برخلاف سخن “با ظاهر شخص، باطنش را قضاوت نکنید” که مرسوم است، حالات صورت می تواند سلامت، شخصیت و حتی دارایی افراد را نشان دهد. محققان دانشگاه تورنتو اعلام کردند که طبقه ی اجتماعی هر شخص را با توجه به حالت صورت خنثی می توان تعیین کرد. به بیان دیگر، حالتی از صورت که در حالت خنثی از خود نشان می دهیم، نه در حالت خندیدن یا اخم کردن، نشان از عادات طولانی مدت و شخصیت و طبقه ی اجتماعی ما دارد.
نیکولاس رول۱ و تورا جورنسدوتیر۲ برای این مطالعه از دو گروه دانش آموز استفاده کردند، که جزئیات آن در ژورنال روانشناسی اجتماعی سال ۲۰۱۷ چاپ شده است. یکی از گروه ها با درآمد سالانه ی ۷۵,۰۰۰ دلار به عنوان “گروه نشان”، سایر گروه ها با درآمد زیر ۶۰,۰۰۰ فقیر و بالای ۱۰۰,۰۰۰ ثروتمند مشخص شدند. از تمام شرکت کنندگان عکسی در حالت خنثی گرفتند و به گروه دیگر نشان دادند تا از روی چهره فقیر یا ثروتمند بودن را تشخیص دهند. نتایج مطالعات عاری از تبعیض نژادی و جنسیتی بود. در آخر مطالعات، نیکولاس و تورا اعلام کردند که شرکت کنندگان با هیچ معیاری آشنا نبودند و فقط با نگاه کردن به عکس چهره ی فرد، طبقه ی اجتماعی او را حدس می زدند. تورا در این باره افزود:
نورون هایی در مغز وجود دارد که شناخت چهره را برعهده دارند و به همین دلیل وقتی کسی را می بینیم، اولین بار به صورت او نگاه می کنیم. اغلب رای دهی ها، استخدام، تحت تعقیب بودن و زندانی شدن با توجه به صورت افراد انجام می شود.
در سال ۲۰۱۴، در یکی از مطالعات در علوم جنایی، مشخص شد که جنایتکاران و مجرمان اغلب با چهره شناسایی می شوند. نگهبان ها و ماموران امنیتی هم پشت ظاهری خشن، شخصیت دلسوزانه و قابل اعتمادی در چهره ی خود دارند. اینگونه به نظر می رسد که انتظارات ما از دیگران بر چگونگی رفتار آنان با ما تاثیر می گذارد. به طور مثال، اگر تصور کنیم که وقت گذراندن با دوستان بلوند مان نسبت به سایر دوستان برای ما لذت بخش تر است، در واقعیت نیز چنین خواهد بود. با توجه به این، سرنخ های جدیدی برای ارتباط شکل صورت با طبقات اجتماعی به دست آمده است.
در پایان، نتایج این مطالعات باید با احتیاط گزارش شود؛ زیرا درآمد سالانهی خانوادهها ممکن است تغییر کند و متوسط درآمد افراد بسته به محل زندگی شان متفاوت است. نیکولاس و تورا امیدوارند در بررسیهای بعدی از افراد با سنین بالا هم استفاده کنند تا نتایج قابل اعتمادتر باشند. در واقع، تعریف ثروتمند و فقیر بودن تحت تاثیر تجربیات شخصی ماست؛ لذا تشخیص طبقه ی اجتماعی با حالت صورت نتیجه ی قطعی ندارد و راه مناسبی برای قضاوت دارایی افراد نیست. برخی نیز با نگاه اول به چهرۀ خنثی یک فرد، شخصیتشناسی صحیحی انجام دهد!
پی نوشت
۱. Nicholas Rule
۲. Thora Bjornsdottir