مگس‌پران یا فلوتر چشم (Eyes floater) وجود لکه در میدان بینایی است. این لکه‌ها به صورت ذرات، نخ‌ها و تارعنکبوت تیره مانندی دیده شده و به هنگام حرکت دادن چشمان تکان خورده و در صورتی که مستقیما به آن خیره شوند ناپدید می‌گردند. اغلب فلوتر چشمی در اثر تغییرات افزایش سن بروز می‌یابد؛ در این تغییرات مایع ژل مانند درون چشم (زجاجیه) سیالیت بیشتری می‌یابد. فیبرهای میکروسکوپی کلاژن درون زجاجیه بر روی شبکیه تجمع یافته و در میدان بینایی به شکل سایه‌های معلق دیده می‌شوند.
علایم
- وجود لکه در میدان بینایی. این لکه‌ها به صورت ذرات یا برجستگی‌های سیاه و نخ‌های نامرئی معلق دیده می‌شوند.
- لکه‌ها زمان حرکت دادن چشم‌ها تکان می‌خورند. بنابراین زمانی که فرد به آن‌ها خیره می‌شود از میدان بینایی خارج می‌شوند.
- به هنگام نظاره کردن زمینه‌های ساده و روشن همچون آسمان آبی یا دیوار سفید، لکه‌ها واضح‌تر می‌گردند.
- لکه‌ها در نهایت از میدان بینایی بیرون می‌روند.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده علایم زیر، سریعا به یک متخصص چشم مراجعه کنید:
- وجود بیش از حد معمول لکه‌های بینایی
- ظهور ناگهانی لکه‌های جدید
- جرقه‌های نور
- سایه در اطراف میدان بینایی (نابینایی محیطی)
علایم بدون درد ذکر شده در بالا ممکن است در اثر پارگی شبکیه، جدا شدن یا نشدن شبکیه نیز بروز یابند؛ این موارد نیاز به توجه سریع دارند.
جدا شدن شبکیه، وضعیتی اورژانسی‌ست که در آن لایه نازک شبکیه از لایه عروقی تامین‌کننده اکسیژن و مواد مغذی جدا می‌شود. جدا شدگی شبکیه اغلب با وجود جرقه و لکه در بینایی همراه است.
دلایل
- تغییرات حاصل از افزایش سن. فلوتر چشم اغلب در اثر تغییرات حاصل از افزایش سن در زجاجیه بروز می‌یابد. زجاجیه ماده ژل مانند درون چشم است که در حفظ شکل کروی آن نقش دارد؛ با افزایش سن سیالیت این ماده افزایش یافته و از سطح داخلی کره چشم فاصله می‌گیرد. هر چه میزان زجاجیه کاهش می‌یابد اجسام نخ مانندی در آن پدید آمده و تجمع می‌یابند. در اثر تابش نور به این تجمعات سایه‌هایی بر روی شبکیه تشکیل می‌شود.
- التهاب در پشت چشم. التهاب خلفی لایه عروقی، التهاب در لایه‌ی عروقی پشت چشم است. این عاملِ فلوتر، ممکن است در اثر عفونت یا بیماری‌های التهابی بروز یابد.
- خونریزی چشم. خونریزی درون ویتروس ممکن است در اثر دلایل بسیاری همچون صدمه و اختلالات عروقی بروز یابد.
- پارگی شبکیه. پارگی شبکیه ممکن است در اثر نیروی حاصل از زجاجیه بروز یابد. و در صورت عدم درمان، شبکیه از کره چشم جدا شده و مایع در پشت آن تجمع یابد در نتیجه به طور کامل از آن جدا می‌شود. عدم درمان این موارد باعث اختلالات دائمی در بینایی می‌شوند.
عوامل خطر
عوامل افزاینده احتمال خطر فلوتر چشمی عبارتند از:
- سن بالای ۵۰
- نزدیک‌بینی
- ترومای چشم
- مشکلات حاصل از جراحی آب مروارید
- رتینوپاتی دیابتی
- التهاب چشم
تشخیص
پزشک چشمان بیمار را به طور کامل معاینه خواهد کرد در این تست برای بررسی بهتر سطح پشتی، چشم‌ها متسع خواهد شد.
دارو و درمان
در بیشتر موارد، فلوتر چشم نیاز به درمان ندارد.
فلوتر چشم ناراحت‌کننده و عادت به آن، زمان‌بر است. هرچند، بیمار در نهایت می‌تواند لکه‌ها را نادیده گرفته یا کمتر متوجه آن‌ها شود.
درمان موارد مخل بینایی
اگر در موراد نادری، فلوتر چشم مخل بینایی شود پزشک درمان را آغاز خواهد کرد:
- نابودسازی لکه‌ها به کمک لیزر. متخصص چشم به کمک لیزر ذرات موجود در زجاجیه را تجزیه خواهد کرد. برخی بیماران احساس بهبودی در دیدشان را داشته و بقیه تغییر قابل توجهی را احساس نکرده بودند. تخریب شبکیه در صورت عدم جهت‌گیری صحیح لیزر از خطرات این نوع از درمان است. استفاده از لیزر برای نابودی لکه‌ها رواج کمی دارد.
- تخلیه زجاجیه به کمک جراحی. متخصص چشم به کمک جراحی از طریق سوراخ کوچکی زجاجیه را تخلیه کرده و برای حفظ شکل چشم آن را با ماده‌ای دیگر جایگزین می‌نمایند. جراحی باعث نابودی تمام لکه‌ها نشده و ممکن است لکه‌های جدید نیز پس از جراحی بروز نماید. از خطرات این درمان می‌توان خونریزی و تخریب شبکیه را نام برد.
سلام ۲۷ سالمه ۱۲ سال مگس پران دارم الان رشدش خیلی کم شده اما مگس پران های قبلی هستند و زیاد بزرگ من عینک ندارم اما هیچ روزی برام روز نیست سعی میکن روزا بیرون نرم چون تو نور اذیت میشم مگس پران من از نوع تار عنکبوتی ریشه ای و توده ای هستن رشته هایی به دور هم پیچیدن و شناور و کدر وه به دیواره چشم یک طرفش چسبیده میخواستم بدونم چه راهی برای خلاصی دارم
سلام؛
در پاسخ به پرسش شما، باید عرض کنم در حال حاضر هیچ درمانی برای فلوتر چشم وجود ندارد. در اغلب موارد این عارضه بعد از ۴۰ سالگی پدیدار می‌شود اما در مواردی هم در اثر تصادف یا ضربه به چشم ممکن است در اثر خونریزی داخل چشمی، لکه‌هایی به وجود بیاید که باز به تدریج محو خواهند شد. اما در غیر این صورت گاهی داروهایی تجویز می‌شوند تا از پدیدار شدن لکه‌های جدید جلوگیری کرده و یا از سرعت تشکیل آن‌ها بکاهند. همان طور که داخل این مقاله هم اشاره شد، تنها راه حل‌های موجود “تخلیه‌ی زجاجیه” و “لیزر” هستند؛ اما باز کارایی مناسبی نداشته و عوارض جانبی و خطرهای متعددی به همراه خواهند داشت. تنها زمانی از گزینه‌ی “تخلیه ی زجاجیه” برای درمان استفاده می‌شود که لایه شبکیه آسیب دیده و از محل خود جدا شده باشد؛ که از دیگر علائم این عارضه علاوه بر وجود فلوتر، دیدن جرقه‌هایی در میدان بینایی است. تنها راه‌حل مسکن حدودی این عارصه آن است که به هنگام دیدن سایه‌ها، چشمان خود را به بالا/ پایین و چپ/راست حرکت دهید؛ تا لکه‌ها در داخل چشم حرکت کرده و از میدان بینایی کنار روند.
با سلام و خسته نباشید
بنده ۲۸ سالمه و حدود چهار سال پیش به خاطر عفونت قارچی سینوزیتی و‌تخریت عصب چشم چپم توسط قارچ بینایی کامل چشم چپم رو از دست دادم و از اون سال تا الان فقط با یک چشم زندگی می کنم،قبل از نابینایی چشم چپم مگس پران هایی داشتم ولی نه خیلی زیاد بعد از اون حادثه مقدار مگس پران چشم سالمه رو به افزایش هست،ام آر آی هم همیشه میدم چیزی به عنوان ضایعه قارچی مشاهده نمیشه پشت چشمم،چیزی که اذیتم میگنه مگس پران نیست که با حرکت چشم مشخص میشن،چیزی که آزارم میده اینه وقتی که چشمم هم ثابته احساس می کنم دارم از تویه مه نگاه می کنم یا چیزی مثل بخار آب تویه گرما که از روی زمین بلند میشه،یه چیزی مثل پرده ب سفیدی بسیار شفاف که رشته های باریکی هستن که سر جاشون تکون می خورن،پیش هر دکتر چشم پزشکی که می رم هیچ کدوم نمی تومن بفهمن اینا چین که من می بینم خواهش می کنم اگه شما می تونید بهم بگید اینا چین که من می بینم،آیا یک نوع دیگه از مگس پران هستن یا چیز دیگه،گاهی خودم فکر می کنم گاهی اینا همون رگ های قرمز هستن که وقتی به سفیدی چشم یکی نگاه می کنیم می بینمیشون،خواهش می کنم من رو کمک کنید و راهنمایی تا بتونم دستکم مانع از نابود این یکی چشمم و نابینایی کامل بشم،با سپاس
سلام . این همون مگس پران هست که به شبکیه خیلی نزدیک است.