پایان دادن به چرخهی افکار منفیی که به ذهن میآیند، روشی برای درمان افسردگی میتواند باشد که به آن درمان فراشناختی میگویند. مطالعات جدید میگویند که این روش میتواند برای جلوگیری از بازگشت افسردگی، نسبت به راههای دیگر مفیدتر باشد.
افسردگی از بزرگترین دغدغههای جامعهی امروزی بشر است. بیش از ۳۰۰ میلیون نفر امروزه با افسردگی زندگی میکنند؛ بنابراین یافتن یک درمان با اثر طولانیمدت ضروریست. متاسفانه بازگشت افسردگی به شدت شایع است.
روشهایی مثل درمان رفتارشناختی و دارویی میتوانند در کوتاهمدت موثر باشند؛ اما علائم بسیاری افراد چند ماه پس از بهبودی، دوباره برمیگردد. درواقع علائم تنها ۳۰% افراد ۱۸ ماه پس از بهبودی، دوباره بازنمیگردد. یافتههای جدیدی میگویند که درمان فراشناختی میتواند از بازگشت افسردگی جلوگیری کند. به گفتهی نویسندگان مقاله، با استفاده از این روش درمانی نهتنها بیماران بهبود بیشتری مییابند، بلکه هزینه کمتری نیز پرداخت میکنند.
یاد بگیرید که بارها و بارها روی مسئلهای منفی فکر نکنید.
درحالی که درمان رفتارشناختی نیاز دارد تا فرد به مشکلات قبلی خود بیاندیشد، درمان فراشناختی به افراد یاد میدهد که تمرکز خود را از افکار منفی دور نگهدارد. پروفسور ادین هژمدال (Odin Hjemdal) در دپارتمان روانشناسی دانشگاهی Norwegian توضیح میدهد: «اکثر ما افکار منفی داریم. ما فکر میکنیم که به اندازه کافی خوب نیستیم یا به اندازه کافی چیزی که میخواهیم را نداریم. اما تنها عدهی کمی از افراد افسرده میشوند؛ زیرا بارها و بارها این افکار منفی را برای خود تکرار میکنند، تا اینکه در آن غرق میشوند.»
او اضافه میکند: «چیزی که موجب افسردگی میشود این است که شما در یکسری افکار غرق شوید و آنها را بارها و بارها برای خود تکرار کنید.»
با آگاه شدن از این فرآیند افراد میتوانند راهی متفاوت و کمضررتر را برای درمان انتخاب کنند.
بهبودهایی قابلتوجه
در این مقاله محققان ۳۹ شرکتکننده با افسردگی حاد را برای ده جلسه درمان فراشناختی انتخاب کردند. سپس آنها را به دو گروه تقسیم کردند. شرکتکنندههای گروه اول به سرعت درمان فراشناختی را دریافت کردند درحالی که افراد گروه دوم، پس از ده هفته این درمان را شروع کردند.
در طی این مدتی که شروع درمان را به تاخیر انداختند، دو نفر از مطالعه خارج شدند. همهی ۳۴ شرکتکننده یک سال بعد در یک ارزیابی به منظور پیگیری وضعیت آنها شرکت کردند. این ارزیابی به صورت پرسشنامه بود که آنها در خانهی خود پر کردند.
ارزیابیها نشان داد که یک سال پس از درمان فراشناختی، هنوز ۶۷% تا ۷۳% شرکتکنندهها در این تیم بهبود یافتهاند.
روشهای مختلف اندازهگیری در این مقاله استفاده شد؛ یکبار با در نظر گرفتن همهی شرکتکنندگان و دیگری تنها با تجزیهتحلیل دادههای افرادی که پرسشنامه را پر کردهاند؛ که هرکدام درصد متفاوتی از افراد را نشان میدهند. همچنین محققان بهبود قابلتوجهی را در افراد با علائم شدید مشاهده کردند. پس از فالو-اپ افراد، ۷۹% کسانی که افسردگی شدید داشتند و ۶۰% افرادی که سطح افسردگی متوسط داشتند، بهبود مشاهده شد. تنها ۱۵% شرکتکنندهها هیچ تغییری پس از یکسال درمان نکردهبودند و ۱۳% افرادی که بهبود یافتهبودند پس از مدتی افسردگی آنها دوباره بازگشت. بقیهی افراد به میزان متفاوت بهبود یافتهبودند. به علاوه گفتهشد که در تمامی شرکتکنندهها، کاهش اضطراب مشاهدهشدهاست.
چهچیزهایی را هنوز نمیدانیم؟
پروفسور هژمدال میگوید: «ما کمی غافلگیر شدیم، اما واقعا از اینکه این نتیجه را گرفتهایم خوشحالیم. ما مشاهدهکردیم که اگر بیماران افکارشان را کنترل کنند و الگوی فکری خود را تغییر دهند، میتوانند سلامت خود را حفظ کنند. اما ما هنوز چیزهای زیادی را باید بدانیم. محققان باید مطالعات طولانیمدتی بر اثرات درمان فراشناختی انجام دهند و با درمانهای موجود دیگر مقایسه کنند. همچنین از دقیق بودن معیارهای سنجش فالو-اپ بیماران باید اطمینان پیدا کنند.»
باوجود اینکه در این مطالعه تعداد زنان و مردان تقریبا برابر بود (۵۹% شرکتکنندهها خانوم بودند)، این نمونه کوچکی است. و ما پیش از نتیجهگیری نهایی، به مطالعهای با مقیاس بزرگتر نیازمندیم. با وجود همهی اینها پروفسور هژمدال باور دارد که «اگر در جامعه بیماران را به روش فراشناختی درمان کنیم، میتوانیم در هزینههای زیادی صرفهجویی کنیم و افراد رنج کمتری بکشند.»