سرطان، بیماری که با رشد بی رویه سلولها در بدن ظاهر میشوند. سلولهای غیر طبیعی سلولهای سالم بدن را در بر میگیرند و کارکرد بدن را دشوار میکنند. در نهایت سلولهای غیر طبیعی میتوانند به تودههای بزرگ و به انواع سرطان خوشخیم و یا بدخیم تبدیل شوند. یک باور عمومی وجود دارد که سرطان یک بیماری واحد است. اما در حقیقت سرطان به مجموعهای بیش از ۲۰۰ نوع بیماری گفته میشود که با رشد بی رویه سلولهای جهش یافته همراه است. معمولا بیشتر افراد سرطان را از همان نقطهای که در بدن ظاهر و تشخیص داده میشود، نامگذاری میکنند.
این تنها روش نیست و از نظر علمی برای پاسخ به این سوال که چند نوع سرطان داریم؟ نظرات دیگری وجود دارد. طبق تحقیقات متخصصان سرطان شناسی، انواع سرطان بر اساس محل تشکیل آن تشخیص داده نمیشود. بلکه بر اساس سلولهای مهاجم و جهش یافته به چهار دسته تقسیم میشوند. در ادامه این مطلب از مجله پزشکی سلول سبز قصد داریم به تفکیک اطلاعات دقیقی درباره انواع سرطان در اختیارتان قرار دهیم.
سرطان کارسینوما
سرطانهای کارسینوما یکی از شایعترین انواع این بیماری به شمار میروند و امکان دارد به سایر بخشهای بدن انتقال یابتد. این نوع از سرطان در پوست یا در بافتهای اندامهای داخلی بدن مانند استخوان، نخاع و سیستم ایمنی تشکیل و شروع میشوند. کارسینوما خود گونههای محتلفی دارد که عبارتند از:
- سرطان سلول بازال که شایعترین نوع سرطان پوست است و در بخش بیرونی و لایه اپیدرم پوست تشکیل و اگر به موقع تشخیص داده شود، قابل درمان است. در غیر این صورت ممکن است در غدد لنفاوی و یا سایر قسمتهای بدن گسترش یابند.
- سرطان سلول فلسی؛ این نوع سرطان نیز روی بافتهای بیرونی پوست روی صورت، گوشها، گردن، لب و پشت دستها ظاهر میشوند. معمولا بیشتر از سرطان سلول بازال قابلیت رشد و گسترش دارد و ممکن است به دستگاه گوارشی و تنفسی نیز راه یابد.
- کارسینوم سلول کلیوی که شایعترین نوع سرطان کلیه است و معمولا به شکل تومور در کلیه رشد میکند.
- کارسینوم مجرای درجا یا (DCIS)؛ معمولا سلولهای سرطانی در داخل مجاری سینه یافت میشوند و با تشخیص به موقع قابل درمان هستند.
- کارسینوما مجرای تهاجمی؛ این نوع سرطان سینه در مجرای شیر شروع و تا بافت چربی سینه گسترش مییابد. این بیماری میتواند از طریق سیستم لنفاوی و جریان خون به سایر نقاط بدن گسترش یابد.
- آدنوکارسینوما نوعی از سرطان است که در سلولهای غدهای شروع میشوند. سلولهای غدهای وظیفه ساخت مخاط و مایعات بدن را دارند و در اندامهای مختلف بدن انسان وجود دارند. سرطانهای آدنوکارسینوما میتواند در بخشهای مختلف بدن ایجاد شوند.
عوامل پیدایش سرطان کارسینوما و روشهای درمانی آن
هر چند که به طور دقیق نمیتوان عواملی برای ابتلای به انواع سرطان مشخص کرد. اما معمولا عوامل خاصی مانند ژنتیک و سابقه خانوادگی و مهمتر از همه افزایش سن و چاقی میتوانند افراد را در معرض ابتلای انواع سرطان کارسینوما قرار دهند. از شایعترین سرطانهای کارسینوما میتوان به سرطان ریه، پروستات و کلیه اشاره کرد. درمان این نوع سرطان بسته به محل و وسعت بیماری متفاوت و معمولا به بیماران درمانهای زیر توصیه میشود:
- جراحی؛ برخی از سرطانهای کارسینوما با توجه به نوع آن با برداشتن بافت سرطانی و اطراف آن ممکن است درمان شود.
- پرتو درمانی؛ معمولا به همراه جراحی و شیمی درمانی به کار برده میشود. در این روش بافتهای سرطانی را مورد هدف قرار میدهند و برای کمک به حفظ بافتهای سالم و اندامهای اطراف طراحی شدهاند.
- شیمی درمانی؛ در این روش داروهایی برای از بین بردن سلولهای سرطانی به بدن بیمار تزریق میشود.
اگر باز هم تا این قسمت از مطلب چند نوع سرطان داریم با سوالات متعددی درباره این بیماری در مواجه هستید، پیشنهاد میکنیم به مجله پزشکی سلول سبز مراجعه کنید.
سرطان سارکوم
دومین نوع سرطان، در دسته سارکوم قرار میگیرد. این سرطان معمولا در بافتهای پیوندی و یا حمایتی بدن مانند غضروف، استخوان، ماهیچه، چربی و یا رگهای خونی پدیدار میشوند. سرطانهای نوع سارکوم معمولا از نوع تومورهای بدخیم هستند و ممکن است از بازوها و یا پاها شروع و در سر و گردن و اندامهای داخلی و شکمی یافت شوند و معمولا از نوع شایع نیستند. انواع سرطانهای سارکوم شامل موارد زیر است:
- آنژیوسارکوم
- سارکوم استخوان (با چهار زیر مجموعه استئوسارکوم، فیبروسارکوم، سارکوم یوینگ و کندروسارکوم)
- لیپوسارکوم (از سلولهای چربی موجود در سراسر بدن ایجاد می شود)
- سارکوم فیبروبلاستی
- تومورهای استرومایی دستگاه گوارش GIST))
- سارکوم زنان (Gynaecological sarcoma)
- سارکوم کاپوسی
- لیومیوسارکوم
- تومور بدخیم غلاف عصب محیطی MPNST))
- سارکوم Retroperitoneal (تومورهای صفراوی)
- رابدومیوسارکوم (در عضلات اسکلتی بدن ایجاد میشود)
- سارکوم اوینگ با بافت نرم
- سارکوم سینوویال (در سلولهای اطراف مفاصل و تاندونها)
عوامل تاثیرگذار در پیدایش سرطان سارکوم
بسیاری از پزشکان ریسک فاکتورهای ابتلا به سرطان سارکوم را همانند سایر سرطانها عوامل زیست محیطی و سبک زندگی نمیدانند. برخی از عوامل ایجاد تومورهای سارکومی شامل موارد زیر است:
- سندرمهای ارثی
- ابتلا به برخی ویروسها مانند ویروس ایدز و یا ویروس تبخال
- پرتودرمانی
- بروز عفونت در اثر شکستگی مفاصل
سرطان لنفومی
لنفوم نوعی سرطان خون است و زمانی ایجاد میشود که گلبولهای سفید خون به نام لنفوییستها خارج از کنترل رشد میکنند. لنفویستها در واقع بخشی از سیستم ایمنی بدن انسان محسوب میشوند و در سیستم لنفاوی حرکت میکنند و به مبارزه با عفونتها میپردازند. در صورت ابتلا به سرطان لنفومی، لنفوییستها به صورت غیر طبیعی تقسیم میشوند و یا در مواقع ضروری نمیمیرند. این نوع از سرطان معمولا در غدد لنفاوی زیر بغل، گردن یا کشاله ران ایجاد میشوند. تودههای لنفومی برخلاف سایر تودهها جامد هستند و انواع آن عبارتند از:
- لنفوم هوچکین (این نوع بیشتر مواقع در مغز استخوان دیده میشود)
- لنفوم غیر هوچکین (این نوع تومور بیشتر در افراد مسن ایجاد میشود)
عوامل تاثیرگذار در ابتلا به سرطانهای لنفومی و روشهای درمان آن
عوامل خطرزا برای لنفوم غیر هوچکین، افزایش سن و معمولا در افراد بالای ۶۰ سال رخ میدهد. سایر عوامل خطرزا برای لنفوم هوچکین:
- ابتلا به بیماریهای خود ایمنی
- ژنتیک
- قرارگیری در معرض مواد شیمیایی و استفاده از داروهای خاص
سرطانهای لنفومی همانند سایر سرطانها با تشخیص به موقع با شیمی درمانی، پرتودرمانی، ایمونوتراپی و پیوند سلولهای بنیادی درمان میشوند.
سرطان لوسمی
سلولهای سرطانی لوسمی در بافتهای خونساز بدن مانند مغز استخوان و سیستم لنفاوی ایجاد میشوند. گلبولهای سفید خون را درگیر میکنند. یکی از شایعترین نوع آن سرطان خون در کودکان است. علایم و نشانههای رایج آن معمولا با تب و لرز، تعریق زیاد، خونریزی و کبودی، کاهش وزن و متورم شدن غدد لنفاوی ظاهر میشوند. انواع سرطان لوسمی عبارتند از:
- لوسمی میلوژن حاد AML))
- لوسمی میلوژن مزمن CML))
- لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL)
- لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL)
عوامل تاثیرگذار در ابتلا به سرطان لوسمی و روشهای درمان آن
- اختلالات و ناهنجاریهای ژنتیکی مانند سندرم داون
- سیگار کشیدن
- سابقه خانوادگی مبتلا به سرطان خون
- قرارگیری در برابر مواد شیمیایی
سرطان لوسمی با شیمی درمانی، پرتودرمانی، بیولوژیکی و پیوند سلولهای بنیادی درمان میشوند.
کلام آخر
به انتهای مطلب چند نوع سرطان داریم، رسیدیم. سالیان سال است متخصصان و پزشکان بی شماری در سراسر دنیا سعی در شناخت بیشتر و ریشهکن کردن این بیماری دارند. آنگونه که ما در این مطلب متوجه شدیم انواع سرطان با تشخیص به موقع و قبل از پیشرفت در سایر اعضای بدن درمانپذیر هستند. برای کسب اطلاعات دقیقتر و شناخت بیشتر بیماری سرطان و عوامل خطرزا آن پیشنهاد میکنیم سری به مجله پزشکی سلول سبز بزنید و از اطلاعات جامع این سایت بهرهمند شوید.