پژوهشگران بریتانیایی میگویند که داشتن استرس و دلواپسی زیاد، ممکن است ریسک ابتلا به اضافه وزن و چاقی را افزایش دهد.
محققان گفتند که ارتباطی بین سطح بالای هورمون استرس، یعنی کورتیزول، و اضافه وزن، یافتهاند.
محقق Andrew steptoe، پروفسور روانشناسی مؤسسهی قلب بریتانیا در دانشگاه لندن، می گوید:
“ما نمیدانیم که کدام یک زودتر پیش آمده، وزن زیاد بدن یا سطح بالای کورتیزول.”
برای انجام پژوهش، تیم Steptoe، سطح کورتیزول را در دستهای مو، با طولی حدود ۳/۴ اینچ که تا حد امکان نزدیک به پوست سر بود، بررسی کردند. این نمونهی مو، سطح کورتیزول انباشتهشده در طول ۲ ماه گذشته را نشان میداد.
کورتیزول، هورمون اصلی استرس بدن است، که هنگام دادن پاسخ ستیز و گریز در برابر خطر، آزاد میشود. این هورمون به فرار کردن از خطر کمک میکند، اما اگر سطح کورتیزول به طور مزمن بالا بماند، میتواند سبب افسردگی، اضافه وزن، اضطراب و دیگر مشکلات باشد.
پژوهش شامل ۲۵۰۰ نفر از افراد بزرگسال انگلستان، با سن ۵۴ و بالاتر میباشد.
محققان سطح کورتیزول نمونه را با وزن بدن، دور کمر و شاخص تودهی بدنی( BMI، یک مقدار تقریبی از چربی بدن بر اساس طول قد و اندازهی وزن) مقایسه کردند. آنها همچنین به این که چگونه سطح کورتیزول با چاقی مزمن مرتبط است، توجه کردند.
در شرکتکنندههایی که سطح کورتیزول بالایی داشتند، دور کمر بزرگتر، بیشتر دیده میشد( بیش از ۴۰ اینچ در مردان و بیش از ۳۵ اینچ در زنان و یک عامل خطر برای بیماری قلبی و دیگر مشکلات). در افرادی که سطح کورتیزول بالا بود، BMI هم بالاتر بود- هرچهقدر BMI بالاتر، سطح چربی بدن هم بالاتر.
اگر چه پژوهش ارتباط بین کورتیزول و چاقی را نشان داد، اما علت این رابطه را اثبات نکرد.
یک کارشناس آمریکایی روش به کار بردهشده در پژوهش را زیر سوال برد. Connie Diekman، مدیر دانشگاه تغذیهی واشنگتن، میگوید:
” دلیل استفاده از نمونهی مو به عنوان نشاندهندهی وزن یا چربی، ناکافی است.”
محققان پژوهش اشاره کردند که، استفاده از کوتیزول مو، یک اندازهگیری نسبتاً جدید است که به آسانی بهدست میآید و میتواند در تحقیق دربارهی این موضوع کمککننده باشد.
Stetope میگوید:
” ارتباط بین کورتیزول و چاقی مفرط، در هر دو جنس دیده میشود. در این پژوهش، ما هیچ تفاوتی بین مردان و زنان ندیدیم.”
محققان در بین افراد مطالعه شده، تفاوتی در بین سنین مختلف نیافتند. سن متوسط داوطلبان، ۶۸ سال بود. اگرچه، از آنجایی که همهی مردان و زنان پیرتر از این سن بودند، ممکن بود همین نتایج مشابه در افراد جوانتر دیده نشود.
طبق پژوهش، محققان نمیتوانستند بگویند که آیا سطح کورتیزول بالا، پرخوری استرسی و در نهایت چاقی مزمن را تحریک میکند یا نه، اما کارشناسان تغذیه و وزن، افراد زیادی را میشناسند که بعد از داشتن استرس زیاد، پرخوری کردهاند.
Diekman میگوید:
” مدیریتکردن پرخوری استرسی کار دشواری است، و آنچه برای یکی کاربردی بوده، برای دیگری ممکن است مفید نباشد.”
وی همچنین داشتن یک برنامهی غذایی منظم را پیشنهاد داد، که قند خون را، که خود میتواند پرخوری را تحریک کند، کاهش دهد.
” همیشه مستقیماً از درون جعبه یا پاکت، غذا نخورید. غذا را در بشقاب بگذارید.”
Diekmanپیشنهاد میدهد که، وقتی غذا میخورید، از انجام هر کار دیگری صرفنظر کنید. به جای چککردن ایمیل، تماشاکردن تلوزیون و یا کارکردن، بر روی غذا تمرکز کنید.