مطالعات اخیر نشان دادهاست که کودکانی که میزان خواب کافی ندارند ممکن است در آینده دچار مشکلات قلبی شوند.
نوجوانانی که مقدارخواب شبانهشان کمتر از ۷ ساعت باشد بیشتر مستعد چاقی، افزایش فشار خون و میزان کلسترول غیر طبیعی خواهند بود که تمام این موارد برای قلب مضر بوده و ریسک بیماریهای قلبی را افزایش میدهند.
الیزابت فلیشیانو میگوید:
همهی انسانها میخواهند تا مسیر زندگی کودکی و جوانی خود را با سلامتی کامل بگذرانند با این حال افرادی هستند که در سنین پایین، حتی در ۱۳ سالگی دچار بیماریهای وخیم مربوط به قلب شدهاند.
اینطور به نظر میرسد که تعداد محدودی از کودکان( ۲.۲%)، میزان خواب کافی لازم برای محافظت از قلبشان را تجربه میکنند.
تحقیقات میزان خواب لازم برای کودکان را به طور میانگین کمی بیش از ۷ ساعت در روز معرفی کردهاست. برای کودکان ۱۱ تا ۱۳ سال، ۹ ساعت خواب و برای نوجوانان ۱۴ تا ۱۷ سال، ۸ ساعت خواب به طور میانگین کافی خواهد بود.
مقالهی مرتبط: خواب ناکافی، حتی بدون بیداری طولانیمدت، موجب اختلال در عملکرد میشود!
تحقیقات گذشته رابطهی بین کمبود خواب و چاقی را به طور کامل ثابت کرده است اما فلیشیانو و همکارانش برای کشف رابطهی بین کمبود خواب و بیماریهای قلبی نیاز به انجام آزمایش تازهای داشتند.
فلیشیانو و همکارانش طی آزمایشی طولانی مدت، مادران باردار و سپس فرزندان آنان را تا ۱۴ سال کنترل کردند و حاصل آن ۸۲۹ نوجوان آمادهی آزمایش بود!
از کودکانی که در سن ۱۳ سالگی قرار داشتند خواسته شد تا از مچبند مخصوص در هنگام خواب استفاده کنند. این مچبند دارای سنسور حرکت بوده و علاوه بر اندازهگیری میزان خواب شبانهی کودک، کیفیت خواب کودک را نیز میسنجد.
کودکان از این مچبند به مدت ۷ الی ۱۰ روز استفاده کردند و در این مدت تحت غربالگری برای انواع ریسکفاکتورهای بیماریهای قلبی نیز قرار گرفتند.
کودکانی که خواب ناکافی و یا خواب بی کیفیت داشتند از سلامتی کمتری نسبت به سایر کودکان برخوردار بودند. این کودکان بیشتر دارای دور کمر بزرگتر، افزایش چربی بدن، فشار خون بالا و میزان پایینی از کلسترول یا چربی خوب (HDL) بودند.
با اینکه در این آزمایش رابطهی علت – معلولی زیاد واضح نبود اما فلیشانو معتقد است که کمبود خواب کافی و با کیفیت میتواند محرک تمام ریسکفاکتورهای ذکر شده باشد.
فلیشانو میگوید:
ما با توجه به آزمایش دیگری مشاهده کردیم که اگر کسی را از خوابیدن محروم کرده و یا مزاحم خوابیدن او شویم، این رفتار تاثیری مشابه با نتیجهی آزمایش ذکر شده داشته و درواقع فرد در معرض همان ریسک فاکتورها قرار خواهد گرفت.
خواب از طریق راههای متفاوتی میتواند سلامت قلب را تحت تاثیر قرار دهد. کمبود خواب میتواند میزان اشتهای فرد را تغییر داده و همچنین میزان فعالیت بدنی فرد را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد چراکه فرد به مدت طولانیتری بیدار است اما اغلب اوقات خسته بوده و فعالیت فیزیکی زیادی نخواهد داشت.
مقالهی مرتبط: بیخوابی یکی از عوارض احتمالی سکته مغزی است
خواب همچنین در تنظیم گردش خون و حتی قند خون نقش بسیار مهمی دارد.
دکتر اندرو وارگا معتقد است که خواب کافی نقش بسیار زیادی در کاهش فشار خون دارد. در هنگام خواب فشار خون به میزان طبیعی خود کاهش مییابد بنابراین افرادی که کمتر میخوابند کمتر فشار خونشان نسبت به دیگران تنظیم خواهد شد.
چه چیزی باعث بیدار ماندن کودکان میشود؟
فلیشیانو معتقد است که وسایلی مانند تلویزیون بیشترین عامل موثر در بیدار ماندن کودکان است اما وسایلی با صفحهی کوچکتر مانند موبایل نیز میتواند تاثیر بسزایی داشته باشد چراکه این نوع وسایل قابل حمل به تختخواب بوده و میتواند کودک را تا ساعتها بیدار نگه داشته و حتی کیفیت خواب کودک را نیز کاهش دهد.
علاوه بر وسایل ذکر شده، میزان آگاهی والدین از مقدار خواب لازم برای کودکان و عواقب کمخوابی نیز مهم بوده که متاسفانه امروزه والدین به آن توجهی نمیکنند. به عقیدهی وارگا والدین معتقدند که هرگاه کودک وارد سن نوجوانی شد دیگر نیاز به خواب زیاد همانند کودکان کم سنوسال ندارد در حالی که این عقیده کاملا اشتباه بوده و باید دانست که حتی فرد تا سن ۲۰ سالگی نیاز به خواب کافی و با کیفیت خواهد داشت.
مقالهی مرتبط: چرا باید گوشی خود را خارج از اتاق خواب بگذارید؟
به پیشنهاد فلیشیانو، بهتر است هنگامی که زمان خواب کودک فرا میرسد تمام وسایل مشغول کننده مانند موبایل و تلویزیون خاموش شده و خارج از دسترس قرار گیرند. با اینکار میزان کیفیت خواب کودک افزایش یافته و به سلامتی بدن بسیار کمک کننده خواهد بود.