مدل و مجری تلویزیونی، کندال جنر (Kendall Jenner)، به تازگی اعلام کرده است که به دلیل وضعیتی به نام “فلج خواب” از خوابیدن واهمه دارد.
نصفه شب از خواب بیدار می‌شوم، ولی نمی‌توانم تکان بخورم. راجع به این قضیه تحقیق کردم و متوجه شدم حالتی عجیب به نام “فلج خواب” (Sleep Paralysis) است.
این بخشی از صحبت‌های کندال جنر در قسمت جدیدی از برنامۀ تلویزیونی “همراه با کارداشیان‌ها” (Keeping Up With Kardashians) است که روز گذشته روی آنتن رفت.
او در این قسمت به مادرش، کریس جنر (Kris Jenner)، می‌گوید:
این تجربه واقعاً وحشتناک است. زمانی که اتفاق می‌افتد بسیار ترسناک است و احساس می‌کنی که هرگز از این وضعیت خارج نخواهی شد!
متخصصان نیز بر این عقیده‌اند که فلج خواب عارضۀ وحشتناکی است. این حالت زمانی رخ می‌دهد که فرد دو وضعیت “خواب دیدن” و “فلج عضلانی” را با هم تجربه کند؛ که عموماً در مرحلۀ “حرکت سریع چشم” یا REM (سرواژۀ Rapid Eye Movement) خواب رخ می‌دهد. با این حال در فلج خواب، دو وضعیت یاد شده نه در مرحلۀ REM، بلکه در بیداری صورت می‌گیرد.
معمولاً فرد زمانی خواب می‌بیند که در مرحلۀ REM قرار داشته باشد. هنگام خواب دیدن، مغز ماهیچه‌های ارادی بدن را فلج می‌کند (به جز ماهیچه‌های تنفسی) تا فرد مذکور رویای خود را به صورت فیزیکی بروز ندهد. با این حال در فلج خواب این دو اتفاق زمانی رخ می‌دهند که فرد هشیار است. این یعنی این که از جنبۀ علمی رویاهایی که فرد در وضعیت فلج خواب می‌بیند صرفاً “تجسم ناخودآگاه” (Hallucination) می‌باشد؛ ولی با این وجود، این رویاها بسیار واقعی به نظر می‌رسند.
فلج خواب اغلب در اپیزودهای کوتاه چند‌ثانیه‌ای تا چند‌دقیقه‌ای رخ می‌دهد. این مشکل در افراد مبتلا به “حملۀ خواب” (Narcolepsy) رایج است. ولی این بدین معنی نیست که افراد عادی گرفتار این عارضه نمی‌شوند. در حدود ۸ درصد از آمریکایی‌ها حداقل یک بار این مشکل را در طول عمر خود تجربه کرده‌اند. افراد دارای “اضطراب” و “افسردگی” با احتمال بیش‌تری گرفتار فلج خواب می‌شوند.
در صورتی که فرد هر از گاهی دچار این اپیزودها شود، می‌توان مشکل را با ارتقاء سطح “بهداشت خواب” (Sleep Hygiene) حل نمود. بهداشت خواب عبارت است از:
- خوابیدن به مقدار کافی در طول شبانه روز
- پرهیز از مصرف الکل، نیکوتین، کافئین و سایر مواد مخدر قبل از خواب
- وارد نکردن وسایل الکترونیکی به داخل اتاق خواب
با این حال افرادی که به صورت مکرر گرفتار این مشکل می‌شوند بهتر است جهت رفع مشکل به یک “متخصص خواب” (Sleep Specialist) مراجعه کنند.
هنگام بروز فلج خواب تنها کاری که فرد می‌تواند و باید انجام دهد “حفظ آرامش” و “اندیشیدن به این مطلب که این وضعیت گذرا می‌باشد” است. البته این استراتژی موقعی کارآمد است که قبلاً یک یا چند اپیزود تجربه کرده و با فلج خواب آشنایی داشته باشید. این حملات می‌توانند بسیار ترسناک به نظر برسند؛ خصوصاً اگر فرد برای اولین بار دچار این حالت شده باشد.
