با این که مطالعات بیشتری برای این ادعا نیاز است اما رژیم غذایی میتواند در پیشرفت آکنه ایفای نقش داشته باشد. شواهد نشان میدهد که هر فرد میتواند با مصرف بالای اسید چرب امگا ۳ و کاهش مصرف لبنیات و غذاهایی با شاخص گلیسمی بالا شیوع آکنه را کاهش داده یا از آن پیشگیری نماید.
هر سال حدود ۵۰ میلیون نفر در ایالات متحده تحت تأثیر آکنه، که رواج بیشتری دارد، تحت تأثیر قرار میگیرند. آکنه معمولاً از دورن بلوغ شروع شده و در ۱۲ تا ۲۴ سالگی شایع میباشد.
آکنه میتواند باعث ایجاد پوست چرب و انواع مختلفی از ضایعات پوستی مثل جوش شود. علائم آن میتواند از خفیف تا شدید گوناگون بوده و میتواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. با وجود این که در حال حاضر درمانی برای آکنه وجود ندارد، اما طیف وسیعی از درمانهای مؤثر مثل ژلها و کرمهای تجویزی و بدون نسخه یافت میشود. تغییر سبک زندگی نیز میتواند به کاهش علائم و پیشگیری از شیوع آکنه کمک کند.
برخی از افراد عقیده دارند که رژیم غذایی نقش مهمی دارد. نتایج نظرسنجی سال ۲۰۱۶ نشان داد که ۷۱ درصد از شرکت کنندگان تصور میکردند غذاهای سرخ شده یا چرب موجب آکنه میشود. تصور سایر افراد این بود که شکلات، لبنیات و نوشیدنیهای سودا واکنش ایجاد میکند.
در جامعهی پزشکی، بحث گستردهای در خصوص رژیم غذایی وجود دارد. با وجود این که قبلاً بسیاری از متخصصان تصور میکردند که رژیم غذایی تأثیری در آکنه ندارد، اما مطالعات اخیر خلاف آن را نشان میدهد.
در این مقاله، ما به بررسی اثرات رژیم غذایی بر روی پوست پرداخته و به دنبال موادی غذایی که میتواند موجب تحریک یا کاهش آکنه شود خواهیم بود. همچنین نکات کلی برای درمان آکنه ارائه خواهد شد.
مقالۀ مرتبط: انواع آکنه؛ تعریفها و درمانها
چگونه رژیم غذایی بر روی پوست اثر میگذارد؟
آکنه زمانی شیوع مییابد که منافذ پوستی به وسیلهی سلولهای مردهی پوست، باکتریها و یا هر دو مسدود میشود. این مسدود شدن منافذ با تولید بیش از حد چربی توسط بدن برای جلوگیری از خشکی پوست نیز رخ میدهد.
منافذ مسدود شده میتواند منجر به التهاب، شکل گیری جوش و انواع دیگری از ضایعات میشود. در طول بلوغ بدن میزان بالایی از هورمونی به نام فاکتور رشد شبه انسولین ۱ (IGF-1) تولید میکند. برخی از مطالعات نشان میدهد که این هورمون میتواند تولید چربی و علائم شدید آکنه را افزایش دهد.
غذاهای خاصی نیز میتواند سطح هورمون IGF-1 را افزایش دهد. پرهیز از این نوع غذاها میتواند علائم آکنه را بهبود بخشیده و به بیشگیری از شیوع آن کمک کند.
غذاهای پرهیزی
مطابق نتایج مطالعات سال ۲۰۱۶ غذاهایی که در زیر آورده میشود با احتمال بیشتری سطح هورمون IGF-1 فرد را افزایش میدهند:
- محصولات لبنی
- غذاهایی با شاخص و بار گلیسمی بالا
اندازهگیری شاخص گلیسمی (GI) نشان میدهد که یک نوع مادهی غذایی با چه سرعت و چگونه قند خون را بالا میبرد.
اندازهگیری بار گلیسمی (GL) نیز اجازه میدهد فرد انواع مختلف مواد غذایی را از نظر شاخص گلیسمی و اندازهی سهمی مقایسه کند.
بار گلیسمی از فرمول زیر محاسبه میگردد:
GL = GI × the amount of carbohydrates per portion (in grams) / 100
چند لیست آنلاین شاخص گلیسمی غذاهای مختلفی را در بر دارند. به عنوان یک قاعدهی کلی غذاهای فرآوری شده اغلب دارای شاخص و بار گلیسمی بالایی هستند. به گفتهی انجمن دیابت آمریکا، غذاهای زیر مثالهای از غذاهایی با شاخص گلیسمی بالا هستند:
- نانها، مخصوصاً نانهای سفید و شیرین
- غلات صبحانه شیرین شده مثل برشتوک، برنج پف کرده و ورقههای سبوس
- غلات فوری مثل بلغور و جو دو سر
- برخی از میوهها و سبزیجات، مثل خربزه، آناناس، کدوتنبل و سیب زمینی
- پاستای غنی شده، مثل پاستا با اساس برنج
- برنج سفید دانه کوتاه
- غذاهای اسنک مثل چوب برنجی، کیک برنجی و پاپ کورن
مثالهایی از محصولات لبنی نیز شامل شیر، پنیر، بستنی و ماست میباشد. برخی از افراد مبتلا به آکنه میتوانند با پرهیز از این غذاها روند رو به بهبود داشته باشند.
با این حال، انجمن پوست آمریکا، نشان میدهد که پرهیز از غذاهایی با شاخص گلیسمی بالا میتواند بیشتر از پرهیز از محصولات لبنی مفید واقع شود.
مقالۀ مرتبط: اشتباهات غذایی که ممکن است به پوست شما آسیب برساند
مصرف شکلات نیز می تواند علائم آکنه را تشدید کند. این اثر نیز احتمالاً به دلیل میزان بالایی از قند که در شکلات وجود دارد، ایجاد میشود. با این حال، نتایجی از یک مطالعات نشان میدهد شکلاتهایی حاوی ۱۰۰ درصد کاکائو و بدون قند نیز میتواند علائم آکنه را در افراد جوان دارای سابقهی مبتلا به آکنه، تشدید کند.
چه غذاهایی میتواند در بهبود آکنه مؤثر باشد؟
این مطالعات در مورد مواد غذایی که میتواند از آکنه جلوگیری کند، نیز توضیح میدهد. با این حال، با وجود این که مطالعات زیادی لازم است، رژیمی با امگا ۳ بالا میتواند التهاب را کاهش داده و علائم آکنه را بهبود بخشد.
غذاهای غنی از امگا ۳ عبارتند از:
- ماهی مثل ماهی خال اسقومری، سالمون و ساردین
- تخم مرغ
- سویا و محصولات آن مثل توفو
- اسفناج و کلم بروکلی
- لوبیا
- گوشت گاد تغذیه شده با چمن
- آجیل مانند گردو و بادام
- دانههای کتان
- دانههای خردل
- یزنج وحشی
اگرچه مطالعات بیشتری مورد نیاز است، اما شواهد محدود نشان میدهد که غذاهای غنی از آنتی اکسیدانها و فیبرهای رژیمی نیز ممکن است با آکنه مقابله کنند.
مقالۀ مرتبط: غذاهایی برای داشتن پوستی سالم
در نظر گرفتن یک رژیم ضد اکنه
با عدم اثبات اثرات رژیم غذایی بر روی آکنه، اشاره به این که کدام غذاها مفید یا مضر هستند، دشوار خواهد بود. همچنین، استراتژیهای خاصی ممکن است بر روی برخی افراد پاسخ داده و بر روی سایر افراد اثری نداشته باشد.
داشتن یک دفتر برنامهی غذایی میتواند به فرد در شناختن غذاهای ایجاد کننده آکنه یا بدتر کردن شرایط آن کمک کند. هر وعده و میانوعدهی غذایی را در آن یادداشت نموده و به نوع و شدت آکنهی ظهور کرده توجه نموده و آن را ثبت نمایید. هر فرد میتواند این کار را مدت کوتاه یا طولانی مدت انجام داده و یادداشتهای خود را به پزشک یا متخصص پوست جهت مشورت نشان دهد.
پزشک میتواند در یافتن ارتباطی بین زمان بروز آکنه و غذای یادداشت شده در دفتر کمک کند. وی میتواند پیشنهاداتی در خصوص تغییر رژیم غذایی ارائه دهد.
صبور بودن در تغییر رژیم غذایی بسیار حائز اهمیت میباشد. به گفتهی انجمن پوست آمریکا، بیشتر از ۱۲ هفته طول میکشد تا تغییری در رژیم غذایی تأثیر قابل ملاحظهای بر روی پوست داشته باشد.
نکات کلی در درمان آکنه
انواع مختلفی از داروهای بدون نسخه یا تجویزی میتواند مؤثر باشد. پزشک میتواند یک دورهی مناسب درمان را بسته به شدت علائم پیشنهاد کند. در آکنههای شدید پزشک میتواند فرد را به متخصص پوست ارجاع دهد.
نکات کلی برای کنترل آکنه عبارتند از:
- شستوشوی پوست و صورت دو بار در روز و پس از هر بار عرق یا فعالیت ورزشی
- شستن موها، مخصوصاً موهای چرب با شامپو به طور منظم
- استفاده از محصولات مراقبت از پوست و لوازم آرایشی ملایم و بدون چربی
- اجتناب از کندن، خاراندن و لمس جوشها
- اجتناب از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض خورشید
به گفتهی انجمن پوست آمریکا، یک فرد باید ارتباط بین استرس و آکنه را نیز در نظر داشته باشد. استرس موجب میشود بدن میزان بالایی از هورمون اندورژن که غدد چربی را در پوست تحریک میکند، تولید نماید. سپس این غدد چربی تولید کرده و باعث آکنه میشود.
آکنه میتواند بر روی اعتماد به نفس نیز تأثیر گذاشته و موجب افسردگی مخصوصاً در نوجوانان و جوانان شود. انجمن پوست آمریکا پیشنهاد میکند که آکنه را جدی گرفته و بر اهمیت کنترل استرس و مشاهدهی علائم افسردگی اهتمام ورزید.
مقالۀ مرتبط: آکنه با خطر ابتلا به افسردگی مرتبط است!
چشم انداز کلی
برخی از مشاهدات نشان میدهد که فاکتورهای غذایی میتواند بر آکنه تأثیر بگذارد با این حال مطالعات بیشتری برای اثبات نیاز است. برخی از افراد مبتلا به آکنه میتوانند از تغییرات رژیم غذایی که در زیر به آن اشاره میگردد، بهرهمند شوند.
- مصرف مواد غذایی غنی از امگا ۳، فیبرها و گیاهان
- اجتناب از محصولات و مواد غذایی با شاخص و بار گلیسمی بالا
استفاده از رژیم غذایی مدیترانهای یه راه عالی برای دنبال کردن این تغییرات در کنار هم میباشد. یک دفتر یادداشت برنامهی غذایی نیز میتواند به فرد در شناخت غذاهایی که موجب تشدید آکنه میگردد، کمک کند.
تغییر رژیم غذایی به تنهایی آکنه را از بین نمیبرد و استفاده از یک درمان منظم عادی بسیار مهم میباشد.