سلامتی روحی، جسمی و اجتماعی مهمترین سرمایه انسان برای داشتن زندگی با کیفیت است؛ همان سرمایه ای که تا از دستش ندهیم قدرش را نمی دانیم. به همین جهت ۶۹ سال پیش نمایندگان بیش از ۶۱ کشور جهان در ژنو جمع شدند و ۷ آوریل (۱۸ فروردین) را به نام روز سلامتی (بهداشت) نام گذاری کردند تا توجه همه را به موضوع مهم سلامت جلب کند و آگاهی عموم مردم را افزایش دهند.
به گزارش دکتر مجازی و به نقل از سلامت نیوز، ابتکار نوشت: در این راستا سازمان بهداشت جهانی هر ساله یکی از موضوعات مبتلا به جوامع را انتخاب می کند و به آن می پردازد برای سال ۲۰۱۷ نیز موضوع افسردگی را انتخاب و پویشی یک ساله برای پرداختن به آن با شعار « بیا حرف بزنیم » راه‌اندازی کرده است.
مسئله ای که زندگی بیش از ۴۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان را درگیر خود کرده است.
آمار ۱۲.۶ درصدی افسردگی در ایران
افسردگی اختلال روانی شایعی است که سن و سال و جغرافیا نمی شناسد و همه جوامع و گروه های سنی را درگیر می کند. هفته پیش سازمان جهانی بهداشت (WHO) اعلام کرد اختلال‌های روانی بخصوص افسردگی دلیل اصلی عدم سلامت روان و ناتوانی در سراسر جهان هستند. همچنین از سال ۲۰۰۵ میزان افسردگی بیش از ۱۸ درصد افزایش یافته است. می گویند به طور کلی میزان افسردگی مردم جهان یک چهارم جمعیت آن و برابر با ۲۵ درصد است. سالهاست که از افسردگی در جامعه ایرانی گفته می‌شود و هر بار نیز آمارهای متفاوتی از روند این بیماری در کشور ارائه می شود. هر چند برخی کارشناسان حوزه سلامت روان معتقدند این آمار در ایران نیز مشابه آمار جهانی و بین ۲۰ تا ۲۵ درصد را است اما بر اساس آخرین آمار اعلامی وزیر بهداشت در دی ماه سال ۹۵ شیوع این بیماری در کشور بیش از۱۲.۶ درصد است آماری که به گفته سید حسن هاشمی روز به روز بیشتر هم می شود. این در حالی است که براساس همین اظهار نظر شیوع افسردگی در کشورهای دیگر بین ۹ تا ۱۰ درصد اعلام شده است.
نبود امکانات، افزایش بیماران
بررسی اعداد آماری در سال ۹۰نشان می دهد ۱۲ درصد سال ۹۱، ۱۰ تا ۱۵ و سال ۹۳، ۲۱ درصد از جامعه ایران دچار افسردگی هستند این آمار در آخرین اظهار نظر رسمی از سوی وزیر بهداشت به بیش از ۱۲ درصد در سال ۹۵ می رسد، آماری که برخی از متخصصان معتقدند به علت موانع فرهنگی و اجتماعی دقیق نیست.
نبود آمار مدون تنها یکی از مشکلات حوزه سلامت روان است. جستجو در میان اخبار و اظهار نظرهای کارشناسان و مسئولان نشان می دهد کمبود تخت روانپزشکی، کمبود روانپزشک و روانپرستار در جامعه علاوه بر ایجاد مانع در راه درمان بیماران روانی از عوامل افزایش این بیماران نیز شده است.
سالهاست تعداد تخت های روانپزشکی در کشور از ۸ تا ۱۱ هزار متغیر است. در آخرین اظهار نظر، وزیر بهداشت آن را ۸ هزار عنوان کرد تخت هایی که به گفته او بالای ۱۰۰ سال قدمت دارند. عدم پوشش بیمه برای بیماران روانی از دیگر مشکلات این حوزه است. تمامی هزینه های بیماران روانی بر عهده خانواده های آنها است و بیمه در این زمینه سکوت کرده است. در این میان و به گفته متخصصان روانپزشکی تعرفه های روانپزشکی نیز غیر واقعی است که همین مسئله باعث می شود خدمات به بیماران کم شود.
عوامل بروز بیماری های روانی در ایران
بروز و افزایش بیماری ها به عوامل مختلفی بستگی دارد این موضوع در مورد بیماری های روانی نیز صدق می کند اما بر اساس اظهار نظر بالاترین مقام حوزه سلامت این مسئله با افزایش افسردگی ناشی از زندگی ماشینی بیشتر شده است. سید حسن هاشمی وزیر بهداشت و درمان در خصوص عوامل ایجاد و افزایش بیماری های روانی گفت: « امروز در کشور ما متاسفانه به دلایل مختلف مثل زندگی های نوین، ماشینی و امروزی، محبوس بودن در آپارتمان، مشکلات خانوادگی که بیش از ۲۵ درصد ازدواج ها منجر به طلاق می شود، وجود دو میلیون و ۵۰۰ هزار نفر معتاد، نرخ بیکاری ۱۱ درصدی، مصیبتی مثل جنگ که به استان های ایلام، خوزستان و … وارد شد، مرگ ۱۸ هزار نفر در سال در سوانح رانندگی، ۲۰۰ هزار نفر مجروح و معلول در سال، گرفتاری های زیادی در زمینه اعصاب و روان ایجاد می‌شود. همچنین بدگمانی و بدبینی، قدرت طلبی، مادیات، چشم و هم چشمی و همچنین خود برتر بینی عواملی تماما بیماری زا و زمینه ساز بروز بیماری های اعصاب و روان است. این عوامل حتی باعث گسترش بیماری های اعصاب و روان هم می شود. با توجه به اینکه یک حکومت مردمی داریم، رفتار مسئولان هم خیلی مهم است. خیلی بد است که یک مسئولی در تصدی اثرگذار نداند که دچار اشکال است و باید نگاه به این بیماری را تغییر بدهیم.»
نبود برخورد مناسب با بیماری
بیماری اعصاب و روان در کشور ما همچنان ناشناخته است. بسیاری از خانواده های درگیر و جامعه نمی دانند چگونه با این موضوع رفتار کنند و همین موضوع یکی از مهمترین عواملی است که در طولانی شدن روند درمان و یا وخیم شدن حال بیمار تاثیر گذار است. افسردگی یک بیماری است که کنار آمدن با آن دشوارتر از کنار آمدن با بیماری‌های جسمی دیگر است. حتی بسیاری از کسانی که از این بیماری رنج می‌برند تصمیم می‌گیرند سکوت کنند و از درمان اجتناب می‌کنند. مواردی که تشخیص داده نمی‌شود معمولا به مرور زمان تشدید می‌شود و اثبات شده است افسردگی بدون راهنمایی پزشکی مناسب می‌تواند عذابی در تمام عمر و تجربه‌ای طاقت‌فرسا باشد. افسردگی اگر درمان نشود منجر به اختلالات روحی بزرگتری مانند خودکشی می شود. با همه مشکلات روند درمان افسردگی باید بدانیم افسردگی می‌تواند پیشگیری و درمان شود. این امر مستلزم شناخت بهتر از ماهیت افسردگی و نیز بهبود شرایط درمان آن در کشور است.
