شکستگی‌های مچ پا آسیب‌های بسیار شایعی هستند که در طول ورزش یا انجام دیگر فعالیت‌ها رخ می‌دهند و موجب درد شدید می‌شوند. روش‌های درمانی که برای شکستگی مچ پا مورد استفاده قرار می‌گیرند را می‌توان به دو دسته کلی روش‌های غیر جراحی و جراحی تقسیم کرد.
زمانی که شکستگی‌های مچ پا پایدار هستند و تنها شامل یک شکستگی در استخوان می‌شوند، اغلب بدون جراحی درمان می‌شوند. سایر شکستگی‌ها که شامل آسیب دیدگی و شکستگی‌های شدید هستند و با آسیب دیدگی رباط همراه می‌شوند، اغلب برای درمان نیاز به جراحی دارند.
درمان غیر جراحی شکستگی مچ پا چیست؟
در شکستگی‌های حاد مچ پا که معمولا کوچک و بی‌اهمیت هستند، معمولا پوست محل شکستگی سالم است و از لبه‌های شکستگی در برابر محیط بیرون محافظت می‌کند. علاوه بر این، این شکستگی‌ها معمولا منجر به بی‌ثباتی مفصل مچ پا نمی‌شوند و در آن‌ها جابجایی حداقلی یا هیچ جابجایی در استخوان‌های مربوط به مفصل مچ پا وجود ندارد. این شکستگی‌ها معمولا با روش‌های درمانی غیر جراحی زیر قابل درمان هستند:
- فشرده‌سازی خفیف
- کمپرس یخ
- بالا نگه داشتن قوزک پا
- دارو‌های مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا تیلنول
- کفش مخصوص پیاده روی یا گچ
- آتل برای تثبیت مچ پا
- عصا، واکر یا ویلچر به منظور کاهش فشار ناشی از وزن بدن بر مچ پای آسیب دیده
شکستگی‌های پایدار مچ پا معمولا می‌توانند تا حدودی وزن بدن را تحمل کنند و پس از کنترل درد بیمار سعی می‌کند که روی پا‌های خود بایستد. این شکستگی‌ها معمولا در عرض ۶ الی ۸ هفته بهبود می‌یابند و پس از این مدت بیماران می‌توانند بی‌حرکتی و محافظت را قطع کنند.
اسپلینت و گچ‌گیری چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
اسپلینت یا آتل که تثبیت بسیار خوبی برای شکستگی مچ پا ایجاد می‌کند، از فایبر گلاس ساخته می‌شود و اغلب دارای یک قطعه پشتی و یک قطعه پهلو به پهلو است که فضایی مناسب برای تورم ایجاد می‌کند.
گچ‌گیری معمولا پس از رفع تورم اولیه مورد استفاده قرار می‌گیرد و از جنس فایبرگلاسی است که اطراف مچ پا را به خوبی می‌پوشاند.
آتل و گچ هردو از انگشتان پا تا عضله فوقانی ساق پا را پوشش می‌دهند و از مچ پا به خوبی حمایت می‌کنند.
شکستگی مچ پا چه زمانی نیاز به جراحی دارد؟
دکتر توحید صفایی زمانی که مچ پا دچار شکستگی ناپایدار شده باشد، تصمیم به جراحی مچ پا می‌گیرد که این جراحی معمولا با هدف بازگرداندن هم ترازی مفصل مچ پا برای به حداقل رساندن عوارض آینده می‌باشد. جراحی شکستگی مچ پا شامل تثبیت استخوان‌های شکسته با استفاده از صفحات و پیچ‌ها و ترمیم آسیب دیدگی رباط‌ها می‌باشد.
درمان جراحی شکستگی مچ پا چیست؟
زمانی که شکستگی استخوان مچ پا با جا بجایی سطح استخوان یا مفصل همراه باشد، به عنوان یک آسیب ناپایدار در نظر گرفته می‌شود و نیازمند مداخله جراحی آرتروسکوپی مچ پا است.
شکستگی‌های باز که با نام شکستگی‌های مرکب نیز شناخته می‌شوند، اغلب نیازمند درمان فوری هستند، زیرا در آن‌ها پوست پوشاننده مفصل پاره شده و اندام‌های درونی در معرض محیط بیرونی قرار می‌گیرند و احتمال آلودگی شدید با خاک، شن، عرق و… افزایش می‌یابد.
به دلیل این که آلودگی می‌تواند در چنین زخم‌هایی منجر به عفونت شود و بر بهبود شکستگی تاثیر منفی بگذارد، استفاده از آنتی بیوتیک‌های فوری و تمیز کردن محل جراحی در این شکستگی‌ها بسیار ضروری می‌باشد.
دکتر توحید صفایی در مورد چنین شکستگی‌هایی می‌گوید: ابتدا از یک درمان موقت با حداقل تهاجم که پوست روی شکستگی‌ها را می‌پوشاند استفاده می‌شود، تا زمانی که پوست و بافت‌های نرم بدن بهبود یابند و سالم‌تر شوند و عمل جراحی قطعی دوم صورت گیرد.
مدت زمان بهبودی برای شکستگی‌های مچ پا چقدر است؟
مدت زمان بهبودی شکستگی مچ پا به شدت آسیب دیدگی، روش‌های درمانی جراحی و غیر جراحی، علائم و نیاز‌ها بستگی دارد و معمولا با الگوی شکستگی، شدت ناپایداری شکستگی و ترجیحات بیمار تعیین می‌شود.
هر چه میزان آسیب دیدگی و نیاز‌های سخت بیمار کمتر باشد و بیمار جوان‌تر باشد، بهبودی با سرعت بیش‌تری انجام می‌شود. پس طبیعتا بیمارانی که آسیب دیدگی‌های شدید‌تری دارند، جراحی آن‌ها پیچیده‌تر بوده و اهداف سخت یا ورزشی دارند، می‌توانند انتظار زمان بهبودی طولانی‌تری را داشته باشند.
اکثر بیمارانی که شکستگی‌های مچ پای آن‌ها با روش‌های غیر جراحی درمان می‌شود، می‌توانند انتظار داشته باشند که بین ۴ تا ۶ ماه و یا تا ۹ ماه بهبودی رضایت بخشی داشته باشند. اما بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند، معمولا قبل از ۹ ماه تا یکسال به طور کامل بهبود نمی‌یابند.
تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که استفاده از فیزیوتراپی و توانبخشی پس از جراحی شکستگی مچ پا می‌تواند سرعت بهبودی بیماران را افزایش دهد و آن‌ها را زود‌تر به سطح قبل از آسیب بازگرداند.
منبع: وب سایت دکتر توحید صفایی
