این روزها ایلان ماسک یکی از تاثیرگذارترین چهره‌های دنیای فناوری است و کمپانی‌های تحت تملک وی با سرمایه‌گذاری‌های کلان درصدد دست یافتن به اهداف بسیار بزرگی هستند. اما چه مواردی ایلان ماسک را به چهره‌ی تاثیرگذار امروزی تبدیل کرده است؟ وی بیست سال پیش و در زمان فراغت از تحصیل، چه مفاهیمی‌را دلیل تحول در جوامع بشری می‌پنداشته؟
ایلان ماسک سال ۱۹۹۰ میلادی وارد دانشگاه کوئینز (Queens) شد و دو سال در این دانشگاه به تحصیل علم پرداخت تا اینکه به دانشگاه پنسیلوانیا منتقل شد. ماسک در دانشگاه پنسیلوانیا در طول سه سال موفق به دریافت مدرک کارشناسی در دو رشته‌ی فیزیک و اقتصاد شد و در سال ۱۹۹۵ از دانشگاه فارغ التحصیل شد.
اغلب دانشجویانی که در آن سال‌ها از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شدند اهداف جاه‌طلبانه و بعضا خلاقانه‌ای در سر داشتند و ماسک یکی از همین افراد جاه‌طلب بود که ایده‌های خلاقانه‌ای را در سر می‌پروراند.
ایلان ماسک در گفتگویی با نیل دی‌گریس تایسون در پادکست ۲۲ مارس StarTalk در مورد انگیزه‌های مهمی‌صحبت کرد که وی را برای پیشبرد اهداف خود تشویق می‌کند.
وی در مورد دوران تحصیل خود و ایده‌هایش چنین اظهار نظر کرده است:
زمانی که شما دوران تحصیل خود را در کالج آغاز می‌کنید، در دو سال اول، عقاید خام فیلسوفانه‌ای به ذهن شما متبادر می‌شود. خود من نیز چنین عقایدی در ذهن داشتم و به این موضوع فکر کردم که کدامیک از این ایده‌ها و نقطه نظرات می‌تواند بیشترین تاثیر را در آینده‌ی بشریت داشته باشند.
از میان پنج ایده یا مفهوم، در نظر من تنها سه مورد پتانسیل لازم را برای ایجاد انقلاب در زندگی بشر به‌همراه داشتند. این سه مورد شامل اینترنت، انرژی‌های تجدید پذیر (هم در مصرف و تولید) و تحقیقات در مورد فضا و گسترش دامنه‌ی زندگی بشر به فراتر از مرزهای زمین بود.
در آن زمان من هیچگاه تصوری در مورد راه‌اندازی کمپانی‌های بزرگی که در همین زمینهها فعالیت می‌کردند، نداشتم. در واقع من چنین موضوعاتی را تنها در حد مفاهیم درک کرده و هیچ تصویری از اینکه روزی در همین زمینهها درگیر کار شوم، در ذهن نداشتم.
البته باید به چهارمین و پنجمین مورد نیز اشاره کرد که به ترتیب هوش مصنوعی و بازنویسی ژن‌های انسان است. در دوران تحصیل من بر این باور بودم که این پنج مورد پتانسیل بالایی برای ایجاد تغییرات انقلابی در زندگی انسان‌ها دارد.
تاکنون ماسک موفق شده در سه مورد از آن مفاهیمی‌که به‌عنوان مسائل تاثیرگذار باور داشته، بصورت حرفه‌ای به فعالیت بپردازد. وی تا پیش از فروش PayPal به Ebay چندین میلیون دلار درآمد از طریق این سرویس پرداخت اینترنتی کسب کرده است.
ایلان ماسک هم‌اکنون به‌عنوان موسس و مدیرعامل تسلا موتورز شناخته می‌شود. همانطور که می‌دانید تسلا موتورز خودروهایی شارژی نظیر مدل S را تولید می‌کند که از انرژی الکتریکی بهره می‌برند. این کمپانی به‌دلیل تعریف فرآیندی خاص به منظور تامین انرژی الکتریکی خودورها، مستقل از انواع انرژی فسیلی است؛ چراکه تسلا تنها خودروهای الکتریکی تولید نمی‌کند، بلکه جایگاه‌هایی را برای تهیه‌ی انرژی الکتریکی از طریق انرژی خورشیدی نیز به‌همراه خودروهایش عرضه می‌کند.
وی همچنین سمت رئیس هیئت مدیره‌ی کمپانی SolarCity را نیز بر عهده دارد. این کمپانی توسط پسرعموهای ماسک، پیتر و لیندُن رایو تاسیس شده است. SolarCity در زمینه‌ی تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر و همچنین ارائه‌ی سرویس‌هایی نظیر فروش پنل‌های خورشیدی برای خانه‌های مسکونی یا ادارات فعالیت می‌کند.
با وجود این همه تلاش و موفقیت، وی قدم در راهی نهاده که هیچگاه تصور وارد شدن به آن حوزه را نیز نمی‌کرد. فعالیت در این بخش نه‌تنها در بین کمپانی‌های خصوصی نادر است، حتی اغلب دولت‌ها نیز توانایی تامین هزینه‌ی تحقیقات و فعالیت در این بخش را ندارند. اسپیس ایکس، کمپانی متعلق به ماسک است که در زمینه‌ی اکتشافات فضایی به فعالیت می‌پردازد.
سال ۲۰۰۲ و تنها هفت سال پس از فراغت از تحصیل، ماسک کمپانی فناوری‌های تحقیقات فضایی (Space Exploration Technologies) را که اصطلاحا اسپیس ایکس خوانده می‌شود با سرمایه‌ای ۱۰۰ میلیون دلاری که حاصل فروش PayPal به Ebay بود، تاسیس کرد. اما هدف وی از تاسیس این کمپانی چه بود؟ تاسیس جامعه‌ای متشکل از انسان‌ها در مریخ.
سال ۲۰۱۰، اسپیس ایکس لقب اولین کمپانی خصوصی تاریخ جهان را برای ارسال اولین فضاپیما به جو زمین به خود اختصاص داد. این کمپانی موفق شد تا برای اولین بار کپسول دراگون (Dragon) را با موفقیت به فضا ارسال و پس از دور زدن کره‌ی زمین آن را با موفقیت وارد جو زمین کند. اسپیس ایکس سال ۲۰۱۲ محموله‌ای را با استفاده از کپسول دراگون به ایستگاه فضایی بین‌المللی ارسال کرد. تاکنون اسپیس‌ایکس موفق شده چندین بار محموله‌هایی را با کپسول‌های دراگون راهی ایستگاه فضایی بین‌المللی تحت ماموریت ناسا کند.
در حال حاضر اسپیس‌ایکس تمرکز خود را برای توسعه‌ی موشک‌های چندبار مصرف قرار داده و آزمایش‌هایی را نیز در این زمینه انجام داده است که هر یک بنابر مشکلاتی با شکست روبرو شده است، با این حال ایلان ماسک همچنان مصرانه در صدد نشاندن موفقیت آمیز راکت‌های پرتاب شده روی زمین برای استفاده‌ی چندین باره است، چراکه این موضوع رمز کاهش هزینه‌ی سفرهای فضایی است. انتظار می‌رود اسپیس ایکس برنامه‌ی خود مبنی بر انتقال کلنی انسانی به کره‌ی ماه را تا پایان سال جاری میلادی رونمایی کند.
البته باید به این نکته اشاره کرد که فعالیت ایلان ماسک در حوزه‌ی اینترنت تنها به پی‌پال محدود نشده است. یکی دیگر از طرح‌های ایلان ماسک که حتی گوگل را نیز به سرمایه‌گذاری در این طرح واداشته، ایجاد شبکه‌ای متشکل از ۷۰۰ ماهواره حول کره‌ی زمین است که نتیجه‌ی آن ایجاد شبکه‌ی اینترنت ماهوارهای در تمام نقاط زمین است.
هرچند کمپانی‌های دیگری نیز درصدد راه‌اندازی این سرویس از طریق ارسال پهپاد یا بالون به آسمان هستند، اما به نظر می‌رسد روش ارسال ماهواره در مدار نزدیک به زمین، راهکار پایدارتری است. قطعا تحقق هدف اسپیس‌ایکس مبنی بر امکان استفاده‌ی دوباره از موشک‌ها، می‌تواند نقش تاثیرگذاری در پیشبرد اهدافی نظیر راه‌اندازی شبکه‌ی اینترنت ماهوارهای داشته باشند.
ایلان ماسک با وجود سرمایه‌گذاری و پشتیبانی از ایده‌هایی که معتقد است می‌توانند به تحول زندگی بشر کمک کنند، در مقابل شماری دیگر از ایده‌ها که بسیاری آن‌ها را غایت پیشرفت بشریت می‌دانند، ایستادگی کرده و آن‌ها را عامل شکست بشریت می‌خواند. از جمله‌ی این ایده‌ها می‌توان به تقویت هوش مصنوعی یا ایده‌ی تولید ماشین‌های پرنده اشاره کرد. ایلان ماسک به شدت مخالف پیشرفت هوش مصنوعی است.
