محققان اسپانیایی دریافتند که شیر مادر حاوی بیش از ۷۰۰ گونه باکتری است.
شیر مادر یکی از عواملی است که تعیین میکند فلور باکتریایی چگونه در نوزاد تازه متولد شده ایجاد میشود. با این حال، ترکیب و نقش بیولوژیکی این باکتریها در نوزادان ناشناخته ماندهاست.
گروهی از دانشمندان اسپانیایی از تکنیکی بر اساس تعیین توالی DNA برای شناسایی مجموعه باکتریهای موجود در شیر مادر به نام میکروبیوم استفاده کردهاند. با توجه به مطالعه آنها، متغیرهایی که قبل و بعد از تولد بر غنای میکروبی شیرمادر تاثیر میگذارند هم اکنون قابل تعیین هستند.
آغوز اول ترشح غدد پستانی پس از زایمان است. در برخی از نمونههای گرفتهشده از این مایع، بیش از ۷۰۰ گونه میکروارگانیسم پیدا شدهاست که از مقدار مورد انتظار کارشناسان بیشتر بور. نتایج به دست آمده در مجله آمریکایی Clinical Nutrition منتشر شدهاست.
María Carmen Collado محقق موسسه Agrochemistry صنایع غذایی (یاتا-CSIC) و الکس میرا، پژوهشگر در مرکز عالی بهداشت عمومی پژوهش (CSISP-GVA) میگویند:
“این یکی از اولین مطالعات مربوط به چنین تنوع با استفاده از روش از pyrosequencing (یک روش تعیین توالی DNA در مقیاس بزرگ) بر روی نمونه آغوز و شیر مادر است، مطالعات بعدی یک ماه و شش ماه بعد از شیر دادن به نوزاد انجام شدهاند.”
شایعترین گونه باکتریایی در نمونه آغوز Weissella، Leuconostoc، Staphylococcus، Streptococcus و Lactococcus بود. در بین ماه اول و ششم تغذیه با شیر مادر، باکتریهای معمولی حفره دهان، مانند Veillonella، Leptotrichia و Prevotella مشاهدهشدند.
نظر نویسنده درباره این مشاهده:
“ما هنوز قادر به تعیین این که ایا این باکتریها به دهان نوزاد وارد شدهاند و یا اینکه آیا باکتریها از دهان کودک به شیر مادر واردشده وترکیب ان را تغییر میدهند نیستیم.”
هر چه وزن مادر بیشتر باشد، باکتری کمتری میشود
این مطالعه همچنین نشان میدهد که شیر مادران چاق و کسانی که افزایش وزن بیشتری طی دوران بارداری دارند، تعداد گونههای کمتری از باکتری را دارد.
نوع زایمان نیز در میکروبیومهای شیر مادر تاثیر میگذارد؛ مادرانی که تحت سزارین برنامه ریزی شده قرار گرفتهاند، نسبت مادرانی که زایمان طبیعی داشتهاند؛ شیری غنی از میکروارگانیسمها را دارند. با این حال، مادرانی که سزارین برنامه ریزی نشده (زایمان) داشتهاند، ترکیب شیری بسیار شبیه به مادرانی که زایمان طبیعی کردهاند؛ دارند.
این نتایج نشان میدهد که وضعیت هورمونی مادر در زمان زایمان نیز در ترکیب شیر نقش ایفا میکند، عدم سیگنال از استرسهای فیزیولوژیکی،مانند سیگنالهای هورمونی خاص زایمان، میتواند بر ترکیب میکروبی شیر مادر تاثیر بگذارد.
کمک به صنایع غذایی
با توجه به اینکه باکتریهای موجود در شیر مادر، یکی از موارد اولیه برخورد با میکروارگانیسم ها را در دستگاه گوارش نوزاد تشکیل میدهد، محققان در حال کار برای تعیین این هستند که آیا انها نقش سوخت و سازی در بدن دارند، یعنی به کودک در هضم شیر مادر کمک میکند و یا دارای نقش ایمنی هستند، یعنی به تشخیص موجودات خارجی و غیر مفید کمک میکنند.
این نتایج درهای جدیدی را برای نویسندگان باز کردهاند تا استراتژیهای جدیدی را برای تغذیه کودکان در راستای بهبود سلامت طراحی کنند.
نویسندگان این پژوهش چنین نتیجه گیری کردهاند:
“اگر باکتریهای کشف شده در شیرمادر در این مطالعه برای توسعه سیستم ایمنی بدن مهم باشند، می توان خطر ابتلا به آلرژی، آسم و بیماریهای خود ایمنی را کاهش داد.”