کشیدن سیگار می‌تواند اثرات مضر بسیاری بر بدن داشته باشد. برخی از این اثرات می‌تواند منجر به عوارض تهدیدکننده‌ی حیات شود.
در واقع، بر اساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، کشیدن سیگار نه تنها به خاطر عوامل مربوط به مصرف تنباکو، بلکه بر اثر همه‌ی عوامل، خطر مرگ را افزایش می‌دهد.
کشیدن سیگار بر دستگاه تنفسی، دستگاه گردش خون، دستگاه تولید مثل، پوست و چشم‌ها تاثیر می‌گذارد و خطر ابتلا به بسیاری از سرطان‌ها را افزایش می‌دهد.
در این مقاله، ما به ۱۰ اثر احتمالی ناشی از مصرف سیگار می‌پردازیم.
۱- آسیب به ریه‌ها
کشیدن سیگار بر سلامت ریه‌ها تاثیر می‌گذارد؛ زیرا شخصی که سیگار می‌کشد، نه تنها نیکوتین، بلکه انواع مختلفی از دیگر مواد شیمیایی را وارد ریه‌های خود می‌کند. سیگار مسئول افزایش قابل توجه خطر پیشرفت سرطان ریه است. این خطر برای آقایان ۲۵ بار و برای خانم‌ها ۲۵.۷ بار بیشتر است.
CDC گزارش می‌کند که تقریبا ۹ مورد از هر ۱۰ مورد مرگ بر اثر سرطان ریه، مرتبط با سیگار کشیدن است. هم‌چنین سیگار کشیدن باعث خطر پیشرفت اختلال انسداد مزمن ریوی (COPD) و مرگ در اثر آن است. در واقع، اتحادیه‌ی ریه‌ی آمریکا گزارش می‌کند که ۸۰ درصد از موارد مرگ در اثر اختلال COPD، به خاطر سیگار کشیدن است. سیگار کشیدن مرتبط با آمفیزم و برونشیت مزمن است. هم‌چنین ممکن است باعث راه‌اندازی یا تشدید حمله‌ی آسم شود.
۲- بیماری قلبی
سیگار کشیدن باعث آسیب به قلب، رگ‌های خونی و سلول‌های خونی میشود.
مواد شیمیایی و تار (بقایای تنباکو) موجود در سیگار، باعث افزایش خطر ابتلا به تصلب شرائین میشود. تصلب شرائین به معنای تشکیل پلاک در رگ‌های خونی است. این پلاک‌ها باعث کاهش جریان خون و بلوکه‌شدن خطرناک رگ‌ها می‌شوند.
هم‌چنین سیگار کشیدن مرتبط با بیماری رگ‌های محیطی (PAD) است؛ در این بیماری، رگ‌های دست و پا شروع به باریک‌شدن می‌کنند و در نتیجه جریان خون محدود میشود.
تحقیقات نشان می‌دهد که ارتباط مستقیمی بین سیگار کشیدن و پیشرفت بیماری PAD وجود دارد. حتی افرادی که سابقه‌ی مصرف سیگار دارند، نسبت به افرادی که هرگز سیگار نکشیده‌اند، در معرض خطر بالاتری قرار دارند.
ابتلا به بیماری PAD باعث افزایش خطر موارد زیر میشود:
- لخته‌های خونی
- آنژیا یا درد قفسه‌ی سینه
- سکته‌ی مغزی
- حمله‌ی قلبی
۳- مشکلات باروری
کشیدن سیگار می‌تواند به دستگاه تولید مثلی یک خانم آسیب برساند و باروری را دشوار کند. این اثر ممکن است به این دلیل باشد که تنباکو و سایر مواد شیمیایی موجود در سیگار، سطح هورمون‌ها را تغییر می‌دهند.
در آقایان، هر چقدر میزان و زمان سیگار کشیدن بیشتر باشد، خطر اختلال در نعوظ افزایش می‌یابد. هم‌چنین سیگار کشیدن می‌تواند بر روی اسپرم‌ها تاثیر بگذارد و در نتیجه باروری آن‌ها را کاهش دهد.
۴- خطر عوارض بارداری
بر اساس CDC، کشیدن سیگار می‌تواند از راه‌های مختلفی، بر بارداری و تکامل جنین تاثیر بگذارد؛ از جمله:
- افزایش احتمال بارداری خارج از رحم
- کاهش وزن کودک متولد شده
- افزایش احتمال زایمان زودرس
- آسیب به ریه‌ها، مغز و دستگاه عصبی مرکزی جنین
- افزایش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزادان
- ایجاد اختلالات مادرزادی از جمله لب شکاف‌دار یا کام شکاف‌دار
مقاله مرتبط: مادرانی که در دوران بارداری سیگار می‌کشند، آسم و عملکرد ضعیف ریه را در کودکانشان شدید تر می‌کنند
۵– خطر ابتلا به دیابت نوع ۲
CDC گزارش می‌کند افرادی که به طور منظم سیگار می‌کشند، نسبت به سایر افراد، به احتمال ۳۰ الی ۴۰ درصد بیشتر به دیابت نوع ۲ مبتلا می‌شوند.
هم‌چنین سیگار کشیدن در افراد مبتلا به دیابت، باعث سخت‌تر شدن کنترل شرایط در این بیماری میشود.
۶- سیستم ایمنی ضعیف
سیگار کشیدن می‌تواند سیستم ایمنی یک فرد را ضعیف و در نتیجه اون را مستعد ابتلا به بیماری کند.
هم‌چنین این کار می‌تواند منجر به التهاب اضافی در بدن شود.
مقاله مرتبط: تحقیقات دندانپزشکی نشان می دهد که سیگار کشیدن سیستم ایمنی را تضعیف می کند
۷- مشکلات بینایی
سیگار کشیدن می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در چشم شود؛ از جمله افزایش خطر آب‌مروارید و تخریب لکه‌ی زرد مرتبط با سن (macular degeneration).
سایر مشکلات بینایی مرتبط با سیگار عبارت‌اند از:
- خشکی چشم
- گلوکوما
- تخریب شبکیه‌ی دیابتی (diabetic retinopathy)
۸- بهداشت دهانی ضعیف
افراد سیگاری، خطر ابتلا به بیماری لثه را دو برابر می‌کنند. این خطر، با تعداد سیگاری‌های یک فرد سیگاری افزایش می‌یابد.
علائم بیماری لثه عبارت‌اند از:
- لثه‌های ورم‌کرده و نازک
- خونریزی لثه در هنگام مسواک زدن
- دندان‌های لق
- دندان‌های حساس
کشیدن تنباکو، توانایی فرد در چشیدن و بوییدن صحیح را محدود می‌کند. هم‌چنین می‌تواند باعث زرد یا قهوه‌ای شدن دندان‌ها شود.
مقاله مرتبط: شواهد تاریخی نشان دهنده ارتباط سیگار کشیدن و پوسیدگی دندان
۹- پوست و موی ناسالم
کشیدن تنباکو می‌تواند بر پوست و موی فرد تاثیر بگذارد. یک فرد سیگاری ممکن است پوستی چین‌خورده با پیری زودرس را تجربه کند. هم‌چنین این افراد در معرض خطر بیشتر برای ابتلا به سرطان پوست، به ویژه در لب‌ها هستند.
کشیدن سیگار باعث میشود پوست و مو، بوی تنباکو بگیرد. هم‌چنین می‌تواند منجر به ریزش مو و تاسی شود.
۱۰- خطر ابتلا به سرطان‌های دیگر
علاوه بر ارتباط مستند سیگار با سرطان ریه، سیگار کشیدن می‌تواند منجر به انواع دیگر سرطان‌ها نیز بشود. انجمن سرطان آمریکا گزارش می‌کند که کشیدن سیگار، علت ۲۰ تا ۳۰ درصد از سرطان‌های پانکراس است. افراد سیگاری نسبت به سایر افراد، به احتمال ۳ برابر بیشتر به سرطان مثانه مبتلا می‌شوند. هم‌چنین کشیدن سیگار می‌تواند خطر ابتلا به سرطان معده را دو برابر کند. تنباکو به طور خاصی مرتبط با سرطان‌های معده است که در نزدیکی مری رخ می‌دهد. هم‌چنین سیگار باعث افزایش خطر ابتلا به موارد زیر میشود:
- سرطان دهان
- سرطان حنجره
- سرطان گلو
- سرطان مری
- سرطان کلیه
- سرطان گردن
- سرطان کبد
- لوسمی میلوئید حاد
دود Secondhand
اثرات بیماری‌زای کشیدن سیگار، فقط بر خود فرد سیگاری تاثیر نمی‌گذارد. دود حاصل از سیگار می‌تواند اثرات چشمگیری بر سلامت اعضای خانواده، دوستان و همکاران بگذارد.
اثرات مواجه با دود سیگار شامل موارد زیر است:
- افزایش خطر ابتلا به سرماخوردگی و عفونت گوش
- بدتر شدن وضعیت آسم
- افزایش فشار خون
- آسیب به قلب
- کاهش سطح لیپوپروتئین‌های پر چگال (LDL یا کلسترول خوب)
ترک کردن سیگار
ترک کردن سیگار ممکن است چالش برانگیز باشد؛ ولی CDC گزارش می‌کند که امروزه، تعداد افرادی که قبلا سیگار می‌کشیدند، از افرادی که در حال سیگار کشیدن هستند، بیشترند.
مقاله مرتبط: ترک اعتیاد به سیگار: با ساده‌ترین و مؤثرترین راهکارها آشنا شوید
به محض این که یک فرد سیگار کشیدن را قطع می‌کند، فواید آن بروز می‌یابد. این فواید شامل پوستی شفاف‌تر، بهداشت دهانی بهتر، هورمون‌های پایدارتر، سیستم ایمنی قوی‌تر و کاهش خطر ابتلا به بسیاری از سرطان‌ها است.
برخی دیگر از فواید ترک سیگار عبارت است از:
- پس از ۲۰ دقیقه تا ۱۲ ساعت: ضربان قلب و سطح کربن مونوکسید خون به حالت عادی باز می‌گردد.
- پس از ۱ سال: خطر حمله‌ی قلبی و فشار خون بالا، بسیار پایین‌تر است. سرفه کردن و مشکلات دستگاه تنفسی فوقانی، شروع به بهبود یافتن می‌کنند.
- پس از ۲ تا ۵ سال: بر اساس CDC، احتمال سکته‌ی مغزی به همان اندازه‌ای که برای یک فرد غیرسیگاری است، کاهش می‌یابد.
- پس از ۵ تا ۱۵ سال: خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو، مری و مثانه، نصف میشود.
- پس از ۱۰ سال: خطر ابتلا به سرطان ریه و مثانه، نصف فردی میشود که در حال حاضر سیگار می‌کشد.
- پس از ۱۵ سال: خطر ابتلا به بیماری قلبی، مشابه فردی میشود که تا کنون سیگار نکشیده است.
نیکوتین یک ماده‌ی اعتیادآور است و در صورتی که فرد مصرف آن را قطع کند، باعث ایجاد علائمی میشود. این علائم شامل اشتیاق بیش از حد، افزایش اشتها و کج‌خلقی است. اشتیاق زیاد و سایر علائم، معمولا با گذر زمان فروکش می‌کنند.
یک پزشک یا متخصص مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند به یک فرد کمک کند تا قدم‌های مثبتی را برای ترک سیگار بردارد.
