ممکن است افرادی را در اطراف خود بشناسید که مبتلا به نقرس هستند و از درد مفصلی ناشی از این بیماری شکایت می‌کنند. علت اصلی ابتلا به نقرس افزایش اسید اوریک خون است. اما چگونه اسید اوریک را پایین بیاوریم ؟این سؤالی است که با خواندن مقاله پیش‌رو به آن پاسخ داده خواهد شد.
نقرس (Gout) نوعی التهاب مفصل است که به دنبال افزایش غیر طبیعی سطح اسید اوریک خون، ایجاد می‌شود. در این حالت، اسید اوریک به صورت کریستال‌هایی در مفاصل، خصوصاً مفاصل پا و به ویژه شست پا، رسوب می‌کند. این رسوب منجر به تورم شدید و دردناک مفصل می‌شود.
اگرچه برخی افراد برای درمان نقرس به دارو نیازمندند، تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی هم کمک بسیار مؤثری به فرد می‌کند. کاهش اسید اوریک خون از طریق رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی، نه تنها خطر ابتلا به نقرس را کاهش می‌دهد، بلکه می‌تواند از حملات مجدد نقرس، پیشگیری کند.
با این وجود، خطر ابتلا به نقرس به عوامل متعددی بستگی دارد و رژیم غذایی تنها عامل مؤثر بر آن نیست، لذا بیمار باید در خصوص رعایت بهترین روش‌های پیشگیری و درمان با پزشک خود مشورت نماید.
در این مقاله ۸ راهکار طبیعی برای کاهش اسید اوریک خون در موارد اسید اوریک بالا پیشنهاد شده است.
چگونه اسید اوریک را پایین بیاوریم ؟
۱.مصرف مواد غذایی غنی از پورین را کم کنید!
پورین‌ها ترکیباتی هستند که به طور طبیعی در برخی مواد غذایی وجود دارند. از تجزیه پورین‌ها در بدن، اسید اوریک ساخته می‌شود. فرایند متابولیسم غذاهای غنی از پورین، منجر به تولید بیش از حد اسید اوریک در بدن و در نتیجه آن، ایجاد نقرس می‌شود.
غذاهایی که سرشار از پورین هستند به طور طبیعی برای سلامتی بدن بسیار مفید هستند، به همین خاطر هدف این است که مصرف این مواد غذایی را کاهش دهیم، نه آن که مصرف طبیعی این غذا‌ها را به کلی قطع کنیم.
غذاهایی که غنی از پورین هستند شامل:
- گوشت حیوانات شکاری مانند گوزن (آهو)
- ماهی قزل آلا، ماهی تن، خرچنگ، صدف، شاه ماهی، ماهی ساردین و موتو ماهیان
- نوشیدنی‌های با الکل بالا مانند آبجو و نوشیدنی‌های لیکور
- غذاهای سرشار از چربی مانند بیکن (گوشت خوک)، لبنیات و گوشت قرمز (از جمله گوشت گوساله)
- جگر و خوش‌گوشت
- غذا‌ها و نوشیدنی‌های شیرین
مواد غذایی که محتوی مقدار متوسطی از پورین هستند:
- کالباس
- بیشتر گوشت‌های مصرفی شامل ژامبون و گوشت گاو
- مرغ
- صدف، میگو، خرچنگ و شاه میگو
۲.مصرف غذاهایی را که پورین کمتری دارند، افزایش دهید!
برخی افراد با تغییر رژیم غذایی به سمت مصرف بیشتر غذاهایی که پورین کمتری دارند، می‌توانند به طور پیوسته سطح اسید اوریک بدن خود را کاهش دهند یا حداقل از افزایش بیشتر آن، جلوگیری کنند. غذاهایی که برای اوره بالا مفیدند شامل:
- لبنیات کم چرب یا بدون چربی
- کره بادام زمینی و بیشتر مغزها
- اغلب میوه‌ها و سبزیجات
- قهوه
- برنج و نان غنی شده و سیب زمینی
سبزیجات محتوی منیزیم بالا و کلسیم پایین به کاهش اسید اوریک بالا کمک می‌کنند. در این خصوص از گیاهان پایین پایین اورنده اسید اوریک می‌توان به ذرت، سیب‌زمینی و آووکادو اشاره نمود.
تغییر رژیم غذایی به تنهایی نمی‌تواند نقرس را درمان کند، اما می‌تواند از شعله‌ور شدن مجدد بیماری جلوگیری کند. توجه به این نکته نیز حائز اهمیت است که همه کسانی که به نقرس مبتلا می‌شوند، لزوماً رژیم غذایی با پورین بالا نداشته‌اند.
عوامل دیگری از جمله حساسیت ژنتیکی نیز در ابتلا به نقرس نقش دارد. آمریکایی‌های آفریقایی تبار نسبت به سفید پوستان بیشتر مستعد ابتلا به نقرس هستند. زنان یائسه و نیز افراد مبتلا به چاقی هم خطر بالاتری برای ابتلا به نقرس دارند.
۳. از مصرف دارو‌های بالابرنده سطح اسید اوریک خودداری کنید!
دارو‌های به خصوصی می‌توانند سطح اسید اوریک خون را بالا ببرند. این داروها شامل:
- دارو‌های مدِر (دیورتیک‌ها) از جمله فورزماید (furosemide) با نام تجاری لازیکس و داروی هیدروکلروتیازید (hydrochlorothiazide)
- دارو‌های سرکوبگر سیستم ایمنی به خصوص قبل و بعد از پیوند عضو
- دوز پایین آسپرین
داروهایی که اسید اوریک بدن را افزایش می‌دهند، ممکن است بر سلامتی بدن تأثیر به سزایی داشته باشند و قطع دارو خطرات جبران ناپذیری برای بیمار به همراه داشته باشد، بنابراین افراد باید قبل از تغییر یا قطع دارو، با پزشک خود مشورت نمایند.
۴. حفظ وزن متعادل بدن
دست‌یابی به وزنی متعادل و متناسب، ممکن است به کاهش حملات مجدد نقرس کمک کند. چاقی، به خصوص در افراد جوان، خطر ابتلا به نقرس را افزایش می‌دهد.
اضافه وزن نیز خطر ابتلا به سندرم متابولیک را در افراد افزایش می‌دهد. همچنین این اضافه وزن، می‌تواند فشار خون و کلسترول را بالا ببرد و در نتیجه آن، خطر بیماری‌های قلبی بیشتر شود. در حالی که این اثرات به خودی خود مخاطره‌آمیزند، اضافه وزن نیز به طور مستقیم با افزایش اسید اوریک خون ارتباط دارد و به همین جهت، باعث افزایش خطر ابتلا به نقرس می‌شود.
کاهش ناگهانی وزن، به ویژه زمانی که علت آن روزه‌داری باشد، می‌تواند سطح اسید اوریک را بالا ببرد. بنابراین، افراد باید برای رسیدن به وزن متناسب، برنامه طولانی مدت و پیوسته‌ای اجرا کنند؛ مثل تحرک بیشتر، پایبندی به رژیم غذایی متعادل و مصرف غذاهای مغذی.
۵. اجتناب از مصرف الکل و نوشیدنی‌های شیرین
سوء مصرف الکل و نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه و آبمیوه‌های صنعتی با افزایش خطر ابتلا به نقرس، ارتباط دارد.
علاوه بر این، الکل و نوشیدنی‌های شیرین، کالری اضافی در رژیم غذایی محسوب می‌شوند و به طور بالقوه منجر به افزایش وزن و مشکلات متابولیکی می‌گردند.
۶. نوشیدن قهوه
برخی مطالعات نشان می‌دهند احتمال ابتلا به نقرس در افرادی که قهوه می‌نوشند کمتر است. به عنوان مثال، تجزیه و تحلیل داده‌های آماری زنان شرکت کننده در مطالعه بهداشت پرستاران در سال ۲۰۱۰، نشان داده است که با افزایش مصرف قهوه، خطر ابتلا به نقرس کاهش می‌یابد.
خطر ابتلا به نقرس در زنانی که روزانه ۱ تا ۳ فنجان قهوه مصرف می‌کردند، در مقایسه با افرادی که قهوه مصرف نمی‌کردند، ۲۲ درصد کاهش یافته بود. همچنین خطر ابتلا به این بیماری در زنانی که بیش از ۴ فنجان قهوه در روز مصرف کردند، تا ۵۷ درصد کاهش یافت.
مطالعات دیگری، نوشیدن قهوه را با کاهش خطر بیماری‌های قلبی عروقی مرتبط کرده‌اند. در یک مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز در سال ۲۰۱۴ بر روی مصرف طولانی مدت قهوه، مشخص شد افرادی که روزانه ۳ تا ۵ فنجان قهوه می‌نوشند، کمترین خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را دارا هستند.
از آنجایی که افراد مبتلا به نقرس، مستعد بیماری‌های قلبی عروقی هستند، مصرف قهوه می‌تواند به سلامت کلی آنان کمک کند.
با این حال، مصرف قهوه خطر نارسایی مزمن کلیوی و احتمال شکستگی استخوان را در زنان افزایش می‌دهد، بنابراین افراد باید درباره مزایا و معایب مصرف قهوه با پزشک خود مشورت نمایند.
۷. مصرف مکمل‌های حاوی ویتامین C
مصرف مکمل‌هایی که حاوی ویتامین C هستند، ریسک ابتلا به نقرس را کاهش می‌دهد. در یک متاآنالیز بر روی ۱۳ مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی در سال ۲۰۱۱، مشخص شد ویتامین C به طرز چشمگیری سطح اسید اوریک خون را کاهش می‌دهد.
پایین آمدن سطح اسید اوریک خون، می‌تواند خطر ایجاد حملات نقرس را کم نماید. تحقیقات به طور قطعی اثبات نکرده‌اند که ویتامین C قادر است نقرس را درمان کند یا از بروز آن جلوگیری کند. ویتامین C تنها سطح اسید اوریک را کاهش می‌دهد.
۸.خوردن گیلاس
سوالی که به کرات مردم می‌پرسند آن است که میو‌ه های کاهش دهنده اسید اوریک کدامند؟ تحقیقات مقدماتی نشان می‌دهد گیلاس می‌تواند خطر حملات نقرس را کاهش دهد، به خصوص در افرادی که سابقه قبلی این بیماری را دارند.
طبق مطالعه‌ای که بر روی ۶۳۳ بیمار مبتلا به نقرس در سال ۲۰۱۲ صورت گرفت، مشخص شد خطر حمله نقرس، با خوردن گیلاس به مدت ۲ روز، در مقایسه با نخوردن گیلاس، کاهش یافته است.
این تأثیر حتی در شرایطی که محققان عوامل خطر دیگر مانند سن، جنسیت، مصرف الکل و استفاده از دارو‌های دیورتیک یا دارو‌های ضد نقرس را در نظر گرفتند نیز همچنان وجود داشت.
نتیجه گیری
در میان افرادی که آلوپرینول (داروی ضد نقرس) مصرف می‌کنند، مشخص شده است که ترکیب این دارو و خوردن گیلاس، ۷۵ درصد خطر حملات بعدی نقرس را کاهش داده است.
نقرس بیماری دردناکیست که معمولاً در کنار سایر مشکلات جدی رخ می‌دهد. اگرچه شیوه زندگی سالم ممکن است خطر بروز حملات بعدی نقرس را کاهش دهد، این کار به تنهایی برای درمان نقرس کافی نمی‌باشد.
برخی افراد با رژیم غذایی متعادل نیز همچنان به نقرس مبتلا می‌شوند و در نتیجه همه افرادی که رژیم‌های غذایی سرشار از پورین مصرف می‌کنند، به نقرس و علائم آن دچار نمی‌شوند.
داروها نیز به کاهش درد و کاهش خطر حملات بعدی نقرس کمک می‌کنند. به همین دلایل، بیماران می‌توانند با مشورت با پزشک خود، مؤثرترین و مناسب‌ترین رژیم غذایی و سبک زندگی را برای بهبود وضعیت خود پیدا کنند.
