیجه به دست آمده با بیمار صحبت کند.
اگر پزشک به فشار خون بالا یا پایین شک داشته و آغاز درمان دارویی را مد نظر داشته باشد، باید حداقل در سه ویزیت دیگر اندازه گیری فشار خون تکرار شود. علت این است که فشار خون لحظه به لحظه و روز به روز متفاوت است. همچنین به همین دلیل ممکن است در یک ویزیت چندین بار تست فشار خون انجام شود. این کار اغلب در یک حالت آرام با دستگاه‌های خودکار انجام می‌شود که در طی چند دقیقه جندین بار فشار خون را اندزه گیری کرده و مقدار متوسط را اعلام می‌دارند.
پزشک نتایج هر یک از تست‌های فشار خون را چک و نیاز به دریافت درمان دارویی را چک خواهد کرد. همچنین ممکن است به بیمار دستور داده شود که چندین نوبت فشارخون خود را در خانه اندازه بگیرد. برای اطمینان از اعتبار نتایج منزل، می‌توان با پزشک مشورت کرد. از پزشک خود بخواهید که هنگام استفاده از دستگاه و اندازه گیری فشار خون شما را تحت نظر گرفته و ببیند که آی به درستی این کار را انجام داده‌اید یا خیر. حتماً از یک کاف مناسب استفاده کنید. سالی یک بار نتایج خود را نزد پزشک اورده و بررسی کنید که آیا نتایج با حالتی که پزشک خود فشار را اندازه گیری می‌کند، تقاوتی دارد یا خیر. بررسی فشار خون خانگی جایگزین مناسب مراجعه به پزشک نیست و مانیتور فشار خون خانگی ممکن است محدودیت‌هایی داشته باشد.
ارزیابی مرتب فشارخون
اگر به طور مرتب فشار خود را اندازه می‌گیرید، بهتر است نتایج خود را بر روی یک دفتر مخصوص فشار خون چه بر روی کاغذ و یا چه به صورت الکترونیکی، پرونده پزشکی شخصی آنلاین یا ردیاب فشارخون ثبت کنید. با این کار می‌توان نتایج را به راحتی در اختیار ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی و اعضای خانواده قرار داد.
برخی از مانیتورهای فشار خون می‌توانند به طور مستقیم یا بی سیم به رایانه یا تلفن همراه شما متصل شوند که در این حالت انتقال اطلاعات به سوابق آنلاین را آسان‌تر می‌شود.
نتایج
به محض پایان آزمایش می‌توان عدد اندازه گیری شده را در اختیار داشت. فشار خون خوانده شده دو عدد دارد. شماره اول یا بزرگ‌ترین عدد فشار شریان‌ها را در هر ضربان قلبی نشان می‌دهد (فشار سیستولیک). شماره دوم یا عدد کوچک‌تر فشار شریان‌ها را در زمان بین ضربان‌های قلبی نشان می‌دهد (فشار دیاستولیک).
در ادامه نگاهی به چهار دسته فشار خون و معنی آن‌ها خواهیم داشت. اگر در دو اندازه گیری فشار خون دو عدد با دسته‌ها محتلف به دست آمد باید دسته بزرگ‌تر را مد نظر گرفت.
| شماره بزرگ‌تر (فشار سیستولی) به میلی متر جیوه | و/یا | شماره کوچک‌تر (فشار دیاستولی) به میلی متر جیوه | دسته |
| کمتر از ۹۰ | یا | کمتر از ۶۰ | فشار خون پایین (هایپوتنشن)* |
| کمتر از ۱۲۰ | و | کمتر از ۸۰ | فشار خون نرمال |
| ۱۲۰-۱۲۹ | و | کمتر از ۸۰ | فشار خون بالاتر از حالت نرمال |
| ۱۳۰-۱۳۹ | یا | ۸۰-۸۹ | استیج ۱ فشار خون بالا (هایپرتنشن) |
| بالاتر از ۱۴۰ | یا | بالاتر از ۹۰ | استیج ۲ فشار خون بالا (هایپرتنشن) |
محدوده‌ای که برای کودکان و نوجوانان در نظر گرفته می‌شود کمتر است. اگر فکر می‌کنید که ممکن است فرزند شما فشار خون بالا داشته باشد با پزشک خود صحبت کنید.
فشار خون بالا تر از حالت نرمال و استیج ۱ و ۲ هایپرتنشن
اگر آزمایش فشار خون نشان دهد که فشار خون شما بیشتر از حالت نرمال است، پزشک توصیه می‌کند برای کاهش فشار خون سعی کنید تا تغییراتی در شیوه زندگی خود ایجاد کنید.
- مقدار نمک را در رژیم غذایی خود کاهش دهید. انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند که بزرگسالان سالم بیش از ۲۳۰۰ میلی گرم نمک (سدیم) در روز مصرف نکنند. اکثر بزرگسالان در حالت ایده آل نباید بیشتر از ۱۵۰۰ میلی گرم سدیم مصرف کنند.
باید به مقدار نمکی که به غذاهای خود اضافه می‌کنید و مقدار نمکی که در غذاهای فرآوری شده مانند سوپ‌های کنسرو شده یا شام‌های یخ زده نیز توجه کرد.
- غذاهای سالم بخورید. مصرف میوه، سبزیجات، غلات کامل و غذاهای لبنی کم چرب را در نظر داشته باشید. چربی‌های اشباع و چربی کامل کمتری مصرف کنید.
- ترک سیگار در صورت مصرف سیگار. همچنین باید سعی کنید تا در معرض دود سیگار نیز قرار نداشته باشید.
- وزن کم کنید. اگر اضافه وزن دارید، از دست دادن حتی ۵ پوند (حدود ۲.۲۶ کیلوگرم) نیز می‌تواند در کاهش فشار خون موثر باشد.
- به طور منظم ورزش کنید. فعالیت بدنی منظم می‌تواند در کاهش فشار خون نقش داشته باشد و وزن بیمار را نیز کنترل کند. حداقل پنج بار در هفته و هر بار به مدت حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید.
- مصرف الکل را محدود کنید. حتی اگر فردی سالم باشد نیز مصرف الکل می‌تواند فشار خون را افزایش دهد. اگر الکل می‌نوشید، در حد اعتدال بنوشید. به این معنی که روزانه حداکثر یک نوشیدنی برای خانم‌ها در هر سنی و آقایان مسن‌تر از ۶۵ سال و حداکثر دو نوشیدنی در روز برای آقایان ۶۵ ساله و جوان‌تر. یک نوشیدنی برابر است با ۱۲ اونس آبجو، ۵ اونس شراب یا ۱.۵ اونس ۸۰-proof liquor.
اگر ایجاد تغییراتی در سبک زندگی به تنهایی کافی نباشد، پزشک ممکن است مصرف داروهایی را به منظور کاهش فشار خون توصیه کند. پزشک در مورد بهترین گزینه دارویی ممکن برای بیمار با او صحبت خواهد کرد.
فشار خون پایین
فشار خون پایین که علانم یا نشانه‌ای نداشته باشد یا تنها علائم خفیفی از خود نشان دهد مانند دوره‌های کوتاه سرگیجه هنگام ایستادن، به ندرت ممکن است به درمان نیاز داشته باشد. اگر علائمی دارید، بهترین درمان به علت اصلی هایپوتنشن بستگی دارد.
