تحقیقات جدید نشان می دهد که چه اتفاقاتی در حال رخ دادن در روابط دوستانه شما است. فرض کنید بعد از سالها یکی از دوستان خود را ملاقات میکنید و با دیدن او هیجان زده هستید که در کمترین زمان ممکن بیشترین اطلاعات را در مورد زندگی او در تمام این سالها را به دست بیاورید. اما درست زمانیکه شما گرم صحبت کردن هستید او با گفتن این جمله که چرا در عروسی به او محل نگذاشته اید و حتی حاضر به انداختن عکس دو نفره نشده اید ابراز ناراحتی میکند و یک بمب خاموش را در درونتان فعال میکند.
کلمه “واو” تنها چیزی است که در آن لحظه به ذهن شما خطور میکند تا بتوانید این وضعیت آشفته را جمع و جور کنید. به ۲ دلیل شنیدن این قضیه شما را شوکه میکند:
۱) که به طور ناخواسته او را نادیده گرفته اید و ۲) اینکه رفتار شما به قدری او را آزرده است که بعد از این همه سال از یاد او نرفته است.
بعد اینکه به خانه رسیدید ناخودآگاه به سراغ عکس های قدیمی خود از آن عروسی می روید و ناگهان متوجه میشوید که حرف دوستتان در مورد نداشتن حتی یک عکس دو نفره با او درست بوده است و احتمالا باعث رنجیدن دوست خود شده اید. سوال بزرگی که اینجا برایتان پیش می آید این است که چرا او هنوز هم این ماجرا را به یاد دارد و کینه به دل گرفته است؟
در تمام تحقیقاتی که در مورد بخشش انجام گرفته است، مسئله نبخشیدن یا کینه جو بودن، به ندرت به عنوان موضوع شاخص در تحقیقات به کار می رود. بیان اینکه شما فردی را به خاطر اعمال گذشته اش بخشیده اید،یکی از موثرترین راه های درمانی برای بهبود یک رابطه آسیب دیده و همچنین کمک به ارتقا سلامت روانی است. افرادی که دیگران را میبخشند به راحتی می توانند بر احساس رنجشی که همراه با خشم دارند، غلبه کنند. این افراد حتی ممکن است احساس نکنند که دیگران باعث رنجش یا آزار آنها شدهاند. یکی از مشکلات افراد کینه جو این است که اغلب موارد آنها را به عنوان فردی که آسیب دیده و دچار رنجش شده است، نمی شناسند.
یکی از مشکلاتی که در مورد افراد کینهجو وجود دارد این است که ممکن است به نظر آنها حتی عذرخواهی هم نمیتواند از میزان کینهشان کم کند. زمانیکه از فرد کینهجو عذرخواهی میکنید، در همان زمان او را نسبت به بخشیدن خودتان تحریک میکنید و میتوانید به راحتی رابطه خود را بهبود ببخشید.
گابریل نودلمن و آری نادلر در تحقیقات اخیر خود درباره بخشندگی و عذرخواهی کردن بخشش را به عنوان:
«فرایندی است که میتواند علیرغم وقوع اتفاقات ناخوشایند، روابط را بهبود ببخشد»
توصیف کردهاند. اگر تقدیر فرصتی دوباره داده و فرد کینه جو شما را بخشیده است، باید بدانید که اکنون زمان تغییر است و باید به یاد داشته باشید که نمی توانید رفتاری را که باعث آن شده اید فراموش کنید. تحقیقات Nudelman و Nadler بر این فرض استوار است که تنها افراد خاصی میتوانند دیگران را راحت تر ببخشند و بخشش از طرف افراد کینه جو هیچ ربطی به شرایط و موقعیت ندارد. احتمالا اگر میزان اعتقاد افراد به یک جهان سالم (BJW) بالا باشد، افرادی که از دیگران عذرخواهی میکنند، با عذر خواهی کردن کمتر احساس گناه کار بودن میکنند. هنگامی که در سطح بالایی از BJW هستید، متوجه می شوید که افراد ممکن است اقداماتی را انجام دهند که نیازمند عذرخواهی باشد و میدانید که هرکسی ممکن است زمانی مرتکب اشتباه شود.
مقاله مرتبط: چگونه باید با یک فرد کینهای کنار آمد؟
با توجه به عقیده جهان سالم (BJW) حتی اگر فردی باعث رنجشش شما شود، دیر یا زود شخص دیگری نیز باعث رنجش آن فرد میشود و به این ترتیب رنجشی که او در شما ایجاد کرده است تا حدودی از شدتش کم میشود. دریافت عذرخواهی میتواند خیلی موثر و مفید واقع شود و این به آن معنی نیست که بنشینید و منتظر یک عذر خواهی باشید و افرادی که ویژگی BJW در آنها بالاست اینگونه هستند. افرادی که واقعا باید عذرخواهی کنند (و حتی در صورت دریافت عذرخواهی شاید آن را قبول نکنند) کسانی هستند که ویژگی BJW در آنها کمتر است. محققان تل آویو دو مطالعه انجام دادند که در آنها سناریوهایی توصیفی از جرائم بین فردی را به شرکت کنندگان معرفی کردند، این ویژگی ها را در شرکت کنندگان به عنوان ویژگی BJW و صفات مربوط به اجتناب، خیرخواهی نسبت به دیگران و انتقام را به آن نسبت دادند. تیم تحقیقاتی همچنین سطوح تأثیر (یعنی تحریک عاطفی) و سایر ویژگیهای شخصیتی که ممکن است در معادله وارد شوند را نیز مورد بررسی قرار دادند.
همانطور که در مطالعات Nudelman و Nadler مشاهده شده است، BJW در مورد چنین اظهار احساساتی می گوید:
اغلب کار های خوب مورد بی توجهی و بی عدالتی قرار میگیرند” و “من مطمئن هستم که عدالت همیشه بر بی عدالتی غلبه دارد.
پس از اینکه متن ها به شرکت کنندگان ارائه شد به آنها گفته شد تا به افرادی فکر کنند که به آنها نزدیکتر اند و میتوانند در چنین شرایطی آنها را حمایت کنند و این متن ها به گونه ایی ارائه شدند که قابل توضیح باشند. متن مربوط به عذرخواهی برعکس متن عدم عذرخواهی با عذرخواهی یک متخلف و درخواست او برای بخشیده شدن تمام میشد. در آخر متن ها به وسیله یک پرسش ساده از شرکت کنندگان پرسیده میشد که آیا شریک یا دوست صمیمی خود را بخشیده اند و دیگر در پی تلافی و انتقام گرفتن نیستند؟ نتایج حاصل از شرکت کنندگانی که تحصیل کرده بودند، نشان داد که در واقع، افرادی که BJW بالایی دارند برای نشان دادن بخشش نیازی به عذرخواهی نداشتند. در عوض، کسانی که BJW درآنها کم بود، نیاز داشتند که عذرخواهی دریافت کنند و اگر این کار انجام نمی شد، هیچ بخششی وجود نخواهد داشت، مگر اینکه فردی که مرتکب اشتباه شده است دچار مشکلات جسمی شود. بنابراین کیفیت و میزان BJW در افراد کینه جو از همه چیز مهم تر است. با توجه به مطالعات انجام شده ما میتوانیم افراد کینه جو را به عنوان یک خاطره خوب و یا بد به یاد بیاوریم.
زمانیکه حافظه افراد کینه جو بسیار قوی است، آنها میتوانند هرگونه خاطره مطلوب و نامطلوب در مورد آن فرد را به درستی و با کیفیتی برابر یک دوربین عکاسی به یاد بیاورند. به همین دلیل است که گفتن “ببخش و فراموش کن” برای آنها مشکل می شود. اما اگر حافظه آنها به فدری خوب نباشد که بتواند جزئیات را به طور کامل به یاد بیاورد، باعث میشود که اعتقاد آنها به دنيایی بیرحم و ناعادلانه را تقويت كند. در مورد مثالی که در ابتدای مقاله آورده شده بود دوست شما فردی است که در تعامل با دیگران بیشتر نکات منفی آنها را به خاطر می سپارد تا مثبت و این اصلا خوب نیست. او معتقد است که کم کم در حال از بین رفتن میباشد و در نتیجه تلاش میکند تا از تعامل دوباره با چنین افرادی دوری کند. این به آن معنی نیست که چنین افرادی که کمبود BJW دارند نمی توانند از زندگی به میزان کافی لذت ببرند. چند سال پیش در آن عروسی شاید دلیل شما برای اینکه از او فاصله گرفته اید تنها این بوده که به دلیل همراهی کردن او نتوانید به میزان کافی از عروسی لذت ببرید. علاوه بر این رفتارهای خنثی و یکنواخت او منجر شده بود تا همه در مهمانی از او دوری کنند چرا که تمایل به شرکت کردن در هیچ یک از لذت های مهمانی را نداشته است. به جای اینکه تلاش کنید کینه هایی را که افراد مختلف از شما در دل دارند کنار هم بگذارید، سعی کنید به ریشه آنچه که آنها را ناراحت می کنید، برسید. بپرسید و ببینید که آیا آنها تجربه هایی در مورد اینکه افرادی که با آنها مخالف هستند، دچار مجازات میشوند، دارند یا نه. ممکن است قادر به تغییر کسانی که دارای BJW کمتری هستند، نباشید.
با این حال، دانستن اینکه این نفرت آنها از یک مکان تاریک در دیدگاه خودشان از جهان می آید، می تواند به شما اجازه حرکت دهد، بدون اینکه خود را در معرض آن قرار دهید. مطمئنا می توانید سعی کنید ببینید آیا هنوز هم عذرخواهی کارساز است یا خیر، حتی اگر ناراحتی در طول زمان تکامل یافته و عمیق تر شده باشد، هنوز هم ممکن است قابل حل باشد. تلاش برای اصلاح این روابط تنها می تواند به نفع شما و به نفع کسانی باشد که از شما در هر حالتی پشتیبانی میکنند.