آیا تا به حال چهره‌ای خندان را در فنجان قهوه دیده‌اید؟ یا چهره‌ای در حال فریاد کشیدن در فلفل دلمه‌ای؟ دیدن چهره‌هایی در اجسام بی‌جان پدیده‌ای عادی است و حالا به نظر می‌رسد که ما در این تجربه تنها نیستیم؛ بلکه میمون‌ها هم این کار را می‌کنند.
پاریدولیا (Pareidolia) اصطلاحی علمی به مفهوم اشتباه تصور کردن چهره‌هایی است که هیچکدام وجود ندارند. به عنوان مثال اشباحی در عکس‌های تار و مردی در ماه.
مقاله‌ی مرتبط: چهره‌ی مردی در مریخ؛ چرا چیزهایی را می‌بینیم که وجود ندارند؟
برای بررسی این که آیا پاریدولیا یک تجربه منحصر به فرد انسانی است یا نه، جسیکا توبرت در مؤسسه‌ی ملی آمریکا برای سلامت روانی در مریلند و همکارش ۵ عدد ميمون رزوس ماكاكس را آموزش دادند تا به زواياى تصاویر نگاه كنند. هر تصویر يک شىء بى‌جان را نشان می‌داد که پاریدولیا را در انسان القا می‌کند، یک شیء معادل که معنای خاصی ندارد و یک شکل از صورت یک میمون؛ مانند تصویر زیر:
مقاله‌ی مرتبط: پرده از رازِ چگونگی تشخیص چهره توسط مغز برداشته شد!
ما از قبل می‌دانیم که انسان‌ها و میمون‌ها هر دو به تصاویر چهره‌ها نسبت به بقیۀ تصاویر، به مدت بیشتری نگاه می‌کنند، بنابراین تیم هر عکس را در هر جفت ممکن ارائه داد (۱۹۸۰ عکس در کل) و زمانی را که میمون ها برای نگاه کردن به هرکدام می گذراندند را اندازه‌گیری کرد.
به نظر می‌رسد در صورتی که میمون‌ها به پاریدولیا برسند، زمان بیشتری را صرف نگاه کردن به چهره‌های خیالی نسبت به عکس‌های واقعی که با آنها جفت شدند، می‌کنند.. جالب توجه است که آنها نیز زمان بیشتری را صرف نگاه‌کردن به چهره‌های خیالی می‌کنند شاید برای این که آنها بیشتر به مطالعه این چهره‌های غیر معمول‌تر توجه می‌کنند یا به این دلیل که تمایل دارند نگاهی به یک میمون دیگر نیز داشته باشند.
با بررسی الگوی خیره شدن میمون‌ها، محققان دریافتند که آنها به طور متناوب روی “چشم” و “دهان” خیالی اجسام متمرکز می‌شوند؛ این نیز مشابه چگونگی رفتار انسان‌ها در هنگام دیدن چهره های واقعی است.
محققان دیگر از این کشفیات شگفت‌زده نشده‌اند؛ چون میمون‌های رزوس حیوانات بسیار اجتماعی هستند، دقیقاً مانند انسان‌ها، آنها به اطلاعات ظاهری برای اهداف ارتباطی تکیه می‌کنند.
اما چرا ما و میمون ها اغلب چهره‌هایی می‌بینیم که هیچ کدام از آنها وجود ندارند؟
مغز ما دیدن چهره‌ها را از اوایل زندگی شروع می‌کند؛ نوزادان می‌توانند چهره‌ها را در حالی که هنوز در رحم هستند تشخیص دهند. اسکن‌ها نشان می‌دهد هنگامی که نقاط نور از طریق پوست می درخشند، جنین به طور پیش فرض به الگوهایی شبیه به چهره نگاه می‌کند، اما اشکال تصادفی را نادیده می‌گیرد.
