راهی جدید برای حمله به باکتری‌های مقاوم گوارشی

تیمی از محققانِ مؤسسه‌ی Griffith ساختار حسی منحصربه‌فردی را شناسایی کرده‌اند که می‌تواند با اتصال به مولکول‌های میزبان قندی مخصوصی روی سویه‌های خطرناکی از باکتری Campylobacter jejuni حاضر شوند.

طی این تحقیق که در ژورنال Nature Communications منتشر گشته، توضیح داده‌شده که گیرنده‌ی شیمیایی حسی مستقیم گالاکتوز در سویه‌های غیرتهاجمی Campylobacter jejuni وجود دارد. توانایی این باکتری‌ها برای بیماری‌زایی وابسته به قابلیت آن‌ها در حرکتشان به سمت سلول‌های هدف است.

این حرکت توسط ساختارهای اختصاصی روی سلول باکتری که گیرنده‌های حسی نامیده می‌شوند، تعیین می‌گردد که مواد شیمیایی موجود در محیط خود را دنبال می‌کنند. این اولین گیرنده‌ی باکتری شناخته‌شده‌ای است که می‌تواند به طور مستقیم به قند متصل شود.

باکتری Campylobacter jejuni اکنون یکی از شناخته‌شده‌ترین عوامل ایجاد آماس روده در نتیجه‌ی خوردن غذاست و نسبت به سایر باکتری‌هایی که موجب بیماری‌های گوارشی می‌شوند، بهتر عمل می‌کند. عفونت این باکتری از غذاهای جانوری مثل مرغ و گوشتی که خوب پخته نشده، شیر غیرپاستوریزه و آب آلوده می‌تواند به انسان منتقل شود.

محققان با بررسی روی مدل‌هایی جانوری (مرغ) روی نمایش‌هایی تغییرپذیر از غیرفعال شدن گیرنده‌های مذکور متمرکز شدند تا تغییر قابلیت این باکتری‌ها را در نتیجه‌ی این عمل مشاهده کنند.

این کشف بسیار مهمی در زمینه‌ی گیرنده‌های اختصاصی باکتری‌ها است که به تعیین جهت آن‌ها برای رسیدن به هدفشان کمک شایانی می‌کند. شناخت همه‌جانبه‌ی این گیرنده می‌تواند کمک زیادی به ساخت مواد آنتی‌باکتریال نماید. ضرورتاً باید بتوان داروهایی را طراحی کرد که بر اساس پاتوژن‌هایی چنین اختصاصی، فقط باکتری‌های بیماری‌زا را هدف قرار دهند. هدف قرار دادن گیرنده‌های حسی یک نوع باکتری همچنین خطر به وجود آمدن مقاومت آنتی‌میکروبیال را کاهش می‌دهد؛ چون باکتری از بین نخواهد رفت ولی قدرت غلبه بر سلول‌های میزبان و ایجاد بیماری از بین خواهد رفت.

 علاوه بر کارهایی که برای کنترل بیماری‌های مذکور می‌توان انجام داد، درک مکانیسم اتصال گیرنده‌ها به مولکول‌های شیمیایی پتانسیل بالایی برای تحقیقات آینده دارد. با این درکِ به‌وجود‌آمده می‌توان با روش‌های مهندسی زیستی باکتری‌هایی به وجود آورد که با گیرنده‌های اختصاصی خود فقط سلول‌های سرطانی را هدف قرار دهند یا در محیط‌های آلوده‌ای مثلاً در نشت بارِ نفتکش‌ها در اقیانوس‌ها بتوانند به مولکول‌های خاصِ چربی متصل شده و آن جا را پاک‌سازی کنند.

مدیر این مؤسسه اذعان داشت که این مورد نتیجه‎‌ی فقط یکی از این تحقیقات مبتکرانه است که آن‌ها در حال گسترششان هستند. هدف این پژوهش‌های خلاقانه یافتن راه‌‌حل‌های بهتری برای درمان بیماران و حذف راه‌های درمانی دشوار است.