اضافه وزن زیاد در بارداری باعث ایجاد عوارض جدی در مادر و نوزاد می شود. با این وجود برخی از پزشکان تمایلی به توصیه به کنترل اضافه وزن در بارداری ندارند و این موضوع ناشی از کمبود ابزارهایی است که به مادران کمک می کند تا وزن خود را با خیال راحت کنترل کنند.
مطالعات جدید نشان میدهند که زنان بارداری که اضافه وزن دارند یا چاق هستند به کمک مشاوره تغذیه و یک اپلیکیشن تلفن هوشمند، میتوانند جلوی افزایش وزن بیش از حد خود در دوران بارداری را بگیرند.
در این مطالعه رژیم غذایی خاصی به زنان چاق یا دارای اضافه وزن گفته شد که رژیم غذایی خاصی را در طول دوره بارداری دنبال کنند. این زنان از یک متخصص تغذیه مشاوره تغذیه ای می گرفتند و با استفاده از یک اپلیکیشن تلفن همراه، وعده های غذایی خود را گزارش می کردند. در پایان تحقیق مشاهده شد که این زنان اضافه وزن کمتری نسبت به زنان گروه کنترل که این رژیم غذایی را دنبال نکرده بودند، داشتند. زنانی که موظف به رعایت رژیم غذایی بودند حدود ۲ کیلوگرم کمتر از بقیه وزن اضافه کرده بودند. علاوه بر این، نوزادانی که از مادرانی که رژیم غذایی را رعایت کرده بودند متولد شدند، در معرض خطر بالای وزن پایین هنگام تولد و مشکلات دیگر نبودند
دکتر سعیا آفتاب، مدیر پزشکی مرکز مراقبت های جنین در بیمارستان کودکان نیکلاس در میامی گفته است:
این باعث اطمینان خاطر است که نوزادان متولد شده از مادرانی که اضافه وزن بارداری خود را کنترل کرده بودند، در معرض ریسک بالای آسیب ها و خطرات نبودند. در حال حاضر پزشکان ابزار مناسبی برای کمک به کنترل اضافه وزن در بارداری ندارند. بنابراین چنین برنامه هایی می تواند در آینده به کنترل اضافه وزن در بارداری کمک کند. با این وجود مطالعاتی در ابعاد گسترده تر مورد نیاز است تا ثابت شود که آیا این رویکرد در نهایت به بارداری های سالم تر و نوزادان سالم تر منجر می شود یا خیر. زیرا این مطالعه برای پاسخ به این پرسش ها طراحی نشده بود.
اضافه وزن در بارداری
به گفته مایو کلینیک، زنان دارای اضافه وزن یا چاق با احتمال بیشتری در معرض ابتلا به عوارض بارداری مثل دیابت بارداری یا فشار خون بالای مرتبط با بارداری هستند. علاوه بر این زنان دارای اضافه وزن یا چاق بیشتر از زنان با وزن نرمال، دچار اضافه وزن در دوران بارداری می شوند که همین موضوع خطر تولد نوزادان چاق را در این زنان افزایش می دهد. نوزادانی که هنگام تولد بزرگتر از میانگین هستند ممکن است دچار مشکلاتی مثل میزان قند خون پایین شوند. همچنین این نوزادان در معرض چاقی در دوران کودکی می باشند.
به دلیل وجود این خطرات، آکادمی ملی پزشکی (NAM) توصیه می کند که زنان دارای اضافه وزن در طول دوره بارداری ۷ تا ۱۱ کیلوگرم وزن اضافه کنند و زنان چاق ۵ تا ۹ کیلوگرم. در مقایسه بهتر است که زنان دارای وزن نرمال در طول دوره بارداری حدود ۱۱ تا ۱۶ کیلوگرم وزن بگیرند. با این وجود براساس آمارهای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، هنوز هم حدود نصف زنان آمریکا در طول دوره بارداری بیش از حد وزن اضافه می کنند.
در این مطالعه محققان اطلاعاتی از ۲۸۱ زن را آنالیز کردند. این زنان در شروع دوره حاملگی خود، دارای اضافه وزن بوده یا چاق بودند و به دو گروه تقسیم شدند: یک گروه مداخله و یک گروه مراقبت معمول.
گروه مداخله با یک متخصص تغذیه ملاقات کردند. این متخصص درباره چگونگی پیروی از رژیم غذایی DASH به آنها مشاوره داد. این رژیم شامل میوه ها، سبزیجات، غلات سبوس دار، آجیل و ماهی است؛ سرشار از پروتئین بوده و نمک، شکر و چربی اشباع شده کمتری دارد. هدف از این رژیم غذایی کاهش وزن نبود بلکه محققان قصد داشتند به کنترل افزایش وزن بارداری و توصیه های آکادمی ملی پزشکی کمک کنند. زنانی که این رژیم غذایی را دنبال می کردند با استفاده از یک اپلیکیشن تلفن هوشمند گزارشی از آنچه خورده بودند ثبت می کردند تا یک متخصص تغذیه این گزارش ها را بررسی کند. علاوه بر این یک قدم شمار نیز به این زنان داده شده بود و از آنها خواسته شده بود که حداقل ۳۰ دقیقه در روز فعالیت فیزیکی مثل راه رفتن داشته باشند.
زنان در گروه مراقبت معمول نیز توصیه های کلی درباره تغذیه و فعالیت بدنی دریافت کردند اما با متخصص تغذیه در ارتباط نبودند و از اپلیکیشن گوشی همراه نیز استفاده نکردند.
در پایان ۳۵ هفته بارداری زنان گروه مداخله ۱۰ کیلوگرم وزن اضافه کردند و زنان گروه مراقبت معمول ۱۲ کیلوگرم. علاوه بر این ۳۱ درصد از افراد گروه مداخله طبق توصیه های NAM بودند در حالی که این میزان در گروه دوم ۱۵ درصد بود. نوزادان متولد شده از مادران هردو گروه وزن مشابهی داشته و در معرض خطر ابتلا به مشکلات نوزادی قرار نگرفتند.
این مطالعه برای بررسی اینکه آیا این مداخله موثر بوده است صورت گرفت اما اینکه رعایت این رژیم غذایی چقدر در کاهش مشکلات بارداری یا تولد نوزادان سالم تر تاثیر داشته، انجام نگرفته است و نیاز به مطالعات بیشتر است. علاوه براین به طور غیرمنتظره مشاهده شد که زنان چاق در گروه مداخله بیشتر از زنان چاق گروه مراقبت معمول به سزارین نیاز داشتند. ممکن است اتفاقی بوده باشد اما این دلیل دیگری برای حتیاط در مورد نتایج و انجام مطالعات بیشتر است
