مقاومت درمانی بزرگترین مشکل در درمان سرطان میباشد و مانع اصلی برای افزایش بقا در بسیاری از بیماران است. دانشمندان کشف کردند که ممکن است راه حلی در داروی جدیدی باشد که بهطور متفاوت با سرطان مبارزه میکند.
در مقالهای که در ژورنال Molecular Cancer Therapeutics منتشر شده است، گزارش شده است که چگونه داروهای آزمایشی نتایج مثبتی را در مدلهای حیوانی در سرطان سینه و کولورکتال نشان داده است. دارو مولکولی را مورد هدف قرار میدهد که به سلولهای سرطانی کمک میکند تا دستور کار DNA خود را بخوانند. در واقع، مورد هدف قرار دادن این عملکرد، اخیرا به عنوان رویکردی جدید برای درمان سرطان مورد توجه واقع شده است.
مجوز داروی جدید بهنام ICEC0942 به شرکتی خصوصی داده شده است. آنها دارو را توسعه داده و وارد کارآزمایی بالینی فاز I کردند که در نوامبر ۲۰۱۷ شروع به درمان افراد کرده است. این آزمایش ایمنی و اثربخشی دارو را در انسانها ارزیابی خواهد کرد. اگرچه احتمال دارد چندین سال پیش برای استفادهی بالینی تایید شده باشد.
مقالۀ مرتبط: ساخت داروی جدیدی که ژنهای عامل سرطان را مورد هدف قرار میدهد
سرطان و مقاومت دارویی
سرطان گروهی از بیماریهاست که یک چیز مشترک دارند: آنها بهوجود میآیند چون سلولهای غیرطبیعی در بدن خارج از کنترل رشد و گسترش مییابند. بدن انسان از تریلیونها سلول تشکیل شده است که بهطور نرمال “فرایند منظمی” را دنبال میکنند، فرایندی که در آن سلولهای آسیبدیده و پیر میمیرند و با سلولهای جدید جایگزین میشوند.
در سرطان سلولها بهطور فزاینده غیرطبیعی میشوند، فرایند منظم مختل میشود و سلولهایی که باید بمیرند به زنده ماندن، تقسیم و تولید سلولهای غیر طبیعی ادامه میدهند و سرانجام باعث ایجاد تومور میشوند. بیش از ۱۰۰ نوع سرطان مختلف وجود دارد که به نام بافتی که در آن شروع به رشد میکنند، نامیده میشوند؛ بهعنوان مثال، سرطان سینه، سرطان ریه، سرطان پروستات و سرطان پانکراس.
مقاومت دارویی مشکلی شناخته شده در درمان سرطان میباشد و تقریبا در هر نوع درمان غیر از جراحی تاثیر میگذارد. بسیاری از بیماران سرطان مقاوم به درمان دارند. این میتواند درست از ابتدای درمان اتفاق بیفتد و یا نتیجهی درمان باشد. علاوهبراین، برخی افراد ممکن است به یک دارو مقاوم و به بقیه حساس باشند، در حالی که بقیه افراد ممکن است مقاومت چند دارویی داشته باشند. سلولهای سرطانی و تومورها مکانیسمهای بسیاری برای ارتقا مقاومت دارویی دارند و نیازی افزاینده برای یافتن روشی جدید برای شکست آنها وجود دارد.
مقالۀ مرتبط: داروهای سرطانی جدید علیه طیف وسیعی از تومورها امیدبخش ظاهر شدهاند
مهار رونویسی بهعنوان رویکردی جدید
داروی مورد نظر در مطالعۀ جدید، روشی را که سلولهای سرطانی DNA خود را میخوانند، مورد هدف قرار میدهد. سلولها برای رشد نیاز دارند که به خواندن DNA خود ادامه دهند، که شامل دستورالعملهای چگونگی ساخت پروتئینها و تنظیم عملکردهای حیاتی که سلولها را زنده نگه میدارد، است.
فرایند خواندن DNA رونویسی نامیده میشود و شامل کپی کردن دستورالعملها در قسمت مربوطهی DNA به مولکولی بهنام messenger RNA میباشد که آنها را از هسته به سیتوپلاسم که محل ساخت پروتئین است، حمل میکند.
در این مقاله، محققان به کار اخیری اشاره کردن که نشان میدهد که برخی از انواع سرطان ممکن است “بهویژه به مهار رونویسی حساس باشند” و “هدف قرار دادن مکانیسم رونویسی” ممکن است روشی جدید برای درمان ارائه دهد.
داروی جدیدی که آنها آزمایش کردند، مولکولی بهنام کیناز ۷ وابسته به سیکلین (CDK7) را مورد هدف قرار میدهد که به هدایت سلولها از طریق مراحل رشد، کپی کردن DNA و تقسیم سلولی کمک میکند. همچنین، CDK7 شروعکنندهی فرایند رونویسی است و به کنترل سایر فاکتورهای رونویسی شامل رسپتور استروژن (ER)-α که پروتئین اصلی در سرطان سینه میباشد، کمک میکند.
اثرات ضد توموری مهم
محققان هنگامیکه آزمایشات متعددی در آزمایشگاه انجام دادند، دریافتند که “طیف گستردهای از انواع سرطانها به مهار CDK7 حساس میباشند”. همچنین دریافتند که دارو دارای “اثرات ضد توموری مهم” در حیوانات با تومورهای سینه و کولورکتال است که از سلولهای سرطانی انسانی ایمپلنت شده رشد کردهاند.
در نهایت، وقتی که دارو را با تاموکسیفن (tamoxifen) ترکیب کردند، کاملا رشد تومورهای ER مثبت را در حیوانات متوقف کرد.
محققان نتیجه میگیرند که یافتههایشان نشان میدهد که مسدود کردن CDK7 راه جدیدی برای درمان سرطان -بهویژه سرطان سینه ER مثبت- ارائه میدهد. نتایج بهویژه نشان میدهند که ICEC0942 داروی مناسب و خوبی، چه تنهایی و چه همراه با هورمون درمانی، برای درمان سرطان سینه میباشد.
مقالۀ مرتبط: هورموندرمانی سرطان پروستات
نویسندگان مطالعه افزودند که داروی جدید همچنین میتواند در برابر سایر سرطانها -از جمله سرطان سلولهای کوچک ریه و لوسمی حاد- که ویژگیهای فاکتورهای رونویسی را نشان میدهند، موثر باشد.
داروهایی مانند اینها میتوانند به تغییر تعادل به حالت قبلی به نفع بیماران کمک کنند که بهطور بالقوه گزینههای جدیدی را برای بیمارانی که درمانهای موجود دیگر برایشان کارآمد نیست، فراهم میکند.