استفراغ جهنده باعث میشود كه استفراغ به زور از بدن خارج شود. علل استفراغ جهنده در بزرگسالان و نوزادان اغلب متفاوت است و بسته به دلیل بروز آن، درمانهای متفاوتی دارد.
اگر استفراغ بسیار ناگهانی باشد در گروه استفراغ جهشی طبقهبندی میشود و دراین حالت استفراغ با اندکی نیرو از بدن خارج میشود. ممکن است چند فوتfeet)) نیز از بدن با فاصله پرتاب شود.
این نوع استفراغ اغلب به معنای تلاش بدن برای خارج کردن مواد مضر است.این مواد میتواند شامل سموم مختلف از قبیل الکل تا باکتریها، به عنوان مثال سالمونلا، متغیر باشد.
اطلاعات کلی در مورد استفراغ جهنده:
دلایلاین نوع استفراغ کاملاً مشخص نشده است.
بسته به علت بروز استفراغ فرد ممکن است علائم دیگری داشته باشد.
استفراغ جهنده میتواند به کمبود آب بدن یا سوءتغذیه منجر شود.
استفراغ جهنده چیست؟
استفراغ جهنده با استفراغ طبیعی از چندین جهت متفاوت است:
این نوع استفراغ:
- شدیدتر است.
- استفراغ با زور و فشار همراه است و مسافتی را طی میکند.
- بدون هشدار قبلی یا حالت تهوع اتفاق میافتد.
این علائم میتواند شامل سردرد، درد در بدن یا عدم گرسنگی باشد. یک مطالعه درباره استفراغ جهشی نشان دادهاست که قطرات ناشی از استفراغ میتوانند مسیری طولانی را طی کنند.
در نتیجه، بیماریهایی که باعث استفراغ جهنده میشوند، بسیار مسری هستند.
استفراغ جهنده در نوزادان
استفراغ پرتابی در نوزادان بیشتر اوقات به دلیل مشکلی به نام تنگی دریچه پیلور رخ میدهد که اشکال در دریچهایست که روده کوچک و معده را به هم وصل میکند.
تنگی دریچه پیلور باعث میشود مواد مغذی و مایعات کافی به کودک نرسد درنتیجه آنها میتوانند به سرعت دچار کمبود آب شوند، بنابراین مهم است که سریعاً تحت مراقبتهای پزشکی قرار گیرند.
علائم تنگی دریچه پیلور
علائم معمولاً با استفراغ مقدار کمیشیر پس از شیرخوردن شروع میشوند که به تدریج در طی چند روز بدتر میشود تا زمانی که نوزاد شروع به استفراغ جهنده کند.
نوزاد با تنگی دریچه پیلور معمولاً بهمیزان قبل ادرار و مدفوع نمیکند زیرا به طور عادی نمیتواند غذا را هضم کند.
کمبود آب بدن ممکن است باعث خواب آلودگی نسبت به حالت عادی یا کمبود انرژی شود.
پزشک میتواند با لمس وجود توده در شکم نوزاد،این بیماری را تشخیص دهد. پزشک همچنین سؤالاتی در مورد تغذیه نوزاد میپرسد و ممکن است نیاز به انجام سونوگرافی باشد.
درمان تنگی دریچه پیلور
درمان تنگی دریچه پیلورتقریباً همیشه جراحی است. باکمک جراحی دریچه بین معده و روده کوچک بازتر میشود تا غذا بتواند از آن عبور کرده و هضم شود.
این جراحی تحت بیهوشی عمومیانجام میشود. پس از انجام عمل، به نوزاد مسکن داده میشود و با افزایش تدریجی شیر تغذیه میشود. هنگامیکه تغذیه نوزاد به حالت عادی برگشت، مرخص میشود و میتواند به خانه برگردد.
جراحی تنگی دریچه پیلور، جراحیِ کم خطری محسوب میشود و عوارض جانبی طولانی مدتی ندارد.
استفراغ جهنده در بزرگسالان
تنگی دریچه پیلور در بزرگسالان نادر است و استفراغ جهنده در بزرگسالان به اغلب در اثر بیماری، سموم یا مسمومیتهای غذاییایجاد میشود.
تفاوت استفراع جهنده با استفراغ طبیعی چیست؟
احتمالاً استفراغ ناشی از استفراغ جهنده دارای همان ظاهر و بافتی است که با استفراغ طبیعیایجاد میشود.
بااین حال، استفراغ پرتابی اغلب بدون اخطار اتفاق میافتد و با زور از بدن خارج میشود.
استفراغ طبیعی و استفراغ جهنده به طور معمول دلایل مشابهی در بزرگسالان دارند، اگرچه استفراغ جهنده میتواند نشانهای از شدیدتر بودن بیماری باشد.
استفراغ جهنده چگونهایجاد میشود؟
سه دلیل اصلی استفراغ جهنده، موارد زیر هستند:
- مسمومیت غذایی
- اسهال و استفراغ عفونی یا گاستروانتریت
- سموم
اگر غذا در مکان مطمئنی تهیه نشده باشد یا پس از تهیه به میکروبها آلوده شده باشد، ممکن است فرد را دچار مسمومیت غذایی کند. مواد غذایی را میتوانند با ویروس یا باکتریهایی مانند سالمونلا که یکی از دلایل گاستروانتریت است، آلوده شوند.
گاستروانتریت همچنین میتواند توسط ویروسی مانند نوروویروس (Norovirus )ایجاد شود. نوروویروس بسیار مسری است و در ماههای زمستان بسیار متداول است.
داروهای شیمیدرمانی، مورفین و الکل همگی در دسته سموم طبقه بندی میشوند و همگی میتوانند باعثایجاد تهوع و استفراغ شوند. در بعضی موارد، ممکن است منجر به استفراغ جهنده باشد.
درمان چیست؟ چه درمانی برای بزرگسالان وجود دارد؟
هیچ روش درمانی خاصی برای گاستروانتریت یا مسمومیت غذایی وجود ندارد. فرد تا زمانی که احساس بهتری پیدا کند باید در خانه بماند.
درمان در خانه شامل موارد زیر است:
- استراحت
- نوشیدن مایعات فراوان
- برای کمک به رفع درد و تب از داروهای مسکن استفاده کنید
- مصرف داروهای بدون نسخه ضداستفراغ
- مصرف داروهای بدون نسخه ضداسهال
- خوردن غذاهای ساده به مقدار کم مانند برنج
- در صورت کمبود آب بدن از نوشیدنیهای رهیدراتاسیون استفاده کنید.
جویدن تکههای یخ (ice chips) میتواند به رهیدراتاسیون و کاهش هرگونه تب، کمک کند.
گاستروانتریت میتواند به راحتی از شخصی به شخصی دیگر منتقل شود. شستن دست توسط فرد مبتلا بسیار ضروری است، شخص باید دست خود را به طور مرتب بشورد تا از انتشار و شیوع آن جلوگیری کند.
آنها همچنین باید تا ۴۸ ساعت پس از ازبینرفتن علائم نیز از تماس با افراد جلوگیری کنند.
علائم دیگر مسمومیت غذایی شامل درد شکم، کمبود انرژی و تب است.
عوارض استفراغ جهنده
کمبود آب و سوء تغذیه میتواند هنگامیاتفاق میافتد که بدن مایعات یا مواد غذایی کافی برای انجام کارهای خود به صورت عادی، نداشته باشد.
در تعداد کمیاز موارد، استفراغ جهنده ممکن است باعثایجاد پارگی و زخم در مری شود. اصطلاح پزشکی که برایاین حالت به کار میرود، پارگی مری یا سندرم مالوری-ویس (Mallory-Weiss syndrome) است.
دراین موارد، پارگی معمولاً در اثر استفراغ جهنده یا استفراغی که با زور خارج میشود،ایجاد میشود.
یكی از علائم اصلی پارگی مری، وجود خون در استفراغ است. که در بیشتر موارد، خونریزی موقتی است و بدون درمان متوقف میشود.
اگر خونریزی ادامه یابد یا شدید باشد، ممکن است نیاز به انجام تستهایی توسط پزشک معالج باشد دراین حالت معمولاً درمان با دارو یا جراحیهای جزئی برای بستن یک رگ خونی انجام میشود.
ورود استفراغ به نای میتواند باعث خفگی شود همچنین اسید موجود در استفراغ در صورت ورود به ریه میتواند باعث آسیب شود.
شخصی که درحالت درازکشیده، استفراغ میکند باید به یک سمت خود متمایل شود، تا از ورود استفراغ به نای خود جلوگیری کند. استفراغ را باید به سرعت تمیز کرد و دهان را شستشو داد.
نتیجهگیری
استفراغ ناشی از مسمومیت غذایی یا گاستروانتریت باید کمتر از ۱ هفته طول بکشد. استفراغ جهنده ناشی از سموم باید به محض خارج شدن سم از بدن متوقف شود.
روش بدن برای خارج کردن مواد مضر از دستگاه گوارش اغلب استفراغ است.
در نوزادان، تنگی دریچه پیلور معمولاً با جراحی برطرف میشود. نوزاد ممکن است بعد از درمان دستگاه گوارش نیز به مقدار کمیاستفراغ کند، اما استفراغ جهنده و پرتابی باید متوقف شود.
استفراغ پرتابی و جهنده، چه در بزرگسالان و چه در کودکان، عوارض جانبی طولانی مدتی ندارد. در بعضی موارد، ممکن است در هنگام استفراغ مری دچار پارگی شود کهاین مسئله نیز نسبتاً به آسانی برطرف شده و مشکل و خسارت ماندگاریایجاد نمیکند.