انتشار این مقاله


آیا سگ‌ها می‌توانند سرطان را بو بکشند؟

سگ‌های آموزش دیده می‌توانند با بو کردن نمونه‌های بیولوژیکی مانند ادرار یا نفس فرد سرطان‌های خاصی را شناسایی کنند.

سگ‌ها می‌توانند آموزش ببینند و به جادوگران بو کننده‌ی سرطان تبدیل شوند و از بینی‌های حساس آن‌ها برای تشخیص بوی سرطان موجود در هوای ناشی از سلول‌های بیمار استفاده شود. این بوکننده‌ها غیرتهاجمی اند و می‌توانند به تشخیص افراد بی‌شماری کمک کند. حال سوال مطرح این است که اگر این سگ‌ها بسیار دقیق هستند پس چرا همین الان برای غربالگری سرطان در مردم استفاده نمی‌شود؟

یک پاسخ کوتاه برای آن این است که سگ‌ها در شرایطی مانند کمک به دنبال کردن مسیر عطر یا راهنمایی گروه‌های گشت و نجات در فجایع محیطی بسیار خوب عمل می‌کنند اما بو کردن هزاران نمونه که فقط تعداد انگشت شماری از آن‌ها ممکن است سرطانی باشد یک چالش کاری با تشویق مثبت کوچکی محسوب می‌شود. علاوه بر این آموزش این سگ‌ها زمان و انرژی می‌طلبد و با وجود این آماده‌سازی گسترده متخصصان در گفتگو با Live Science اظهار داشتند که ممکن است وقتی که سگ‌ها روز خوبی نداشته‌اند در تشخیص دچار اشتباه شوند.

اما نمی‌توان گفت که سگ‌ها نمی‌توانند در پیشبرد ابزارهای غربالگری ساخته بشری که سرطان را بو می‌کنند کمک کننده باشند. گفته می‌شود که سلول‌های سرطانی بوی منحصربه فردی را ساطع می‌کنند اما دانشمندان در تلاشند تا ترکیبات خاصی که مسئول ایجاد این بوها هستند شناسایی کنند.

دکتر هیلاری بوردی، استاد دپارتمان گوش-حلق-بینی دانشگاه کالیفرنیا، گفت:

یک راه ممکن برای توانمند سازی سگ‌ها برای کمک به مشخص شدن دقیق بوهای مخصوص سرطان این است که به سگ‌ها نمونه‌های سرطانی خاصی را برای بو کردن بدهیم و سپس به آهستگی اجزا موجود در نمونه‌ها را جدا کنند. اگر سگ بعد از خارج سازی چندین ترکیب از پاسخ دادن به نمونه‌ها دست کشید شما خواهید فهمید که اجزایی از آن ترکیبات، ویژه سرطان است. سپس محققان خواهند توانست که این اجزا را آنالیز کنند تا آزمایشات بیوشیمیایی را که می‌توانند به طرزی قابل اطمینان بیماران را غربالگری کنند، بهبود ببخشند.

بوردی در گفتگو با Live Science اظهار داشت: سگ‌ها کارهای زیادی می‌توانند انجام دهند اما من فکر نمی‌کنم که غربالگری یک جای جمعیت چیزی باشد که از پسش بربیایند.

دماغ سگ

بویایی قوی

در سال ۱۹۸۹، British journal The Lancet اولین گزارش بو کردن سرطان توسط سگ‌ها را منتشر کرد. دو متخصص پوست در نامه‌ای به ویرایشگر شرح دادند که چگونه یک سگ هر روز چندین دقیقه را صرف بو کردن ضایعات رنگی ران صاحبانش می‌کرد و حتی زمانی که او شلوارک می‌پوشد تلاش می‌کرد تا آن لک را گاز بگیرد. در ادامه صاحب سگ برای بررسی آن ضایعه به پزشک مراجعه کرد و متوجه شدند که آن ضایعه تبدیل به یک ملانومای بدخیم شده است.


مقاله مرتبط: ملانوما


پزشکان در این نامه نوشتند: این سگ ممکن است با تحریک صاحبش برای پیگیری درمان وقتی ضایعه هنوز در مرحله قابل درمان و غیرپیشرفته بوده باعث نجات جان او شده باشد.

طبق گفته دکتر کالوس هاکنر، پزشک ریه در بیمارستان دانشگاه کرمز واقع در اتریش، در گزارش‌های دیگری نیز به قدرت سگ‌ها در پی بردن و تشخیص ملانومای بدخیم اشاره شده اما آن‌ها تا سال ۲۰۰۶ که مطالعات دو سو کوری (double-blinded) با کیفیت بالا منتشر شد، نبودند. (در مطالعات دو سو کور نه سگ‌ها و نه مربیانشان نمی‌دانستند که کدوم نمونه‌ها سرطانی‌اند.)

هاکنر گفت:

طولی نکشید که مطالعات بی شماری نشان دادند که سگ‌های آموزش دیده می‌توانند با بو کردن نمونه‌های بیولوژیکی مانند ادرار یا نفس فرد سرطان‌های خاصی را شناسایی کنند. این به بدین خاطر است که سلول‌ها حتی سلول‌های سرطانی ترکیبات ارگانیک سبک (VOC) را به بیرون ساطع می‌کنند. هر نوع سرطان احتمالا VOC جداگانه‌ای دارد که این به بدین معناست که یک بوی متفاوت در مقایسه با سایر سلول‌ها دارد. مشخص شده است که سگ‌ها بیش از ۲۲۰ میلیون گیرنده بویایی در بینیشان دارند در نتیجه این حیوانات برای بو کردن بیماری‌ها بسیار عالی هستند در حالی که انسان صرفا دارای ۵ میلیون گیرنده بویایی در بینی‌اش است.


مقاله مرتبط: قدرت حس بویایی؛ سگ یا انسان؟


مشکلات سگ

هاکنر گفت:

بیشتر سگ‌ها می‌توانند در طول ۶ ماه آموزش ببینند تا بوی نوع خاصی از سرطان را تشخیص بدهند. اگرچه مطالعات زیادی با کارهای آزمایشگاهی به انجام رسیده است اما در دنیای واقعی غالبا به سگ‌ها از پنج نمونه‌ای که داده می‌شود یک نمونه دارای سرطان نیست. در حقیقت، بسته به نوع سرطان یک سگ بو کننده ممکن است متوجه تنها چهار نمونه سرطان از میان ۱۰۰۰ دسته شود. اگر نه سگ و نه مربی بداند که کدام چهار نمونه از میان ۱۰۰۰ نمونه موجود سرطانی است، مربی نمی‌تواند وقتی سگ نمونه درست را برمی‌دارد به آن تشویقی مثبتی بدهد.

هاکنر که کارش در سال ۲۰۱۶ به صورت آزمایش شبیه ساز دنیای واقعی بود و در Journal of Breath Research به چاپ رسید، گفت:

من فکر می‌کنم که این یک نکته اصلی برای این است که چرا مطالعات با شکست مواجه می‌شود. ما نمی‌توانستیم بازخورد مثبتی را ایجاد کنیم چرا که هیچ کس نمی‌دانست که در شرایط غربالگری سگ درست کارش را انجام داده یا نه. این کار هم برای مربی و هم برای سگ کار پر استرسی بود. این شرایط ممکن است در صورتی که در هر سری نمونه‌های سرطانی نیز گنجانده شوند و به عنوان نوعی پاداش برای سگ محسوب شوند تا سگ بعد از بو کردن هزاران نمونه غیرسرطانی از بیماران خسته نشود، اصلاح شود.

سگ خسته

حرکتی به سمت جلو

بوردی می‌گوید:

اما حتی اگر این آزمایش بتواند تغییری در تطبیق و اصلاح سگ‌ها ایجاد کند، نمی‌تواند راهی واقع‌بینانه برای غربالگری بیماران باشد. آموزش سگ‌ها برای تشخیص انواع سرطان که می‌تواند انسان را درگیر کند نیازمند منابع عظیمی است. علاوه بر این، با این که هیچ آزمایشی کامل نیست حداقل پزشکان می‌دانند که چقدر آزمایشات متفاوتی مانند ماموگرافی درست هستند و در چه حدی ممکن است جوابشان مثبت یا منفی کاذب بشود. اما این میزان در مورد هر سگ می‌تواند متفاوت باشد. بعلاوه سگ‌ها دقیقا مثل من و شما می‌توانند خسته و گرسنه بشوند و یا روز بدی داشته باشند. شما باید به دقت در طی دوره‌هایشان حساسیت آنان را نظارت کنید.

طبق گفته‌های برودی و هاکنر، آن‌ها تصور می‌کنند که سگ‌ها در ساخت و تصحیح بیوشیمیایی دستگاه‌های “بینی” تحت عنوان e-nose که می‌توانند با بو کردن بیماران تشخیص‌ها را ارائه دهند، به محققان کمک می‌کنند. این دستگاه در حال حاضر نیز برای شرایط پزشکی خاصی وجود دارند اما با کمک سگ‌ها می‌توانند به صورت حساس‌تر و کاربردی‌تر برای بیماری‌های بیشتری ساخته شوند. اما این محققان تا حالا نتوانسته‌اند به آن دست یابند.

فرشته باقری


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید