۲۹ اکتبر مصادف با ۷ آبان روز جهانی پیشگیری از سکتۀ مغزی است. شما میتوانید با رعایت مواردی از سکتۀ مغزی که علت یک سوم مرگومیر و فلج بزرگسالان است، پیشگیری کنید.
شیوۀ زندگی و مجموع تلاشهای فرد بیشتر از عوامل پیشگیری کنندۀ تکی در پیشگیری از سکتۀ مغزی تاثیر دارند. مطالعات نشان میدهند شیوۀ زندگی کم خطر شامل ورزش کردن، داشتن رژیم غذایی سالم و سیگار نکشیدن خطر سکتۀ مغزی ایسکمیک را که شایعترین نوع سکتۀ مغزی در جمعیت عمومی (تقریبا ۸۰ درصد) است، کاهش میدهد.
مهم است که بدانید چه چیزی شما را در معرض خطر بالای سکته مغزی قرار میدهد و قادر باشید درصورت رخداد سکتۀ مغزی بلافاصله علائم را تشخیص دهید. اما برای پیشگیری از این اتفاق اقدامات بسیاری میتوانید انجام دهید. به این عناصر کاهش دهندۀ احتمال سکتۀ مغزی توجه کنید:
مقالۀ مرتبط: علائم هشدار دهنده سکته مغزی
۱. ترک سیگار
در مقایسه با افراد غیرسیگاری، افراد سیگاری بهطور متوسط دو برابر بیشتر دارای خطر سکتۀ مغزی ایسکمیک هستند. براساس مطالعهای، در زنان هرچه مقدار مصرف روزانۀ سیگار بیشتر باشد، احتمال وقوع سکتۀ مغزی بیشتر است. مصرف دو بسته سیگار در روز خطر وقوع سکتۀ مغزی را ۹ برابر نسبت به افراد غیرسیگاری افزایش میدهد. همان مطالعه نشان میدهد خطر سکتۀ مغزی در مصرف کنندگان درصورت ترک سیگار در عرض دو سال به مقدار نرمال برمیگردد.
۲. دوری خانمها از هورمونها
استفاده از درمان جایگزینی هورمون با استروژن برای کاهش علائم یائسگی بهطور قابل توجهی خطر سکتۀ مغزی را در زنان افزایش میدهد. تیبولون (Tibolone)، HRT سنتزی که عمل استروژن و هورمون پروژسترون را تقلید میکند، دریافتند که خطر سکتۀ مغزی را در زنان بالای ۶۰ سال افزایش میدهد. همچنین زنان سیگاری که قرصهای ضد بارداری مصرف میکنند در مقایسه با زنان غیرسیگاری مصرف کنندۀ قرصهای ضد بارداری خطر وقوع سکتۀ مغزی، لخته شدن خون و حملۀ قلبی بیشتری دارند.
۳. سبزیجات بخورید
افراد در معرض خطر بالای بیماریهای قلبی-عروقی و سکته مغزی باید چندین بار در روز سبزیجات مصرف کنند. یکی از دلایل آن افزایش میزان جذب فولیک اسید و ویتامین B6 و B12 که با سطح پایین میزان هموسیستئین در خون ارتباط دارد، میباشد. مطالعهای اپیدمیولوژیک نشان میدهد سطح بالای این آمینواسید با میزان بالای بیماریهای قلبی و سکتۀ مغزی مرتبط است. فولیک اسید و ویتامین B6 و B12 در حبوبات و غلات غنی شده نیز یافت میشوند.
۴. درصورت توصیه پزشکتان آسپرین و رقیق کنندۀ خون مصرف کنید
دوز پایین آسپرین بهطور منظم برای جلوگیری از حملۀ قلبی دوم، سکتۀ مغزی یا سکته مغزی جزئی تجویز میشود، همچنین به بیمارانی که دارای خطر بالای بیماریهای قلبی-عروقی هستند نیز داده میشود. در افراد مبتلا به ریتم غیرطبیعی قلبی که بهعنوان فیبریلاسیون دهلیزی شناخته میشود، رقیق کنندۀ خون وارفارین برای جلوگیری از سکته تجویز میشود. اما برخی بیماران قلبی نمیتوانند با خیال راحت وارفارین مصرف کنند که میتواند منجر به خونریزیهای خطرناک شود و به رعایت دقیق رژیم غذایی نیاز دارند. براساس مطالعهای دریافتند که میزان شیوع سکته در افرادی که نمیتوانند وارفارین مصرف کنند، با مصرف پلاویکس (Plavix) همراه با آسپرین، یک سوم کاهش مییابد (از ۳.۴ درصد به ۲.۴ درصد در سال).
مقالۀ مرتبط: ۸ راهکار برای کاهش خطر سکته مغزی یا قلبی
۵. فشارخون و کلسترول را تحت کنترل نگه دارید
تغییر سبک زندگی از جمله خوردن رژیم غذایی دارای سدیم و چربیهای اشباع شده کم، ورزش منظم و مصرف محدود الکل میتواند به کاهش خطر سکته مغزی کمک کند. همچنین میتوانید داروهای تجویزی پزشکتان برای کاهش فشارخون و الکل را مصرف کنید. فشارخون مزمن کنترل نشده باعث سخت شدن شریانها و ایجاد پلاک میشود و تغییر ناگهانی در فشارخون میتواند خطر سکتۀ مغزی هموراژیک را که بر اثر خونریزی در مغز رخ میدهد، افزایش دهد. مصرف استاتینها (statins) برای کاهش کلسترول بد یا LDL، زمانیکه سطحش بسیار بالاست، با کاهش میزان سکتۀ مغزی همراه است.
مقالۀ مرتبط: سکته مغزی هموراژیک