این یک حقیقت آشکار است که نشستن به مدت طولانی، سلامتی ما را در معرض خطر قرار می‌دهد؛ اما چه اقداماتی می‌توان انجام داد؟ تحقیقی جدید به بررسی این موضوع می‌پردازد. در زندگی روزمره و مدرن، شغل‌های اداری بیش از پیش رایج شده‌اند و شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های آنلاین نیز به طور فزاینده‌ای ما را به خود سرگرم می‌کنند.
همه‌ی این‌ها باعث سپری کردن زمان زیادی در حالت نشسته می‌شود. یک تحقیق که اخیراٌ صورت گرفته، نشان داده که مردم ایالات متحده آمریکا به طور متوسط سیزده ساعت از روز را در حالت نشسته سپری می‌کنند؛ولی نشستن بیش از حد می‌تواند برای سلامتی ما مضر باشد. ثابت شده است که نشستن طولانی مدت، خطر ابتلا به دیابت نوع دو، بیماری‌های قلبی و حتی مرگ زودرس را افزایش می‌دهد.
مقاله‌ی مرتبط: پیاده‌روی تا محل کار یا جارو کشیدن طول عمر شما را زیاد می‌کند!
با این وجود، در این زمینه که آیا کاهش مدت زمان نشستن با توجه به الزامات زندگی مدرن ممکن است و یا این که این کاهش برای کسانی که در وضعیت سلامت خوبی به سر می‌برند نیز سودی دارد یا نه، تحقیقات زیادی صورت نگرفته است؛ به همین علت دانشمندان دانشگاه Jyvaskyla در کشور فنلاند، تحقیقی را برای بررسی اثرات کاهش مدت زمان نشستن در بازه‌ی یک ساله شروع کردند.
نویسنده‌ی اول و مسئول مقاله‌ی این تحقیق، دکتر Arto Pesola، از مرکز تحقیقات عصبی-عضلانی دانشکده‌ی ورزش و سلامتی این دانشگاه می‌باشد. این مقاله در ژورنال PLOS One به چاپ رسیده است.
آیا کاهش مدت زمان نشستن ممکن است؟
دکتر پسولا و تیم مربوطه آزمایشی خوشه‌ای-تصادفی (Cluster-randomized) انجام دادند. به این ترتیب که ۱۳۳ شرکت‌کننده که کودک کم‌سن و سال داشتند، به طور تصادفی به دو گروه جدا شده بودند. ۷۱ نفر در گروه آزمایش‌شونده و ۶۲ نفر در گروه شاهد (کنترل) قرار گرفتند. از شرکت‌کنندگانی که در گروه آزمایش قرار داشتند خواسته شد در یک سخنرانی ۳۰ دقیقه‌ای شرکت کنند که درباره‌ی خطرات نشستن طولانی‌مدت برای سلامتی، عوامل مشوق نشستن‌های طولانی مدت و راهکار‌هایی برای کاهش زمان نشستن بود.
سپس هر کدام از شرکت کننده‌ها در جلسات مشاوره‌ای تک نفره شرکت کردند. در طی این جلسات در مورد روش‌های مناسب برای کاهش زمان نشستن در کار و اوقات بی‌کاری بحث شد. در این جلسات شرکت کنندگان به منظور کاهش زمان نشستن و افزایش فعالیت‌های فیزیکی سبک، برای خود اهداف الزام‌آور تعیین کردند.
بیش‌ترین هدفی که شرکت‌کنندگان برای زمان کار تعیین کرده بودند، تقسیم مدت زمان نشستن به چند دوره‌ی کوتاه‌تر بود. برای اوقات فراغت نیز شرکت کنندگان اکثراً می‌خواستند مدت زمانی را که با خانواده سپری می‌کنند افزایش دهند، به این شرط که از نظر فیزیکی هم فعال‌تر شوند. علاوه بر این، شرکت کنندگان عموماً می‌خواستند فعالیت فیزیکی سبک‌شان را در طول رفت و آمد روزانه افزایش دهند. مثلاً خودروشان را دورتر از محل کار پارک کنند تا بتوانند بیشتر پیاده‌روی کنند.
محققان بعداً برای بررسی این که آیا شرکت‌کنندگان به اهداف‌شان رسیدند یا نه، از آنان خواستند در طول ۵ تک هفته از آوریل ۲۰۱۱ تا آوریل ۲۰۱۲ یک سرعت‌سنج به دور کمرشان ببندند. دکتر پسولا و تیمش اندازه‌گیری‌هایی از قبیل BMI (شاخص توده بدنی)، وزن، ترکیب چربی بدن و فشار خون را در شروع تحقیق و هر سه ماه یک بار انجام دادند. آن‌ها هم‌چنین به منظور آزمایش نشانگرهای زیستی قلبی-عروقی و سلامت متابولیسم بدن از شرکت‌کنندگان نمونه‌های خونی جمع‌آوری کردند.
مقاله‌ی مرتبط: ایستادن به‌جای نشستن بیش از حد
تنها ۲۱ دقیقه کاهش زمان نشستن، سلامتی را ارتقا می‌دهد
تحقیق نشان داد که کاهش زمان نشستن چه در زمان کار و چه در اوقات فراغت امکان‌پذیر است. در شروع مطالعه شرکت‌کنندگان حدود ۵.۶ ساعت از کار و ۳.۸ ساعت از اوقات فراغت‌شان را به حالت نشسته سپری می‌کردند. با این حال، بعد از جلسات مشاوره‌ای، گروه آزمایش ۲۱ دقیقه از مدت زمان اوقات فراغت‌شان را که به حالت نشسته بودند، کاهش دادند. آن‌ها هم‌چنین فعالیت سبک فیزیکی و تعداد وقفه‌های بین نشستن‌شان را افزایش دادند.
علاوه بر این تحقیق نشان داد که زنان توانستند در زمان کار، فعالیت فیزیکی و هم تعداد وقفه‌های بین نشستن‌هایشان را افزایش دهند. در طرف دیگر مردان موفق به انجام هر دو نشدند. هم‌چنین محققان دریافتند که سطح قند خون ناشتای (FBS) شرکت‌کنندگان اندکی نسبت به قبل از جلسات مشاوره‌ای کاهش پیدا کرده. در طول یک سال نیز نوعی نشانگر زیستی کلسترول که با بیماری‌های قلبی‌عروقی مرتبط است (نسبت آپولیپوپروتئین B به آپولیپوپروتیئن A1)، بهبود پیدا کرده بود.
علاوه بر این‌ها، حجم عضلانی پای شرکت‌کنندگان گروه آزمایش ثابت ماند؛ در حالی که ۰.۵ درصد از حجم عضلانی پا در گروه شاهد کاهش پیدا کرده بود.
دکتر پسولا:
این مطالعه نشان می‌دهد که کاهش مدت زمان نشستن در زندگی‌های پر‌مشغله ممکن است. این امر بسیار حائز اهمیت است؛ چون مدت زمان نشستن با افزایش سن افزایش می‌یابد. نتایج مثبت تحقیق در اوقات فراغت ملموس‌تر بود زیرا زمان نشستن به خودی خود در اوقات فراغت کم‌تر از زمان کار بود.
این تحقیق شاید الزامات زندگی کاری را نشان دهد و این که جلسات مشاوره‌ای برای کاهش زمان نشستن در محیط کار، حداقل برای مردان مؤثر نبوده است. در عوض افراد در اوقات فراغت خود فرصت و آزادی بیش‌تری برای کاهش زمان نشستن و افزایش شرکت در فعالیت‌های خانوادگی دارند.
کاهش زمان نشستن، تنها به مدت ۲۱ دقیقه می‌تواند سطح سلامت فرد را در دراز مدت ارتقا بخشد.
مقاله‌ی مرتبط: آیا نشستن‌های طولانی مدت موجب مرگ می شود؟
